Wprowadzenie niższych opłat za przedszkola i ich dotowanie z budżetu państwa rozwiążą jeden z istotnych problemów polskiej oświaty - przekonywała w Senacie minister edukacji Krystyna Szumilas. MEN chce, by do przedszkoli mogło uczęszczać 90 proc. dzieci.
W środę senatorowie omawiali rządową nowelizację zakładającą, że edukacja przedszkola będzie dotowana z budżetu państwa. Ma ona zmniejszyć opłaty wnoszone przez rodziców oraz pomóc rozwijać sieć przedszkoli.
"To bardzo ważny projekt, wpisujący się w politykę prorodzinną rządu" - przekonywała senatorów minister edukacji Krystyna Szumilas. Podkreśliła, że nowelizacja rozwiąże jeden z najistotniejszych problemów związanych z edukacją najmłodszych dzieci, jakim jest dostęp najmłodszych dzieci do edukacji przedszkolnej.
Minister zwróciła uwagę, że w ostatnich latach nastąpił znaczący wzrost liczby dzieci, które korzystają z przedszkoli. O ile w 2007 r. do przedszkoli uczęszczało 41 proc. dzieci w wieku 3-5 lat, to już w 2012 r. - ponad 70 proc. Sytuacja ta jest jednak, jak zauważyła szefowa MEN, "bardzo zróżnicowana" w zależności od gminy. Zdaniem Szumilas, upowszechnienie edukacji przedszkolnej wciąż jednak wymaga poprawy, tak by w Polsce obowiązywały w tej sprawie standardy europejskie. "Chcemy, by, co najmniej, 90 proc. dzieci w wieku od 3 do 5 lat korzystało z przedszkoli" - zaznaczyła.
Nadmierny optymizm dotyczący polskiej oświaty, w tym rozwoju edukacji przedszkolnej zarzucili MEN senatorowie PiS. "Rzeczywistość jest smutna, a mam wrażenie, obserwując ją przez kilka lat, że coraz gorsza. Taka jest opinia nauczycieli i wielu rodziców" - powiedziała senator PiS Beata Gosiewska, która poprosiła Szumilas, by zamiast danych procentowych dotyczących korzystania przez dzieci z przedszkoli przedstawiła dane liczbowe.
"Przytoczę te liczby, ponieważ one bardzo dużo mówią o rozwoju edukacji przedszkolnej w naszym kraju. W 2007 roku do przedszkoli uczęszczało niecałe 872 tysiące dzieci. W roku 2012/2013 do przedszkoli uczęszcza 1 milion i 217 tysięcy dzieci. I to jest skala wzrostu edukacji przedszkolnej w naszym kraju. To nie jest tylko wzrost procentowy, ale to jest ogromny wzrost liczbowy" - odpowiedziała szefowa MEN. Dodała też, że wzrost objął także najmłodsze dzieci.
Podczas omawiania nowelizacji senatorowie zwracali uwagę na jeden z jej najważniejszych dla rodziców zapisów, czyli to, by od 1 września 2013 r. opłata za każdą dodatkową godzinę opieki przedszkolnej - powyżej pięciu godzin bezpłatnych - wynosiła nie więcej niż jeden złoty. Na obniżenie opłat wnoszonych przez rodziców za dodatkowe godziny opieki samorządy - jak tłumaczyła senatorom Szumilas - mają otrzymać dotację z budżetu państwa. "W tym roku będzie to 504 mln zł" - powiedziała minister. Przypomniała, że w 2014 r. na ten cel przeznaczonych będzie ok. 1,6 mld zł. W kolejnych latach kwota ta ma być waloryzowana.
Minister edukacji przypomniała też, że wysokość dotacji została tak skalkulowana, by starczyła i na zniwelowanie skutków obniżenia opłat wnoszonych przez rodziców, i na rozwój opieki przedszkolnej.
Obecnie, jeśli dziecko przebywa w przedszkolu dłużej niż pięć godzin, gminy obciążają rodziców opłatami, których wysokość same ustalają. W Polsce są gminy, które w ogóle nie pobierają opłat z tego tytułu, jak i takie, gdzie opłaty, jak zwróciła uwagę szefowa MEN, są wysokie i wynoszą powyżej 4 zł za godzinę. Za dodatkowe godziny opieki przedszkolnej samorządy otrzymają dotację na każde dziecko niezależnie od tego, ile czasu ono spędza w przedszkolu.
Dotacja na jedno dziecko (w wieku 2,5 - 6 lat) w okresie wrzesień-grudzień 2013 r. będzie wynosić 414 zł. W 2014 r. będzie to już 1242 zł na jedno dziecko (kwota roczna).
Szefowa MEN przypomniała, że samorządy otrzymają ponadto ok. 200 mln zł ze środków unijnych na modernizację przedszkoli przy szkołach podstawowych. W pierwszej kolejności mają one trafić do oddziałów przedszkolnych na terenie tych gmin, gdzie jest najmniej przedszkoli. "Te środki gminy będą mogły pozyskać bardzo łatwo, bez wkładu własnego" - dodała Szumilas.
Senatorowie dopytywali się o szczegóły zapisu mówiącego, że od 1 września 2015 r. wszystkie dzieci czteroletnie, a od 1 września 2017 r. dzieci trzyletnie - będą miały prawo do edukacji przedszkolnej. To oznacza, że samorządy będą musiały zapewnić miejsca dla tych dzieci, jeśli ich rodzice będą zainteresowani posłaniem ich do przedszkola. Senatorowie zastanawiali się, czy to będzie oznaczać, że wszystkie dzieci w tym wieku będą musiały uczęszczać do przedszkola. Minister zapewniła jednak, że decyzję o rozpoczęciu edukacji przedszkolnej tych dzieci będą zawsze podejmować rodzicie.
W środę podczas poprzedzającego dyskusję w Senacie posiedzenia senackich komisji: Nauk, Edukacji i Sportu oraz Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zgłoszono do omawianej nowelizacji poprawki redakcyjne. Ze względu jednak na jej pilny tryb procedowania senatorowie większością głosów poparli nowelizację bez wprowadzania zmian. Ostateczne głosowanie dotyczące poparcia noweli zaplanowano na czwartek. (PAP)
nno/ abe/
