Wolność sumienia i wyznania, społeczność Romów i Sinti, a szczególnie uprawnienia romskich kobiet, oraz prawa mniejszości narodowych - to główne tematy dwutygodniowej konferencji OBWE o prawach człowieka, która rozpoczęła się w poniedziałek w Warszawie.
Były szef MSZ prof. Adam Daniel Rotfeld, któremu OBWE powierzyła wygłoszenie najważniejszego przemówienia na otwarcie konferencji, podkreślił, że kluczowy element bezpieczeństwa ludzi to nie równowaga wojskowych czynników, ale system oparty na szacunku i realizacji wspólnych wartości: praworządności i poszanowaniu demokratycznych rządów.
Doroczne Spotkanie Przeglądowe Wymiaru Ludzkiego (ang. Human Dimension Implementation Meeting), jak w nomenklaturze OBWE nazywane są zagadnienia związane z prawami człowieka i demokracją, odbywa się od 1998 r.; niemal wszystkie dotychczasowe edycje odbyły się w Warszawie.
"Spotkania przeglądowe wymiaru ludzkiego OBWE są ważną platformą dyskusji o prawach człowieka i demokracji. Pozwalają przeprowadzić wszechstronny przegląd, jak państwa wypełniają swoje zobowiązania w ramach wymiaru ludzkiego" - mówiła wiceszefowa MSZ Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.
Natomiast Frank Cogan, przedstawiciel Irlandii, która obecnie sprawuje przewodnictwo w OBWE, zwracał uwagę m.in. na wolność słowa w internecie, która jest jednym z priorytetów irlandzkiej prezydencji. "Prawa człowieka i fundamentalne wolności nie zmieniają się wraz z nową technologią, lecz przechodzą płynnie w erę cyfrową" - podkreślił.
Pierwsza sesja robocza konferencji, zaplanowana na poniedziałkowe popołudnie, jest poświęcona wolności słowa, mediów i informacji. Zapowiadając ją, przedstawicielka OBWE ds. wolności mediów Dunja Mijatović zaznaczyła, że dziennikarze na świecie wciąż są atakowani za wykonywanie swojej pracy. "Niestety nie nastąpiła znacząca poprawa w traktowaniu mediów przez władze. Wiele rządów wciąż uważa media za niebezpieczną platformę, którą należy kontrolować, a czasami nawet uciszyć, zamiast traktować je, jak to czym są - jako niezbędne i unikatowe narzędzie demokracji" - powiedziała Mijatović.
Przed południem przed hotelem Victoria, gdzie obraduje konferencja, pikietowała grupka sześciorga działaczy Związku na rzecz Demokracji na Białorusi, którzy chcieli zwrócić uwagę na łamanie praw człowieka w tym kraju. Jeden z nich, Anatol Michnawiec powiedział PAP, że "czas, by Europa przestała tylko gadać, lecz podjęła konkretne działania wobec Białorusi".
Doroczną konferencję organizuje mieszczące się w Warszawie Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE (Office for Democratic Institutions and Human Rights, ODIHR). W tym roku najważniejsze tematy poddane dyskusji to wolność sumienia i wyznania, społeczność Romów i Sinti, a w szczególności zwiększanie uprawnień dla kobiet romskich, oraz prawa osób należących do mniejszości narodowych.
W tegorocznej edycji spotkania bierze udział ponad 1000 przedstawicieli władz i organizacji pozarządowych z 56 państw członkowskich OBWE, a także współpracujących z organizacją 12 krajów z basenu Morza Śródziemnego, Azji i Australii. Konferencja ma wypracować agendę z zakresu praw człowieka przed spotkaniem Rady Ministerialnej OBWE, które w grudniu odbędzie się stolicy Irlandii Dublinie. Obrady potrwają do 5 października, zaplanowano kilkanaście głównych sesji oraz ponad 50 spotkań towarzyszących. Tematy dyskusji obejmują szeroki zakres zagadnień związanych z prawami człowieka.
Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie powstała podczas spotkania na szczycie państw członkowskich w grudniu 1994 w Budapeszcie; oficjalnie funkcjonuje pod tą nazwą od 1 stycznia 1995. Jest kontynuacją Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE) powstałej w 1975 r. Członkami OBWE jest 56 państw z Europy i Azji Środkowej, a także Stany Zjednoczone i Kanada. (PAP)
ral/ pz/ jbr/
