Na Ukrainie trwają przygotowania do Wigilii Bożego Narodzenia, którą wierni Kościoła Prawosławnego i Greckokatolickiego obchodzą zgodnie z kalendarzem juliańskim, czyli 13 dni później, niż w Polsce i świecie zachodnim.
W czwartek wieczorem, gdy na niebie pojawi się pierwsza gwiazdka, ukraińskie rodziny zasiądą do stołów, na których znajdzie się 12 tradycyjnych, wigilijnych dań.
Głównym z nich jest kutia - słodka potrawa z pszenicy, maku i miodu, symbolizująca zdrowie i dostatek. Prócz niej gospodynie przygotują m.in. barszcz z pierożkami, rybę, groch z kapustą, oraz uzwar, czyli kompot z suszonych owoców.
Wszystko to ustawia się na przystrojonym świeczkami świątecznym stole. Pod obrusem nie może zabraknąć siana oraz ząbków czosnku. Zgodnie z tradycją, ułożony w czterech rogach stołu czosnek odpędza złe duchy.
Przed przystąpieniem do uroczystej wieczerzy na Ukrainie dzielą się prosforą. Ten poświęcony w cerkwi chlebek spełnia tę samą rolę, co opłatek w kościołach katolickich.
Wigilijną kolację poprzedzi modlitwa wraz z wypowiadanymi przez gospodarza życzeniami szczęścia i dostatku w nowym roku.
W odróżnieniu od polskich, większość ukraińskich dzieci nie znajdzie w wieczór wigilijny prezentów pod choinką. Wręcza się je w obchodzony 19 grudnia dzień Św. Mikołaja, oraz w Nowy Rok.
"Zwyczaj dawania prezentów w Wigilię został na Ukrainie zapomniany. W czasach Związku Radzieckiego obchody Bożego Narodzenia były przecież zakazane, a głównym świętem był Nowy Rok z nieodzownym, przynoszącym prezenty Dziadkiem Mrozem" - wyjaśnił PAP ukraiński poeta i pisarz, Ołeksandr Irwanec.
W czwartek do stołu wigilijnego zasiądzie także wielu mieszkających na Ukrainie Polaków.
"Zgodnie ze starą tradycją, Polacy, którzy mieszkają wśród Ukraińców i są związani z nimi więzami rodzinnymi, najpierw obchodzą Wigilię i Święta Bożego Narodzenia 24 grudnia, potem zaś zapraszani są do ukraińskich sąsiadów, by świętować narodziny Chrystusa 6 stycznia" - powiedział w rozmowie z PAP Stanisław Panteluk, główny redaktor czasopisma polskiego "Dziennik Kijowski".
Obchody Świąt Bożego Narodzenia trwają na Ukrainie trzy dni. Jest to czas odwiedzin bliskich i znajomych, oraz okres kolędowania.
Zwyczaj ten kultywowany jest nawet w dużych miastach; grupy młodych ludzi chodzą od domu do domu i witając się z gospodarzami tradycyjnym "Chrystos Narodywsia" (Chrystus się narodził), śpiewają kolędy.
Z Kijowa Jarosław Junko (PAP)
jjk/ jo/ mok/
