Unia Europejska zamierza wzmacniać stosunki z Gruzją, Armenią i Azerbejdżanem mimo krytycznego stanowiska Rosji - oświadczył we wtorek w imieniu unijnego przewodnictwa szef szwedzkiej dyplomacji Carl Bildt. Do końca listopada KE przedstawi zasady negocjacji stowarzyszeniowych z tymi krajami.
"To są suwerenne narody, mają prawo do stanowienia o swojej przyszłości i nie mogą być ograniczane przez kogokolwiek" - powiedział Bildt w czytelnej aluzji do Rosji, uważającej południowy Kaukaz za swoją strefę wpływów. "Na UE ciąży ogromna rola zapewnienia stabilności w regionie" - dodał minister na zakończenie spotkania szefów dyplomacji "27" w Brukseli.
"Zacieśniamy z nimi współpracę, bo one wyraziły zainteresowanie współpracą z UE" - podkreślił unijny komisarz ds. rozszerzenia Olli Rehn.
Gruzja, Armenia i Azerbejdżan to obok Ukrainy, Mołdawii i Białorusi kraje objęte zainicjowanym przez Polskę i Szwecję Partnerstwem Wschodnim. Inicjatywa ta przewiduje wzmacnianie współpracy ze wschodnimi sąsiadami, zarówno wielostronnej, jak i w wymiarze pogłębionych stosunków dwustronnych, m.in. przez zawarcie umów stowarzyszeniowych.
Rehn ogłosił, że na podstawie poparcia wyrażonego podczas wtorkowej dyskusji ministrów, KE do końca listopada przygotuje założenia mandatu na negocjacje umów stowarzyszeniowych z trójką krajów, do akceptacji przez kraje członkowskie UE. Kiedy rozmowy mogłyby się rozpocząć i ile by potrwały - zależy od zaangażowania samych zainteresowanych krajów oraz oceny przez UE ich postępów ku zbliżeniu z unijnymi politykami, gospodarką i prawem. Bildt podkreślał "warunkowość" unijnej oferty. "Od spełnienia warunków zależy szybkość i zakres (współpracy)" - powiedział.
Partnerstwo Wschodnie zakłada też utworzenie strefy wolnego handlu oraz liberalizację ruchu wizowego w długoterminowej perspektywie, o czym przypomniał we wtorek Bildt. Na razie stosunki UE z Gruzją, Armenią i Azerbejdżanem opierają się na umowach o partnerstwie i współpracy z 1999 roku. Wstępnie przewidziano, że będą one obowiązywać 10 lat, ale klauzula umożliwia automatyczne, coroczne przedłużenie ich obowiązywania. Na koniec września i października zaplanowano spotkania UE z trójką krajów na szczeblu ministerialnym, by rozmawiać o pogłębieniu współpracy w ramach Partnerstwa Wschodniego.
Michał Kot (PAP)
kot/ mc/
