Kraje UE wstępnie uzgodniły w poniedziałek, że jeśli w listopadzie podpisana zostanie umowa stowarzyszeniowa z Ukrainą, to część zapisów będzie wdrażana natychmiast, jeszcze przed zakończeniem ratyfikacji - poinformowały PAP źródła dyplomatyczne w Brukseli.
Uzgodnienie przez ambasadorów państw Unii treści decyzji w sprawie tymczasowego stosowania umowy stowarzyszeniowej z Ukrainą "to krok o charakterze technicznym, który nie przesądza dyskusji na ten temat na forum Rady ministrów spraw zagranicznych UE" - zastrzegł unijny dyplomata w rozmowie z PAP.
Według innych źródeł porozumienie w tej sprawie blokowała dotychczas Wielka Brytania, która w poniedziałek ustąpiła, zapowiadając jednak dołączenie jednostronnej deklaracji do decyzji Unii.
Za tymczasowym wprowadzeniem w życie umowy stowarzyszeniowej z Ukrainą bez czekania na zakończenie procesu ratyfikacji opowiedział się już Parlament Europejski w rezolucji przyjętej 12 września. Według polskiego europosła Pawła Zalewskiego (PO) takie rozwiązanie pozwoli na szybkie rozpoczęcie przyjmowania standardów europejskich przez Ukrainę oraz otworzy rynek europejski dla produktów ukraińskich. Jego zdaniem jest to tym ważniejsze w obliczu rosyjskich nacisków na Ukrainę; Moskwa zaostrzyła w sierpniu kontrole celne na granicy z Ukrainą i zagroziła podjęciem kroków protekcyjnych w handlu, jeśli kraj ten podpisze umowę stowarzyszeniową z Unią.
"W chwili gdy Rosjanie zamykają swój rynek przed Ukrainą i grożą zaostrzeniem tych działań po podpisaniu umowy stowarzyszeniowej, my (UE) od razu nasz rynek otwieramy, a Ukraina jest zobowiązana dostosowywać swoje standardy do norm europejskich" - powiedział PAP Zalewski. Według niego tymczasowe stosowanie umowy stowarzyszeniowej będzie możliwe po jej ratyfikacji przez parlament ukraiński, ale bez potrzeby czekania na ratyfikację po stronie Unii.
O tym jednak, czy umowa stowarzyszeniowa między UE a Ukrainą, obejmująca porozumienie o pogłębionej i całościowej strefie wolnego handlu (DCFTA), w ogóle zostanie podpisana na listopadowym szczycie Partnerstwa Wschodniego w Wilnie, zdecydować powinni szefowie dyplomacji państw Unii na spotkaniu 21 października. Zależy to od spełnienia przez Kijów kilku warunków, takich jak przeprowadzenie reform sądownictwa i prawa wyborczego oraz rozwiązanie problemu wybiórczego stosowania prawa, w tym uwolnienie byłej premier Julii Tymoszenko, skazanej na siedem lat więzienia za nadużycia przy zawieraniu kontraktów gazowych z Rosją. W ocenie wielu unijnych stolic wyrok na Tymoszenko był umotywowany politycznie.
Z Brukseli Anna Widzyk (PAP)
awi/ mc/
