W sobotę ma ruszyć proces kardiochirurga Mirosława G., oskarżonego m.in. o przyjmowanie łapówek od pacjentów. 22 osoby mają odpowiadać wraz z nim za wręczanie mu "korzyści materialnych".
Proces będzie precedensowy jako sprawa o granice między korupcją a powszechnym w polskich szpitalach "okazywaniem wdzięczności" lekarzom przez pacjentów.
48-letni dr G. (dziś w prywatnej klinice) stanie przed Sądem Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa, oskarżony o 41 przestępstw korupcyjnych, naruszanie praw pracowniczych personelu warszawskiego szpitala MSWiA, znęcanie się nad osobą najbliższą i zmuszanie pracownicy szpitala do "innej czynności seksualnej". Grozi mu do 10 lat więzienia. Nie przyznaje się do zarzutów, choć potwierdza, że kilka razy zostawiono mu koperty z pieniędzmi - tłumaczy, że nigdy ich nie żądał.
"Gazeta Wyborcza" - która zapoznała się z liczącymi 8 tys. stron aktami sprawy - podała, że 18 na 41 zarzutów pochodzi od ludzi, którzy sami się zgłosili do CBA i prokuratury, podając, że dali G. łapówkę. Według "GW", to niemal wyłącznie bliscy pacjentów, których G. nie udało się uratować. Prokuratura zastosowała wobec nich przepis nakazujący darowanie kary temu, kto sam zawiadomi o wręczeniu łapówki.
W dziewięciu przypadkach Prokuratura Okręgowa w Warszawie zarzuca G., że od łapówki uzależnił wykonanie operacji bądź dalszą opiekę medyczną. Prokuratura umorzyła zaś przypadki wręczenia "drobnego lub symbolicznego, zwyczajowego upominku, wyłącznie z inicjatywy wręczającego, po zakończonym procesie leczenia jako wyraz podziękowania".
Prok. Agnieszka Tyszkiewicz mówiła na organizacyjnym posiedzeniu sądu na początku listopada, że czym innym jest wręczenie korzyści materialnej w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia przez pacjenta, a czymś innym - przyjęcie jej przez ordynatora. Dlatego nie sprzeciwiła się ona wnioskom o warunkowe umorzenie sprawy - jakie dotychczas złożyły dwie osoby spośród 22 oskarżonych o wręczanie łapówek doktorowi.
Sąd rozpozna te wnioski po odebraniu wyjaśnień oskarżonych. G. ma składać wyjaśnienia jako ostatni - gdy wypowiedzą się już wszyscy ci, którzy wręczali mu "korzyści".
Jedna z oskarżonych, która chce umorzenia sprawy (wtedy sąd uznaje winę, ale odstępuje od kary) mówiła PAP, że nie czuje, by popełniła przestępstwo, bo dając dr. G. 1,5 tys. zł chciała - już po operacji - wyrazić wdzięczność za uratowanie życia mężowi operacją bypassów.
Kobieta zaznaczyła, że G. nie sugerował jej, że chce coś dostać. Dodała, że w śledztwie przyznała się do zarzutu i "będzie jej bardzo ciężko obciążyć przed sądem kogoś, kto uratował męża". Podkreśliła, że CBA "wpadało do jej domu o 7 rano", gdy mąż był krótko po operacji. "A przecież mogli mi wysłać normalne wezwanie" - dodała.
Jeden podsądny przebywa w Kanadzie (zapewne będzie wyłączony z procesu). Obrońca innego - który ma 83 lata, jest po operacji i mieszka ponad 100 km od stolicy - prosił sąd, by wezwać go tylko na złożenie wyjaśnień; sąd na to przystał.
Do końca grudnia rozprawy będą się odbywać w soboty, a od stycznia 2009 r. - już w dni powszednie. Powodem jest brak odpowiedniej sali. Największa w mokotowskim sądzie nie jest aż tak obszerna, by pomieścić 23 oskarżonych, ich obrońców, pokrzywdzonych oraz zapewne wielką liczbę dziennikarzy. Dlatego też sąd wprowadził karty wstępu na proces. Będzie on jawny, z wyłączeniem jawności w wątku "innej czynności seksualnej". Prokuratura chce przesłuchać na rozprawie ok. 200 świadków.
