Mieszkańcy miast, powiatów i gmin będą mogli organizować referenda lokalne nie tylko w kwestiach należących do wyłącznych kompetencji władz samorządowych, lecz także w innych istotnych sprawach społecznych, gospodarczych oraz kulturowych - zakłada senacki projekt nowelizacji ustawy o referendum lokalnym.
Posłowie mają zająć się projektem pod koniec sierpnia, na pierwszym posiedzeniu Sejmu po parlamentarnych wakacjach.
Według obecnych przepisów ustawy, referendum lokalne można zorganizować jedynie w sprawach dotyczących danej wspólnoty, wymagających jednoznacznego rozstrzygnięcia i mieszczących się w zakresie zadań oraz kompetencji władz danej jednostki samorządowej.
Zapis ten - podkreślono w uzasadnieniu senackiego projektu - w praktyce powodował, że organy samorządu lokalnego często odmawiały mieszkańcom przeprowadzenia referendum. Decyzję odmowną uzasadniano tym, że choć sprawa dotyczy danej wspólnoty - np. zmiany granic gminy lub przebiegu dróg lokalnych - to nie należy do kompetencji organu samorządowego, a zatem nie może być przedmiotem referendum lokalnego.
Zgodnie z senackim projektem, referendum lokalne będzie mogło być przeprowadzane również w kwestiach społecznych, gospodarczych lub kulturowych, które nie mieszczą się w zakresie zadań i kompetencji władz miast, powiatów oraz gmin.
Projekt noweli wprowadza ponadto instytucję referendum opiniodawczego, którego celem jest wyrażenie stanowiska lokalnej społeczności w konkretnej sprawie. Jego wynik z formalnoprawnego punktu widzenia nie będzie wprawdzie wiążący, jednak będzie obligował organy władzy publicznej do określonego zachowania.
Przygotowany przez senatorów projekt nowelizacji stanowi wykonanie obowiązku dostosowania prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który w lutym 2003 r. orzekł, że prawo do referendum lokalnego przysługuje "zawsze członkom wspólnoty, ilekroć tylko zachodzi potrzeba wypowiadania się o istotnych sprawach dotyczących tej wspólnoty".(PAP)
agy/ mok/ jra/
