Komisja Europejska w listopadzie ogłosi listę priorytetowych projektów w dziedzinie dostaw energii, które będą dofinansowywane z nowego budżetu UE po 2013 r. - dowiedziała się w środę PAP. KE chce na ich realizację przeznaczyć 800 mln euro rocznie do 2020 r.
W listopadzie ub.r. komisarz ds. energii Guenther Oettinger zapowiedział, że chce z nowego unijnego budżetu na lata 2014-2020 finansować nierentowne, ale ważne dla wspólnego rynku UE inwestycje służące dostawom gazu i prądu. Polsce zależy m.in. na budowie rurociągów, które pozwolą gazoportowi w Świnoujściu dostarczać gaz krajom bałtyckim i Europie Środkowej.
Jak poinformowało PAP źródło zbliżone do gabinetu komisarza, w listopadzie br. ma być ogłoszona lista projektów, które KE uzna za kluczowe. "Chodzi o projekty, które powinny zostać zrealizowane, by zapewnić dostawy energii w UE w najbliższych latach" - powiedziało PAP źródło. Na takie projekty komisarz Oettinger chce przeznaczać z unijnego budżetu 800 mln euro rocznie do 2020 r. Nowy budżet UE po 2013 r. jest dopiero na etapie propozycji KE, a negocjacje pomiędzy krajami UE dopiero się zaczynają.
Liście projektów będzie towarzyszyć propozycja nowych instrumentów finansowych dla ich realizacji. Jak dowiedziała się PAP, mają być one skonstruowane podobnie jak europejski programu TEN-T, z którego realizowane są transeuropejskie sieci transportowe. KE zaproponuje w tej sprawie dyrektywę lub rozrządzenie - do zatwierdzenia przez kraje UE i Parlament Europejski.
Dotychczas UE współfinansowała tylko studia wykonalności niektórych inwestycji. Wyjątkiem był dwuletni program stymulowania gospodarki po kryzysie z pulą 4 mld euro: 80 mln euro otrzymał gazoport w Świnoujściu i 180 mln euro instalacja CCS w Bełchatowie (do wychwytywania i magazynowania CO2).
Już pod koniec ubiegłego roku KE nakreśliła, jakie obszary są dla niej priorytetowe. W sektorze gazowym wskazała na korytarz południowy, którym gaz ma płynąć z regionu Morza Kaspijskiego, pozwalając na uniezależnienie od dostaw surowca z Rosji; na połączenie krajów bałtyckich z sieciami przesyłowymi w Europie środkowo-wschodniej i południowo-wschodniej oraz na korytarz Północ-Południe w Europie Zachodniej.
Jeśli chodzi o dostawy energii elektrycznej, KE wspominała o budowie i modernizacji 45 tys. km linii przesyłowych. Prąd miałby nimi płynąć np. z przyszłych elektrowni wiatrowych na Morzu Północnym do krajów Europy północnej i środkowej. Inne możliwe inwestycje to połączenia integrujące sieć w Europie środkowo-wschodniej i południowo-wschodniej, pełne połączenie izolowanego regionu Bałtyku i interkonektory w Europie zachodniej i południowej, z myślą o przesyle produkowanej tam energii wiatrowej, słonecznej i wodnej do reszty kontynentu.
W sumie KE wyliczyła, że na wszystkie rodzaje inwestycji w sektorze energetycznym potrzeba w UE do 2020 r. 1 bln euro, z czego 200 mld euro na modernizację i budowę sieci przesyłowych. "Z tego 50 procent będzie sfinansowane przez rynek, pozostaje więc niedobór w wysokości 100 mld euro" - powiedziało źródło. Ten właśnie niedobór miałby być w części uzupełniany m.in. ze środków unijnych.
Z Brukseli Julita Żylińska (PAP)
jzi/ kot/ mki/ gma/
