Utworzenie Domu Historii Europejskiej - miejsca pielęgnowania pamięci o europejskiej historii i dziele zjednoczenia, otwartego na przedstawianie dalszego kształtowania się tożsamości europejskiej - proponuje raport przygotowany na zamówienie prezydium Parlamentu Europejskiego.
Dokument został przygotowany przez zewnętrznych ekspertów za namówienie prezydium Parlamentu Europejskiego (PE). O idei powstania placówki wspomniał po raz pierwszy w swoim przemówieniu programowym 13 lutego 2007 roku przewodniczący PE Hans Gert Poettering.
Prezydium Parlamentu Europejskiego jednogłośnie przyjęło tę inicjatywę i powołało komitet ekspertów dla opracowania koncepcji Domu Historii Europejskiej. W skład komitetu weszło dziewięciu historyków i muzealników z różnych krajów Europy. Współtworzyli oni dokument koncepcyjny przyjęty 15 września br.
Jak powiedziały PAP we wtorek służby prasowe szefa Prezydium PE, Prezydium dopiero 15 grudnia na posiedzeniu w Strasburgu ma zdecydować, czy Dom Historii Europejskiej w ogóle powstanie. Do tego czasu przewodniczący Poettering odmawia komentarza. Przygotowany raport nie ma także statusu oficjalnego dokumentu PE. Jest dokumentem pomocniczym, który ma pomóc podjąć decyzję w sprawie utworzenia Domu Historii Europejskiej.
Raport zawierający propozycje ekspertów dotyczące placówki przedstawia koncepcję i założenia muzealnicze dotyczące ekspozycji, która miałaby być prezentowana na terenie placówki.
W opinii ekspertów głównym celem Domu Historii Europejskiej ma być pogłębianie wiedzy Europejczyków w każdym wieku o historii ich kontynentu oraz przyczynianie się do lepszego zrozumienia rozwoju Europy obecnie oraz w przyszłości.
"Aby zrozumieć najnowszą historię i bieżące wydarzenia, konieczne jest przedstawienie zarysów historii europejskiej. Na podstawie doświadczeń i skutków historycznych należy ukazać powstanie i rozwój instytucji europejskich w drugiej połowie XX wieku. Wystawa powinna unaocznić zarówno różnorodność europejskiej historii, jak i wspólne korzenie" - czytamy w raporcie.
Dom Historii Europejskiej ma stanowić nowoczesne centrum wystawowe, dokumentacyjne i informacyjne o powierzchni ok. 4 tys. m kw., mieszczącą ekspozycję stałą dotyczącą historii Europy oraz wystawy czasowe. Planowane jest wykorzystanie mediów audiowizualnych, materiałów filmowych i dźwiękowych. Proponowane jest także stworzenie centrum informacyjnego, w którym odwiedzający będą mogli uzyskać szczegółowe informacje na temat przeszłości i teraźniejszości Europy. Ofertę ma wzbogacać organizacja różnego typu imprez i wydawanie publikacji.
Ekspozycja stała ma dotyczyć przede wszystkim historii Europy od I wojny światowej do czasów współczesnych. Odniesienia do początków kontynentu, jak również okresu Średniowiecza i nowożytności będzie miało jedynie za zadanie ułatwienie zrozumienia bieżących wydarzeń. Wystawa ma przedstawiać zjawiska o charakterze europejskim i nie skupiać się na historii poszczególnych krajów czy regionów.
Założenia programowe wystawy stałej mają przedstawiać w sposób ogólny historię kontynentu europejskiego przed I wojną światową. Mają ją ukazać w sposób syntetyczny począwszy od starożytności, początków kultury europejskiej oraz imperium greckiego i rzymskiego. Kolejnymi etapami ma być okres renesansu i nowożytności, z nieco bliższym uwzględnieniem takich elementów integrujących społeczność kontynentu, jak chrześcijaństwo, wynalazek druku oraz język łaciński.
Cezurą uznawaną przez pomysłodawców Domu Historii Europejskiej za istotną z punktu widzenia jednoczenia się Europy jest I wojna światowa oraz powołanie w 1920 roku Ligi Narodów, prekursora obecnej Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ). Zwrócona ma być także uwaga na rozwijające się w dwudziestoleciu międzywojennym dwa wielkie totalitaryzmy - hitleryzm i stalinizm, których prekursorzy przyczynili się do wybuchu II wojny światowej, atakując ze wschodu i zachodu terytorium Rzeczpospolitej.
Szczególny nacisk przy tworzeniu ekspozycji placówki ma być położony na okres po zakończeniu II wojny, naznaczony podzieleniem Europy tzw. żelazną kurtyną, na kapitalistyczny Zachód i komunistyczny Wschód. W tym czasie powstaje ONZ (1945), NATO (1949), Rada Europy (1949), a także Europejska Wspólnota Gospodarcza (1957). W roku 1967 utworzona zostaje Wspólnota Europejska, do której należy obecnie już 27 państw.
Końcowy fragment wystawy ma skupić się na pytaniach o przyszłość oraz nowy kształt gospodarczy i polityczny Unii Europejskiej.
W przypadku zatwierdzenia projektu przez Parlament Europejski otwarcie Domu Historii Europejskiej jest planowane na lato 2014 roku. (PAP)
akn/ ls/ jbr/
