"Ida" w reż. Pawła Pawlikowskiego, która wygrała trzy ważne festiwale, m.in. w Gdyni, oraz thriller "Piąta władza" o założycielu WikiLeaks Julianie Assange'u - z Benedictem Cumberbatchem w roli głównej, trafią w piątek do kin w Polsce.
Polski dramat "Ida" zdobył w październiku główne nagrody na 57. BFI London Film Festival (imprezie organizowanej przez Brytyjski Instytut Filmowy) i 29. Warszawskim Festiwalu Filmowym. Wcześniej, we wrześniu, uhonorowano go Złotymi Lwami na 38. festiwalu w Gdyni.
Akcja "Idy" toczy się na początku lat 60. XX w. Anna, młoda nowicjuszka, sierota wychowywana w zakonie (w tej roli debiutująca Agata Trzebuchowska)
przed złożeniem ślubów poznaje Wandę Gruz (gra ją Agata Kulesza), swoją jedyną krewną. Od Wandy, która jest jej ciotką, dziewczyna dowiaduje się, że jest Żydówką i że naprawdę nie nazywa się Anna, lecz Ida Lebenstein. Poznaje też tragiczną historię swoich rodziców, zamordowanych podczas wojny. Konfrontacja z przeszłością stanie się dla przyszłej zakonnicy próbą wiary.
Paweł Pawlikowski (ur. 1957 w Warszawie) mieszkał przez wiele lat w Wlk. Brytanii, gdzie rozwijał reżyserską karierę. W dorobku ma m.in. nagradzane "Lato miłości" (2004) z Emily Blunt.
"Piąta władza" (USA/Wlk.Brytania/Belgia) w reż. Amerykanina Billa Condona to thriller opowiadający o nowych technologiach, polityce oraz dziennikarstwie, a zarazem historia o przyjaźni i zdradzie. Główne role grają brytyjski aktor Benedict Cumberbatch oraz aktor niemiecki Daniel Bruhl. W obsadzie są też m.in. Laura Linney, Stanley Tucci i David Thewlis.
W Australijczyka Juliana Assange'a (ur. 1971) - który w 2006 r. założył portal WikiLeaks i zaczął publikować w internecie tajne dokumenty, m.in. rządowe, dotyczące np. działań w Iraku i Afganistanie - wcielił się Cumberbatch. Bruhl gra Niemca Daniela Domscheita-Berga, współpracownika i przyjaciela Assange'a.
W czerwcu 2012 r. Assange schronił się w ambasadzie Ekwadoru w Londynie, by uniknąć deportacji do Szwecji (ciążą tam na nim zarzuty gwałtu i napaści seksualnej). Australijczyk obawia się, że Szwecja wyda go Amerykanom, którzy oskarżą go o zdradę i szpiegostwo. Rząd Ekwadoru przyznał Assange'owi azyl polityczny.
W sierpniu 2013 r. sąd wojskowy w bazie Fort Meade w stanie Maryland skazał na 35 lat więzienia Bradleya Manninga, który przekazał WikiLeaks setki tysięcy tajnych dokumentów USA. Materiały przekazane przez Manninga portalowi zostały wykorzystane przez media, budząc sensację w 2010 r. Wśród dokumentów znalazły się zastrzeżone raporty bojowe z Iraku, gdzie Manning odbywał służbę, oraz z Afganistanu, informacje o więźniach przetrzymywanych bez procesów w więzieniu Guantanamo, a także depesze dyplomatyczne. Najgłośniejszym z ujawnionych dokumentów był zapis wideo ataku śmigłowcowego w Iraku z 2007 r., który WikiLeaks rozpowszechnił z tytułem "Uboczne zabójstwo". W ataku zginęli cywile, wśród nich pracownicy agencji prasowej Reuters.
W "Piątej władzy" działalność kontrowersyjnej organizacji WikiLeaks przedstawiono, począwszy od wczesnego etapu funkcjonowania portalu. Ukazane zostały także bliskie, a zarazem trudne relacje głównych bohaterów. Assange opowiada Bergowi m.in. o swoim trudnym dzieciństwie; podkreśla często, że potrzebuje wsparcia ze strony Daniela. Dziewczyna Daniela ostrzega tymczasem Berga, że jest on pod zbyt silnym wpływem kolegi. Według kobiety, owładnięty poczuciem misji, mówiący o moralności Assange to zarazem sprawny manipulator.
Uzyskując dostęp do tajnych dokumentów, twórcy WikiLeaks muszą jednocześnie odpowiedzieć sobie na pytanie, jaka może być cena za ujawnienie społeczeństwu najpilniej strzeżonych tajemnic.
Pytania stawiają również producenci filmu. "Każde pokolenie wydaje na świat niepokorną jednostkę, która zmienia zasady gry. (...) Dla jednych jest wizjonerem i symbolem nadziei, dla innych wrogiem publicznym. Na początku XXI w. na taką postać wyrósł Julian Assange. (...) Czy WikiLeaks stała się odważnym, zwycięskim powiewem demokracji i sprawiedliwości, który pozwolił nieświadomym niczego zwyczajnym ludziom zobaczyć ukryte, balansujące na granicy legalności działania rządów i korporacji? Czy też otworzyła wrota dla cyfrowej powodzi lekkomyślnego ujawniania informacji, mogących postawić poszczególnych ludzi i całe narody w stan nieprzewidywalnego zagrożenia? Wokół tych pytań zbudowana jest fabuła filmu" - podkreślono w materiałach producenta, przygotowanych w związku z wprowadzeniem "Piątej władzy" do kin.(PAP)
jp/ abe/
