*Ukraińsko-rosyjską kłótnię o historię, która wybuchła w ostatnich tygodniach przy okazji 300-lecia bitwy pod Połtawą, wielkiego zwycięstwa Rosjan nad Szwedami, relacjonuje w czwartek "Wall Street Journal". *
Pytając, "dlaczego Rosja obawia się ukraińskiego bohatera sprzed 300 lat", autorzy - znany amerykański historyk Ukrainy Alexander Motyl i politolog Adrian Karatnycky - przypominają postać kozackiego hetmana Iwana Mazepy. W 1709 roku wcześniej lojalny wobec rosyjskiego cara Piotra Wielkiego Mazepa zwrócił się przeciw niemu i w bitwie pod Połtawą walczył po stronie Szwecji.
Autorzy przypominają, że bitwa na kolejne trzy stulecia ukształtowała europejską geopolitykę i pozwoliła Piotrowi Wielkiemu na dokończenie przemiany Rosji w europejskie imperium.
"W ciągu trzech stuleci emocje wokół Mazepy nie były tak gorące jak w tym roku" - wskazują, opisując symboliczne spalenie kukły hetmana przez rosyjskich demonstrantów oraz manifestacje ukraińskich ugrupowań w Połtawie w rocznicę bitwy, 27 czerwca.
Według Motyla i Karatnyckiego "sprzeciwiająca się europejskiej integracji Ukrainy" Rosja "inwestuje znaczne środki, by kwestionować tworzenie przez Ukrainę oddzielnej tożsamości i historii".
Wskazują tutaj na rosyjskie filmy dokumentalne, mające podważyć starania Ukrainy o upamiętnienie jako aktu ludobójstwa Wielkiego Głodu lat 30., czy sfinansowanie przez Rosjan filmu "Taras Bulba". Ta ekranizacja powieści Gogola "ukazuje Kozaków jako lojalnych stronników imperium rosyjskiego i dodaje sceny - nieobecne w powieści (...) - z Polakami jako mordercami i barbarzyńcami (...)." - podkreślają autorzy artykułu.
"Gwałtowność rosyjskiej polemiki wokół wydarzeń i postaci sprzed 300 lat wyraża zainteresowanie państwa rosyjskiego w podtrzymaniu idei ostatecznego zjednoczenia dwóch państw. Pomaga też w utrwaleniu podziałów kulturowych między ukraińskojęzycznym zachodem Ukrainy a rosyjskojęzycznym wschodem" - piszą Motyl i Karatnycky. Konkludują: "Dlatego współczesna bitwa o znaczenie Połtawy jest równie istotna jak była bitwa pod Połtawą trzysta lat temu". (PAP)
awl/ ro/
int.
