Podziały wśród społeczeństwa zaczęły się wraz z początkiem istnienia państwa polskiego - powiedział w piątek prof. Henryk Samsonowicz z Uniwersytetu Warszawskiego podczas debaty inaugurującej XV Festiwal Nauki w Warszawie. Według niego, podziały są zjawiskiem pozytywnym.
Dyskusja pt. "Dwie Polski. A może więcej" była pierwszym wydarzeniem rozpoczynającego się w piątek XV Festiwalu Nauki w Warszawie. Festiwal potrwa do niedzieli 25 września.
Jak przypomniał prowadzący spotkanie Jacek Żakowski, piątkowy sondaż TNS OBOP wskazuje, że dwie największe polskie partie polityczne mają po 18 i 17 proc. zdeklarowanych wyborców, a "60 proc. społeczeństwa jest pośrodku i nie wie co ma ze sobą zrobić". "Kiedy to się zaczęło?" - pytał o społeczne i polityczne podziały Żakowski.
"To zaczęło się od początków istnienia naszego państwa. Już kiedy powstawało składało się z wielu tworów niekiedy sobie niechętnych, a czasem wrogich i różniących się pod każdym względem. Podziały istniały od zawsze" - powiedział prof. Henryk Samsonowicz z Uniwersytetu Warszawskiego. Zdaniem historyka, podziały te dotyczyły wszystkich dziedzin życia: języka, obyczajów, wierzeń.
W ocenie prof. Janusza Tazbira z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, podziały w polskim społeczeństwie zarysowały się dopiero od momentu rozbiorów. "Wtedy tworzy się pięć czy sześć ośrodków: trzy zabory; kresy zachodnie obejmujące ziemie, które nie wchodziły w skład państwa polskiego; kresy wschodnie i wreszcie polonia rozproszona po całym świecie" - powiedział prof. Tazbir.
"Czytam publicystykę Wielkiej Emigracji i proszę wierzyć: jak oni się ze sobą kłócili. Adam Mickiewicz napisał zdanie, które jakby pochodziło z XX w.: ulubioną rozrywką polityczną Polaków jest posądzanie wszystkich o zdradę i szpiegostwo" - zacytował prof. Tazbir.
Jak powiedział, podobne nastroje do obecnych panowały też po pierwszym odzyskaniu niepodległości, kiedy wszyscy myśleli, że rozwiąże ona bieżące problemy.
Zdaniem prof. Samsonowicza, podziały w społeczeństwie są zjawiskiem pozytywnym. "Bez dyskusji nie byłoby demokracji. Bez dyskusji nie dochodzi się też do pozytywnych wyników. Naukowcy wiedzą o tym najlepiej, ale to ma miejsce również w polityce" - powiedział prof. Samsonowicz.
Dyskusja była jedną z siedmiu debat głównych XV Festiwalu Nauki. Uczestnicy pozostałych debat dowiedzą się np. czy polska agresja w życiu publicznym jest czymś wyjątkowym; dlaczego Maria Skłodowska-Curie była wielką uczoną; jak działa mózg i czego boimy się bardziej: ciemności czy promieniowania. Profesorowie Witold Orłowski i Włodzimierz Siwiński powiedzą, czym jest rynek finansowy, a znani chemicy i fizycy wyjaśnią, na czym polega wyjątkowość grafemu.
Podczas 10 festiwalowych dni będzie można skorzystać z ponad 600 wykładów, pokazów, debat i wycieczek. W weekend 24 i 25 września warszawskiej imprezie będą towarzyszyły: coroczny Festiwal Nauki w Jabłonnie i organizowany po raz pierwszy Festiwal Nauki w Otwocku.
Najmłodsi goście podczas Festiwalu Nauki Małego Człowieka, organizowanego przez Sanofi Aventis, dowiedzą się np., z czego zbudowana jest skóra, po co nam rzęsy, dlaczego ruszamy językiem. Specjalnie dla dzieci przygotowano również "Piknik Geologiczny" i "Artystyczny Mikrokosmos", czyli zajęcia, podczas których mali pasjonaci nauki "zanurzą się w mikrokosmosie dźwięków i barw".
"Kierując dużą instytucją naukową ma się umiarkowane okazje by doznawać pozytywnych wzruszeń. Do takich momentów należy ten Festiwal. W mojej ocenie to największa i najwspanialsza inicjatywa edukacyjna w dzisiejszej Polsce" - powiedział w piątek prezes PAN prof. Michał Kleiber.
Wstęp na wszystkie festiwalowe wydarzenia jest bezpłatny, choć z powodu ograniczonej liczby miejsc, na niektóre będą obowiązywały wcześniejsze zapisy. Szczegółowe informacje na temat FN oraz pełny program jego tegorocznej edycji znajdują się na stronie internetowej www.festiwalnauki.edu.pl.
Po raz pierwszy imprezę zorganizowano w 1997 roku i był to pierwszy festiwal nauki w Polsce. Podczas jednego weekendu goście mogli wówczas skorzystać z kilkudziesięciu spotkań. Obecnie program Festiwalu przygotowuje ponad 100 instytucji i ponad 1000 pracowników naukowych, doktorantów i studentów warszawskich instytucji naukowych. (PAP)
ekr/ ls/
