Ministrowie państw UE zdecydowali we wtorek o wprowadzeniu ułatwionej procedury, by w wyjątkowych sytuacjach, np. dużej fali imigrantów, kraje mogły czasowo przywracać obowiązek wizowy dla obywateli państw trzecich, z którymi UE ustanowiła ruch bezwizowy.
Chodzi o zmianę rozporządzenia UE w sprawie ruchu bezwizowego, tak by uniknąć potencjalnych nadużyć w programie znoszenia wiz. Zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej, do rozporządzenia będzie wprowadzona tzw. klauzula bezpieczeństwa, która pozwoli na "tymczasowe" i szybkie przywrócenie obowiązku wizowego. Klauzula mogłaby być stosowana tylko w nadzwyczajnych sytuacjach, np. wjazdu na teren jakiegoś państwa UE dużej liczby nielegalnych imigrantów lub osób ubiegających się o azyl, a których roszczenia są bezzasadne.
Choć przyjęta przez obradujących w Brukseli ministrów spraw wewnętrznych decyzja zastrzega, że "nie jest wymierzona w żaden szczególnych kraj czy region", to nieoficjalnie dyplomaci przyznają, że chodzi m.in. o kraje Bałkanów Zachodnich. Bo to z nimi UE zawarła niedawno umowy o ruchu bezwizowym.
Od czasu zniesienia obowiązku posiadania wizy Schengen przez obywateli takich państw jak Macedonia, Serbia czy Albania, kilka krajów w tym Belgia, Szwecja i Luksemburg zanotowały znaczny wzrost imigrantów z krajów bałkańskich, powiedział PAP unijny dyplomata. Występują oni o azyl polityczny, choć teoretycznie brak obowiązku wizy Schengen upoważnia ich jedynie do krótkich, na ogół turystycznych wyjazdów do UE. Azyl mogą dostać jedynie obywatele z krajów trzecich, gdzie grozi im niebezpieczeństwo - za jakie nie uważa się państw bałkańskich.
Decyzję ministrów spraw wewnętrznych będą musieli jeszcze zaaprobować eurodeputowani.
Proponowane zmiany, jak przekonywała w maju ich inicjatorka, Komisja Europejska, "wzmocnią zaufania państw członkowskich UE w negocjacjach na temat liberalizacji wizowej z kolejnymi państwami trzecimi".
Obecne prawodawstwo UE dotyczące wiz nie pozwala na szybkie podjęcie decyzji na poziomie UE, by przywrócić obowiązek wizowy dla obywateli kraju, z którym wcześniej UE ustanowiła ruch bezwizowy. Taka decyzja wymagałaby porozumienia między państwami w Radzie UE i z Parlamentem Europejskim, co może zająć nawet kilka lat.
Z Brukseli Inga Czerny (PAP)
icz/ kot/
