Profesorowie: Tomasz Giaro, Jan Potempa, Maciej Lewenstein i Elżbieta Frąckowiak odebrali w środę Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, zwane "polskimi Noblami". Uroczystość wręczenia nagród odbyła się na Zamku Królewskim w Warszawie.
Minister nauki i szkolnictwa wyższego Barbara Kudrycka zaznaczyła, że w Polsce sytuacja dojrzała do tego by oprócz "polskich Nobli" nasi uczeni mieli szanse na otrzymanie prawdziwego Nobla. "Dzisiejsza uroczystość pozwala uwierzyć w siłę nauki polskiej, w to że mamy wśród nas wybitnych uczonych" - powiedziała minister nauki.
Nagrody są przyznawane są przyznawane w czterech obszarach: nauk humanistycznych i społecznych, nauk o życiu i o Ziemi, nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich oraz nauk chemicznych i o materiałach. Każdy z laureatów otrzymał 200 tys. zł.
Laureata w obszarze nauk humanistycznych i społecznych prof. dr hab. Tomasza Giaro z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego nagrodzono za "interdyscyplinarną analizę kategorii prawdy w doktrynach prawa od antyku do współczesności, otwierającą nowe perspektywy rozumienia prawa jako jednego z fundamentów cywilizacji europejskiej".
Nagrodę przyniosła profesorowi Giaro praca pt. "Roemische Rechtswahrheiten. Ein Gedankenexperiment", dotycząca kryterium prawdy jako narzędzia kształtowania normy prawnej. "Laureat wykazuje, że we współczesnej dogmatyce prawa niecelowe jest poszukiwanie prawdy w jej rozumieniu przyjętym przez nauki empiryczne. Z drugiej strony zauważa, że prawoznawstwo - jako nauka o odmiennym statusie poznawczym - bez postulatu poszukiwania prawdy straciłaby sens" - uznała Rada Fundacji.
W obszarze nauk o życiu i o Ziemi wyróżniono prof. dr hab. Jana Potempę z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Departamentu Zdrowia i Rehabilitacji Jamy Ustnej Szkoły Stomatologii Uniwersytetu w Louisville w USA "za scharakteryzowanie nowej rodziny proteinaz bakteryjnych oraz wykazanie ich roli w rozwoju chorób przyzębia".
"Odkrycia uczonego zmieniły podstawy myślenia o genezie zapalenia tkanek przyzębia. Wysoko oceniany jest również ich potencjał terapeutyczny - wyniki jego badań mogą prowadzić do opracowania bardziej skutecznych leków zwalczających paradontozę, a przez to - do obniżenia ryzyka rozwoju chorób serca i stawów" - informuje Fundacja.
Prof. dr hab. Macieja Lewensteina z Institut de Ciencies Fotoniques (ICFO) w Castelldefels i Institucio Catalana de Recerca i Estudis Avancats w Barcelonie doceniono w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich za dokonania w obszarze optyki kwantowej i fizyki ultrazimnych gazów.
W opinii Rady Fundacji, prof. Lewenstein "wniósł wybitny wkład w rozwój tych dziedzin - jego teoretyczne prace nierzadko dotyczą przełomowych doświadczeń, takich jak pierwsza obserwacja ciemnych solitonów w kondensatach Bosego-Einsteina".
W dziedzinie nauk chemicznych i o materiałach Rada FNP wskazała prof. dr hab. Elżbietę Frąckowiak z Wydziału Technologii Chemicznej Politechniki Poznańskiej. Doceniono jej badania nad nowymi materiałami oraz kompozytami węglowymi i ich wykorzystanie do elektrochemicznego magazynowania i konwersji energii.
Materiały węglowe opracowywane przez prof. Frąckowiak to w szczególności nanorurki węglowe i ich nanokompozyty z polimerami przewodzącymi i tlenkami, nanoteksturalne węgle oraz kompozyty węglowe wzbogacane azotem, tlenem i jodem. Są one podstawą technologii stosowanej w superkondensatorach - urządzeniach o dużej pojemności elektrycznej.
Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej przyznawane są od 1992 r. Grono laureatów (łącznie z tegorocznymi) liczy już 72 osoby. Są wśród nich tak wybitni uczeni, jak Tomasz Dietl, Wiesław W. Jędrzejczak, Zofia Kielan-Jaworowska, Aleksander Koj, Karol Modzelewski, Karol Myśliwiec, Andrzej Paczkowski, Bohdan Paczyński, Mariusz Z. Ratajczak, Jadwiga Staniszkis, Jan Strelau, Jerzy Szacki, Andrzej Szczeklik czy Aleksander Wolszczan. (PAP)
ekr/ tot/
