*W Domu Jana Matejki w Krakowie od środy można oglądać XIX-wieczny parawan z warsztatu ormiańskiego. W jednej z jego kwater przedstawiony został obraz "Batory pod Pskowem". *
W drewnianej, rzeźbionej obudowie parawanu jest osiem kwater, a w nich sceny wyhaftowane na kanwie ściegami płaskimi, cieniowanymi oraz krzyżykami. Dwie sceny przedstawiają wątki biblijne, pozostałe to nawiązanie do wydarzeń historycznych.
Autorki haftów, przedstawicielki rodziny ormiańskiej ze Lwowa: Jadwiga Torosiewicz i Zofia z Rejów Malczyńska Torosiewiczowa przedstawiły m.in. koronację cesarza Franciszka Józefa na króla Węgier, koronację cesarzowej Elżbiety na królową Węgier, koronację Zygmunta Augusta na króla Polski i zawarcie Traktatu w Oliwie. Niezwykle interesująca jest też scena wykonana w oparciu o obraz Jana Matejki "Batory pod Pskowem".
"Zależało nam na pokazaniu tego parawanu ze względu na odmienną, niezwykłą recepcję malarstwa Matejki. Motywy z jego dzieł pojawiają się na okładkach książek, zakładkach, puzzlach, widokówkach, kubkach. Tu mamy piękny przykład przeniesienia obrazu na parawan" - powiedziała PAP kustosz Marta Kłak - Ambrożkiewicz z Domu Jana Matejki. Przypomniała, że do postaci Stefana Batorego pozował Janowi Matejce Ormianin - Tuchanowicz.
Hafty zostały ukończone prawdopodobnie w 1874 r. "Wykonanie kwater wymagało ogromnego nakładu pracy. Postacie są przedstawione w historycznych kostiumach i scenografii. Twarze zostały namalowane, a część haftów jest wykonana srebrnymi i złotymi nićmi" - dodała Kłak - Ambrożkiewicz.
Parawan był prezentowany w 1999 r. na wystawie "Ormianie polscy" w Muzeum Narodowym w Krakowie. W zeszłym roku jego posiadacze zaproponowali muzeum zakup eksponatu. Wsparcia finansowego udzielili sponsorzy (Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych S.A. i Allianz Polska).
Pokazowi parawanu w Domu Jana Matejki towarzyszy prezentacja rekwizytów do obrazu Jana Matejki "Batory pod Pskowem". W czerwcu minie z 140. rocznica ukończenia tego dzieła przez artystę. W gablotach zobaczyć można m.in. XIX-wieczne rękawice, w których Matejko namalował Stefana Batorego, czerwony płaszcz, w który ubrany był pozujący do postaci kanclerza Jana Zamoyskiego i lirę korbową. (PAP)
wos/ ls/
