Losy warszawskiej społeczności ormiańskiej oraz jej zaangażowanie w życie polityczne, gospodarcze i społeczne, zilustrowane fotografiami znanych Ormian i zabytków związanych z tą kulturą, przedstawiono w albumie pt. "Ormiańska Warszawa". Album wydała Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich.
"Naszym celem jest pokazanie mało znanego oblicza Warszawy, czyli ormiańskiej karty w dziejach miasta. Album ukazuje zarówno dzieje zamierzchłe, jak i okresu współczesny. Pokazuje ewolucję społeczności ormiańskiej na przestrzeni ostatnich pięciu wieków. W naszym bogato ilustrowanym albumie prezentujemy wiele materiałów źródłowych i ikonografii, które nie były wcześniej publikowane" - opowiadał PAP współautor albumu Armen Artwich.
Jak zaznaczył, z materiałów przedstawionych w publikacji wynika jak ważną rolę społeczność ormiańska odgrywała w stolicy na przestrzeni wieków. "Brali aktywny udział w życiu politycznym, kulturalnym, gospodarczym czy społecznym miasta. Ukazujemy rolę tej społeczności na kilku płaszczyznach - w tym ogólnokrajowej, związanej ze stołeczną rolą Warszawy i lokalnej. Ormianie pełnili bowiem funkcje zarówno państwowe - jako urzędnicy na dworach królewskich, parlamentarzyści czy ambasadorowie, jak i miejskie - jako rajcy czy nawet prezydenci miasta" - mówił Artwich.
W publikacji przedstawione zostało także wewnętrzne życie społeczności ormiańskiej i działających w jej łonie organizacji, ewolucje tych instytucji na przestrzeni wieków, rola Kościoła obrządku ormiańskiego oraz współczesna sytuacja Ormian. Całość uzupełnia galeria fotografii portretowych przedstawicieli dzisiejszej społeczności oraz zdjęcia zabytków, miejsc czy budowli związanych z Ormianami.
Album przybliża również znane postacie pochodzenia ormiańskiego m.in. Paschalisa Jakubowicza, Ormianina, który w Lipkowie pod Warszawą założył wytwórnię pasów kontuszowych, popularną wśród polskiej szlachty w XVIII w. Znaną postacią był też jezuita ks. Grzegorz Piramowicz, działacz Komisji Edukacji Narodowej. W XX w. wśród znanych polskich Ormian można wymienić m.in. działacza społecznego i politycznego abp Józefa Teodorowicza, rektora Uniwersytetu Warszawskiego Włodzimierza Antoniewicza czy pierwszego ambasadora Polski przy NATO Andrzeja Krzeczunowicza.
W stolicy jest także wiele miejsc związanych z kulturą ormiańską. Należą do nich m.in. kamienice przy Nowym Świecie i Krakowskim Przedmieściu oraz na Rynku Starego Miasta w różnych okresach zamieszkiwane przez Ormian. Miejscem, które wieloma więzami łączy się z kulturą Ormian jest też ul. Kredytowa, która za czasów carskich nawet nosiła nazwę Erywańskiej.
Album uzupełniają dwie mapy Warszawy - na jednej zaznaczono miejsca w stolicy związane z Ormianami, na drugiej - groby ormiańskie na Starych Powązkach. Wydawnictwu towarzyszy płyta z nagraniami muzyki polskich Ormian.
Wydawnictwo jest okraszone ciekawymi historyjkami i anegdotami dotyczącymi polskich Ormian, opisami barwnych postaci m.in. wielkiej elegantki wieku XVIII, dyktatorki mody ówczesnego okresu Urszuli Łazarewiczowej, która prowadziła własny salon piękności i była gwiazdą ówczesnych salonów warszawskich.
Promocja albumu "Ormiańska Warszawa" odbędzie się w niedzielę w Pałacu Pod Blachą, miejscu także związanym z kulturą ormiańską, gdzie znajduje się bogata kolekcja kobierców wschodnich z kolekcji Georga i Teresy Sahakianów. (PAP)
akn/ ls/
