Jak pokazują badania Eurobarometru, co trzeci Europejczyk jest wolontariuszem, w Polsce - jedynie 16 proc. obywateli. Młodzi Polacy coraz chętniej jednak angażują się w wolontariat za granicą - przekonywali uczestnicy Forum Wolontariatu Międzynarodowego.
Wolontariat międzynarodowy to wolontariat dla wszystkich - to hasło przyświecające Forum, które odbyło się w czwartek w Warszawie.
"Wolontariat pozwala sprawdzić w praktyce nabyte umiejętności, pomaga na początku drogi zawodowej, bo w ten sposób można zdobyć doświadczenie, a później - pracując lub będąc na emeryturze - dzielić się swoimi umiejętnościami z innymi. A wolontariat międzynarodowy to droga to porozumienia międzykulturowego i sposób na praktyczną walkę ze stereotypami" - przekonywał Tomasz Bratek wicedyrektor Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji, jednego z organizatorów Forum.
"Wolontariat to bardzo prosta idea - wystarczy robić coś dla innych, nie kierując się własnym interesem" - mówił wiceminister spraw zagranicznych Krzysztof Stanowski. Podkreślił, że w wolontariacie międzynarodowym ważne jest, by pamiętać o różnicach międzykulturowych. "Jeśli chcemy realizować program wolontariacki za granicą, musimy mieć w sobie dużo pokory, musimy się dobrze przygotować, by pomagać, a nie przeszkadzać" - zaznaczył.
Dodał, że w pracę na rzecz innych można angażować się np. podczas zagranicznych wakacji. "Gdyby każdy z turystów, a nawet choćby co dwudziesty, w czasie urlopu poświęcił godzinę na rzecz lokalnej społeczności, mogłoby z tego wyniknąć coś dobrego. Ale nikt na to nie wpadł, nie ma takich programów. Żadnemu z turystów nie przyjdzie do głowy, by zajrzeć do lokalnej szkoły, dlatego żaden nie wpadnie na to, by jadąc tam, przywieźć kredki" - mówił Stanowski.
Bratek opowiadał, że dwóch młodych wolontariuszy z Niemiec, którzy pod koniec lat 90. przyjechali do jego rodzinnego miasteczka, całkowicie odmieniło życie lokalnej społeczności. "Nie byli w łatwej sytuacji, mieszkańcy widzieli ostatni raz obcokrajowców w 1945 r., a do Niemców, zwłaszcza starsi, odnosili się co najmniej z rezerwą. Wolontariusze przyjechali pracować w lokalnym domu kultury, nie znali polskiego, ale udało im się zapoczątkować wiele projektów, które trwają do dziś, rozpocząć współpracę międzynarodową z prawdziwego zdarzenia" - opowiadał Bratek.
Dyrektorka Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce Ewa Synowiec opowiadała z kolei o swoim spotkaniu z wolontariuszami w szpitalu w Brukseli. "To, że ktoś towarzyszył mi w drodze na badania, zainteresował się, jak poszły, bardzo wiele znaczyło. Trzeba zachęcać publiczne instytucje do korzystania z pracy wolontariuszy, nie wszyscy pracownicy muszą być zatrudnieni" - mówiła. Przypomniała hasło Europejskiego Roku Wolontariatu, który rozpoczął się 1 stycznia: "Bądź wolontariuszem - zmieniaj świat i siebie".
Młodych ludzi do zaangażowania w pracę społeczną stara się zachęcać także szkoła, promując taką działalność np. przez przyznawanie za nią dodatkowych punktów potrzebnych do dostania się do liceum.
"Pytanie, jak daleko powinien iść system edukacji formalnej w promowaniu i zachęcaniu do wolontariatu, aby nie uzyskać efektu odwrotnego - swoistego wolontariatu przymusowego?" - zastanawiał się dyrektor Departamentu Młodzieży i Organizacji Pozarządowych MEN Jarosław Jankowski. Przyznał, że z przyznawaniem punktów za działalność społeczną jest kłopot, bo oznacza to, że trzeba zmierzyć to, co niemierzalne, a jednocześnie nie doprowadzić do tego, by młodzi ludzie angażowali się w nią tylko dla własnych korzyści.
Bratek poinformował, że Polska - mimo niskiego zaangażowania obywateli w pracę społeczną - jest liderem pod względem liczby wolontariuszy wysyłanych za granicę w ramach europejskiego programu "Młodzież w działaniu", który umożliwia młodym ludziom podjęcie pracy społecznej za granicą. Dzięki niemu w latach 2000-2010 do innych krajów wyjechało ponad 3 tys. polskich wolontariuszy. Największym zainteresowaniem cieszyły się m.in. Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Hiszpania, Włochy. Więcej informacji o programie można znaleźć na stronie www.mlodziez.org.pl.
Agata Kwiatkowska (PAP)
akw/ abr/
