Brytyjski sędzia lord Leveson otworzył w poniedziałek dochodzenie ws. etycznych standardów w mediach, związków ich przedstawicieli z politykami i sposobu regulacji. Jest to następstwem afery podsłuchowej, której ośrodkiem był tabloid "News of the World".
"Media muszą korzystać ze swej wolności, mając na uwadze prawa innych" - zaznaczył w wypowiedzi na inauguracyjnym posiedzeniu. "Jeśli media są od kontrolowania innych, to kto kontroluje je same?" - pytał.
Sędzia sądu odwoławczego Leveson i jego panel wysłucha relacji osób podsłuchiwanych, powoła świadków i przygotuje raport. Dochodzenie potrwa wiele miesięcy. Obecnie model funkcjonowania mediów w W. Brytanii opiera się na samoregulacji. Wynikiem dochodzenia może być uściślenie regulacji.
Zarządzone w lipcu przez premiera Davida Camerona dochodzenie, odbywające się przed komisją zbierającą się w głównym budynku sądów w Londynie, jest dwuetapowe. Na pierwszym etapie skoncentruje się na praktykach mediów. Do drugiego etapu, obejmującego aspekty kryminalne i oryginalne dochodzenie policyjne z 2006 r., powszechnie krytykowane jako niezadowalające, przystąpi z chwilą zakończenia policyjnych dochodzeń.
Chodzi o to, by komisja dochodzeniowa i Scotland Yard nie dublowały swych działań, a także, by ustalenia komisji nie wiązały policji rąk w śledztwie.
Postępowanie przed komisją będzie transmitowane na żywo za pośrednictwem specjalnego interaktywnego portalu i telewizji. Jest otwarte dla publiczności. Media ostrzeżono, by nie naprzykrzały się świadkom.
Na wstępnej liście świadków figuruje ok. 50 osób. Wśród nich wymienia się rodzinę zamordowanej w 2002 r. 13-letniej Milly Dowler i rodziców zaginionej w Portugalii w 2007 roku Madeleine McCann.
Nagłośnione przez "Guardiana" doniesienia o tym, że hakerzy działający na zlecenie "NotW" włamali się do skrzynki głosowej nieżyjącej Dowler, wykasowali część wiadomości, by zrobić miejsce dla nowych, interpretowane są jako ingerencja w policyjne śledztwo w sprawie jej zaginięcia.
Inni świadkowie to m.in.: znany aktor Hugh Grant, autorka książek o Harrym Potterze J.K. Rowling, modelka, aktorka i projektantka mody Sienna Miller. Wszyscy troje twierdzą, że byli podsłuchiwani.
W skład sześcioosobowego panelu wchodzą m.in.: dyrektorka organizacji praw człowieka Liberty Shami Chakrabarti, były dyrektor regulatora rynku mediów i telekomunikacji, Ofcom, lord Currie, były szef działu politycznego "Daily Telegraph" George Jones i były szef policji regionu Zachodnich Midlandów Paul Scott-Lee.
53 podsłuchiwanym przyznano status tzw. kluczowego uczestnika, co oznacza, że mogą być reprezentowani przez adwokata z prawem zadawania pytań świadkom i składania oświadczeń na początku i końcu dochodzenia.
Tabloid "NotW" oskarżany jest też o stosowanie inwigilacji i przekupstwo policjantów. Skutkiem tych rewelacji jest dochodzenie przed komisją Izby Gmin ds. Kultury, Mediów i Sportu, trzy dochodzenia policyjne, powołanie komisji Levesona, zamknięcie tygodnika i dymisje w News International, brytyjskiej filii koncernu News Corp.
Sprawa ma też aspekt polityczny. Były redaktor naczelny "NotW" (2003-07) Andy Coulson był szefem działu ds. komunikacji premiera Davida Camerona, a jego poprzedniczka (2000-03) Rebekah Brooks utrzymywała z premierem kontakty towarzyskie. (PAP)
asw/ ksaj/ mc/