Proces poprowadzi doświadczony sędzia Igor Tuleya. W 2002 r. skazał on na pięć lat oficera UB Tadeusza Szymańskiego. W 2003 r. odmówił komisji śledczej ds. afery Lwa Rywina zwolnienia z tajemnicy dziennikarskiej naczelnego "GW" Adama Michnika. W 2007 r. za "bezzasadne i nieprawidłowe" uznał zatrzymanie Janusza Kaczmarka w sprawie akcji CBA w resorcie rolnictwa.
Zatrzymanie w lutym 2007 r. G. i postawienie mu zarzutu zabójstwa i zarzutów korupcyjnych na kwotę ok. 50 tys. zł wzbudziły wielkie emocje opinii publicznej. Ówczesny ordynator oddziału kardiochirurgii szpitala MSWiA spędził trzy miesiące w areszcie. Opuścił go za kaucją 350 tys. zł - po tym jak sąd uznał, że nie ma prawdopodobieństwa, by dopuścił się zabójstwa.
Sprawa była głośna m.in. z powodu wypowiedzi ówczesnego ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry: "Już nikt nigdy przez tego pana życia pozbawiony nie będzie". Potem zarzut zabójstwa ostatecznie upadł. Doktor pozwał zaś Ziobrę i w sierpniu wygrał w sądzie I instancji, uzyskując sądowy nakaz przeprosin. Były minister, który podkreśla, że nie przesądzał winy, apeluje.
Wiele zarzutów wobec G. oparto na podsłuchach i 51 nagraniach z ukrytej kamery w jego gabinecie. Krótko przed wyborami w 2007 r. Ziobro pokazał dwa filmy, na których widać, jak kobieta zostawia lekarzowi książkę, a on wyjmuje z niej kopertę. Obrona będzie wnosić do sądu o odtworzenie tych nagrań.
Naruszenie zasady domniemania niewinności i poniżające traktowanie G. zarzuca w skardze do Trybunału w Strasburgu, domagając się od Polski ok. 100 tys. euro zadośćuczynienia.
G. pozwał też media, które pisały o nim: "Doktor zabijał w rządowym szpitalu" i "Oto ofiara doktora mordercy". Pozwani powołują się na słowa Ziobry. Proces z "Faktem" trwa; "Super Express" przeprosił już G. za naruszenie jego dóbr osobistych.
Zatrzymanie G., wyprowadzenie go ze szpitala w kajdankach i filmowanie tego wywołały ponadto dyskusję o "teatralizacji" czynności procesowych i wykorzystywaniu ich w propagandowych celach. Dyskusje wywołały też informacje, że CBA nadało jednemu z wątków sprawy G. kryptonim "Mengele". CBA oświadczyło, że nie chciało nikogo piętnować. Lekarze alarmowali, że spadek liczy przeszczepów w Polsce to m.in. efekt zatrzymania G.
Prokuratura prowadzi nadal - wyłączone ze śledztwa w sprawie G. - postępowanie o wyłudzanie świadczeń medycznych w szpitalu MSWiA w Warszawie. Helsińska Fundacja Praw Człowieka alarmowała ostatnio, że w sprawie przesłuchano ok. 60 chorych na Alzheimera o "różnym stopniu otępienia", leczonych w klinice neurologii szpitala MSWiA. Według HFPC, w trakcie przesłuchań z pokoi usuwano ich opiekunów, a u chorych pojawił się lęk i osłabienie zaufania do lekarzy. Prokurator krajowy Marek Staszak odpowiadał, że nie przesłuchiwano tych chorych, których stan to uniemożliwiał lub przesłuchanie mogłoby go pogorszyć.
W lutym 2007r. CBA "zabezpieczyło" w szpitalu 6 tys. historii chorób, które rozesłało po komisariatach w celu przesłuchań wszystkich pacjentów kliniki z okresu listopad 2006-styczeń 2007. Prokuratura Okręgowa Warszawa-Praga w lutym 2008 r. prawomocnie umorzyła śledztwo wobec tych działań CBA, wszczęte z doniesienia szefa okręgowej izby lekarskiej Andrzeja Włodarczyka. Akcję CBA uznano za zgodną z prawem. (PAP)
sta/ malk/ jbr/
