W piątek kończy się rok szkolny 2008-2009, dla około 5,7 mln dzieci i młodzieży zaczynają się wakacje. Prawdopodobnie, jak w latach ubiegłych, większość z nich spędzi je w domu.
Z przeprowadzanych co roku przez CBOS sondaży wynika, że na wakacje wyjeżdża mniej niż połowa dzieci. W zeszłym roku mniej niż połowa badanych z gospodarstw domowych, w których są uczniowie (46 proc.) zadeklarowała, że była w stanie zapewnić wszystkim swoim dzieciom co najmniej tygodniowy wypoczynek poza miejscem zamieszkania. W co siódmym gospodarstwie domowym (14 proc.) na wakacje wyjechała tylko część dzieci. Natomiast dwie piąte badanych (40 proc.) przyznało, że żaden uczeń z ich gospodarstwa domowego nie wypoczywał przez tydzień lub dłużej poza miejscem zamieszkania.
Z badania wynika, że im lepsza sytuacja materialna i poziom wykształcenia rodziny, tym większe szanse na wakacje dla dziecka. Częściej wyjeżdżają też dzieci z wielkich miast. Najczęstszym powodem spędzania przez dzieci wakacji w domu jest brak pieniędzy.
Z sondaży CBOS wynika też, że z roku na rok latem pracuje co raz więcej dzieci i młodzieży. Podczas ostatnich wakacji pracę zarobkową podjęli uczniowie z co trzeciego gospodarstwa domowego. Pracowali przede wszystkim uczniowie szkół średnich - aprobuje to ponad 80 proc. ankietowanych.
W mijającym roku szkolnym uczniowie nie musieli nosić, obowiązkowych jeszcze rok wcześniej, mundurków. Zgodnie z obowiązującym obecnie prawem, uczniowie noszą mundurki tylko w tych szkołach, których społeczność tego chce i zapisze to w statucie placówki.
Uczniowie I klas szkół podstawowych byli pierwszym rocznikiem, który rozpoczął obowiązkową naukę języka obcego. Wcześniej obowiązkowa nauka rozpoczynała się dopiero w IV klasie.
Pod koniec kwietnia uczniowie III klas gimnazjów po raz pierwszy pisali egzamin składający się z trzech, a nie dwóch - jak było wcześniej - części. Do testów: z wiedzy humanistycznej i z wiedzy matematyczno-przyrodniczej doszedł test z języka obcego. Jego wynik nie ma wpływu na przyjęcie ucznia do wybranej przez niego szkoły ponadgimnazjalnej. Test z języka obcego miał tylko zdiagnozować jego znajomość przez ucznia.
Średni wynik uzyskany z języka angielskiego to 30,63 pkt na 50 możliwych, z niemieckiego - 33,03 pkt, z rosyjskiego - 33,32 pkt, z francuskiego - 34,14 pkt, z hiszpańskiego - 34,89 pkt i z włoskiego - 39,56 pkt. Jednocześnie okazało się, że istnieją duże różnice (wynoszące do blisko 10 punktów) w znajomości języków obcych przez uczniów z dużych miast i ze wsi.
W mijającym roku szkolnym wprowadzono wiele zmian do prawa oświatowego. Jednak wejdą one w życie dopiero w nowym roku i w latach następnych. Zmieniono podstawy programowe nauczania (w nowym roku obowiązywać będą w I klasie szkoły podstawowej i I klasie gimnazjum), dostosowano je m.in. do młodszego wieku dzieci rozpoczynających naukę (w nowym roku rozpocznie się stopniowe wprowadzanie do szkół dzieci 6-letnich, na początek tylko chętnych).
Po wakacjach zmienione zostaną zasady prowadzenia lekcji wychowania fizycznego w szkołach: na części zajęć uczniowie będą mogli ćwiczyć zgodnie ze swoimi zainteresowaniami i możliwościami szkoły, np. chodzić na lekcje tańca, grać w badmintona lub hokeja na trawie.
Kończący się rok szkolny przyniósł nauczycielom zapowiedziane podwyżki. Wiosną płace zasadnicze nauczycieli stażystów wzrosły o 390 zł brutto, kontraktowych - o 220 zł brutto, mianowanych - o 100 zł brutto i dyplomowanych o 125 zł brutto. We wrześniu nauczyciele mają dostać jeszcze jedną podwyżkę (od 90 do 125 zł brutto w zależności od stopnia awansu zawodowego).
Parlament uchwalił też ustawę o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych, umożliwiającą nauczycielom z dużym stażem pracy odejście na wcześniejsze emerytury. Zgodnie z nią świadczenie kompensacyjne ma być przyznawane nauczycielom, którzy osiągnęli 30-letni staż pracy, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej. Wiek uprawniający do świadczenia ma wzrastać w latach 2014-2032 począwszy od 55. roku życia, aż do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Wysokość nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego będzie taka sama jak emerytury pomostowej.
Nauczyciele pobierający świadczenia nie będą mogli nadal pracować w szkole (np. w niepełnym wymiarze godzin). W ustawie zapisano bowiem, że jeśli taki nauczyciel wróci do szkoły, to jego świadczenie zostanie zawieszone, jeśli zaś podejmie inną pracę niż w zawodzie, będzie nadal mógł pobierać pieniądze z tytułu świadczenia. (PAP)
dsr/ ls/ mow/
