Wśród 10 laureatów Nagrody im. Kolberga, przyznawanej za zasługi dla kultury ludowej, znaleźli się malarze, poeci i zespoły folklorystyczne. Laureat nagrody honorowej - teatr z Bukowiny Tatrzańskiej - wystąpił w piątek podczas uroczystości wręczenia nagród.
Alicja Mironiuk-Nikolska z jury Nagrody im. Kolberga przypomniała podczas piątkowej ceremonii wręczenia nagród w warszawskim Teatrze Wielkim Operze Narodowej, że przez 35 lat istnienia wyróżnienia nagrodzono 383 laureatów - ludowych malarzy, śpiewaków, tancerzy, poetów, twórców rękodzieła, a także badaczy i animatorów polskiej kultury ludowej.
"35. edycja nagrody im. Kolberga przypada w obchodzonym właśnie Roku Fryderyka Chopina. Powszechnie znany jest fakt, że Chopin czerpał z rodzimego folkloru inspiracje, mniej znane są związki kompozytora z rodziną patrona naszej nagrody - Oskara Kolberga. Obaj mieszkali przez kilka lat bardzo blisko siebie - w oficynie Pałacu Kazimierzowskiego w Warszawie, wykorzystywanej na mieszkania dla rodzin nauczycieli Liceum i Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Oskar słuchał koncertów młodego Chopina i marzył o komponowaniu. Obrał jednak inna drogę - wykorzystał swoje zdolności, wrażliwość i wykształcenie muzyczne dla badań etnograficznych" - przypomniała Mironiuk- Nikolska.
Wśród tegorocznych laureatów jest malarz i rzeźbiarz ludowy z Torunia Wiktor Chrzanowski, wykonawczyni bibułkowych kwiatów, bukietów i wieńców Rozalia Kastelik z Bielska-Białej, a także Marianna Bienias - śpiewaczka i gawędziarka, wykonawczyni plastyki dekoracyjnej z Woli Koryckiej Górnej w pow. garwolińskim (woj. mazowieckie). Nagrodzona została też poetka kurpiowska i koronkarka z Kadzidła (woj. mazowieckie) Marianna Staśkiewicz.
Doceniono również kapelę ludową "Trzcinicoki" z Trzcinicy (woj. podkarpackie), zespół Pieśni i Tańca "Blichowiacy" z Łowicza (woj. łódzkie), Zespół Regionalny "Mogilanie" z Mogilan (woj. małopolskie). Nagrodą im. Kolberga uhonorowano także etnologa, badacza Henryka Dumina, popularyzatora i animatora kultury ludowej Dolnego Śląska, autora i realizatora Programu Ochrony Tradycji Kultury Wsi. Laureatem nagrody został również prof. dr Jan Stęszewski - muzykolog i etnomuzykolog, badacz folkloru polskiego, historii muzyki polskiej od XVII do XX w.
Podczas wręczenia nagród wystąpił laureat nagrody honorowej - Amatorski Zespół Teatralny im. Józefa Pitoraka z Bukowiny Tatrzańskiej, działający przy Bukowiańskim Centrum Kultury - Domu Ludowym im. Franciszka Ćwiżewicza. W tym zespole występuje już czwarte pokolenie mieszkańców Bukowiny, został on bowiem założony w 1923 roku z inicjatywy Michaliny i Franciszka Ćwiżewiczów, miejscowych nauczycieli. Początkowo wystawiano niewielkie sztuki adoptowane do gwary góralskiej. Dbano, aby aktorzy występowali w miejscowych strojach regionalnych, a każde przedstawienie kończyło się śpiewem i tańcami góralskimi.
"Podczas 90 lat działalności bukowiński teatr promował, upowszechniał i rozwijał kulturę ludową Podhala. Przyczynił się do zachowania najpiękniejszych wartości podhalańskiej kultury" - podkreśliła Mironiuk-Nikolska.
W piątek zespół z Bukowiny zaprezentował fragmenty "Skąpca" Moliera, adoptowane do góralskiej gwary.
Patron nagrody, Oskar Kolberg (1814-1890), był autorem przełomowej dla polskiej etnografii pracy pt. "Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzęd, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce". To seria monografii na temat poszczególnych regionów Polski, w której Kolberg zawarł zebrany przez siebie podczas 50 lat wędrówek po kraju olbrzymi materiał ukazujący życie, kulturę i twórczość ludową, czym stworzył podstawy polskiej folklorystyki i etnografii. (PAP)
aszw/ ls/ gma/
