Poruszające fragmenty pisanego jesienią 1939 r. dziennika nauczycielki matematyki Ireny Bejger, której mąż Jan został zamordowany w Katyniu, można przeczytać na otwartej w czwartek w Płocku wystawie fotografii i dokumentów "W służbie Ojczyzny Wiekuistej".
Wystawę dla uczczenia 70 rocznicy agresji sowieckiej na Polskę przygotowali nauczyciele i uczniowie Liceum Ogólnokształcącego im. Marszałka Stanisława Małachowskiego, najstarszej polskiej szkoły średniej i jednej z najstarszych w Europie, istniejącej w tym samym miejscu od 1180 r. - szkoła potocznie nazywana jest "Małachowianką".
Pod datą 3 października 1939 r. Irena Bejger notowała: "//Dziś miesiąc od wyjazdu Januszka. Boże Dobry, gdzie bądź jest Mąż - ochroń Go. Zostaw przy życiu i dozwól, aby wrócił z wojny. A nam daj wytrwanie. // Ach wróć i niech puklerzem będzie Ci medalik M.B. Częstochowskiej, który założyłam Ci na szyję. A wrócić musisz, bo zostawiłeś matkę, żonę i rodzinę. Dla nich wróć, wróć, wróć //". Kilka dni później, 12 października 1939 r., Irena Berger kontynuowała: " // Wypatruję i wyczekuję Janeczka każdej chwili. Tylu żołnierzy wraca do swych rodzin. Kiedy ta radość i moim będzie udziałem? //".
Podczas odczytu dla uczniów "Małachowianki" ks. prof. Michał Grzybowski, wykładowca płockiego Wyższego Seminarium Duchownego, nawiązując do mijającej 17 września rocznicy napaści sowieckiej na Polskę powiedział, że najważniejszą wartością historii, także jako nauki, jest pamięć. "Ci, którzy zginęli w Katyniu i innych miejscach, przeszli do historii tej wielkiej, ale także tej małej, lokalnej wspólnoty szkolnej i rodzinnej" - powiedział ks. prof. Grzybowski. Podkreślił, iż dla rzetelnego poznania historii tamtych tragicznych wydarzeń potrzebna jest prawda i dialog, które nie będą tłumione.
W piątek w "Małachowiance" odsłonięta zostanie tablica pamiątkowa z nazwiskami 12 nauczycieli i wychowanków tej szkoły, oficerów i podoficerów wojska polskiego oraz policji, zamordowanych przez sowieckie NKWD w 1940 r. w Katyniu i Charkowie.
Z założonego w 1180 r. Kolegium Jezuickiego, które dało początek szkole, zachowała się do dziś wieża, a także część murów i fundamentów, które można obejrzeć w podziemiach, gdzie znajduje się szkolne muzeum. Do czasów współczesnych przetrwały też zabudowania szkoły pochodzące z XIV i XVIII wieku.
Wykładowcami szkoły byli m.in.: św. Andrzej Bobola (ok. 1591-1657), Wojciech Szweykowski (1773-1838) - pierwszy rektor Uniwersytetu Warszawskiego, a uczniami: prezydent II Rzeczypospolitej, profesor Politechniki Lwowskiej - Ignacy Mościcki (1867-1946), pułkownik lotnictwa, uczestnik bitwy o Anglię, dowódca polskiego skrzydła i słynnego Dywizjonu 303 - Jan Zumbach (1915-1986), a także Tadeusz Mazowiecki (ur. 1927) - pierwszy premier III Rzeczypospolitej. (PAP)
mb/ ls/ gma/
