Wielki piec Huty Pokój w Rudzie Śląskiej został wpisany do rejestru zabytków. Śląski konserwator zabytków uznał, że obiekt ma cenne walory z punktu widzenia rozwoju myśli technicznej, jest świadectwem minionej epoki oraz stanowi istotny wyróżnik miasta.
Jak podaje rudzki magistrat, piec znajdujący się na terenie historycznego kompleksu Huty Pokój, w dzielnicy Nowy Bytom, jest ostatnim tego typu obiektem na terenie woj. śląskiego i jednym z trzech takich w kraju.
"Nowobytomski piec hutniczy jest ważnym elementem dziedzictwa przemysłowego naszego miasta i na stałe wrósł w jego krajobraz oraz w świadomość mieszkańców" - uważa prezydent Rudy Śląskiej Grażyna Dziedzic. Wyraziła nadzieję, że piec w przyszłości będzie jednym z obiektów Szlaku Zabytków Techniki. Zdaniem prezydent Rudy Śląskiej można pomyśleć także nad tym, by obiekt przystosować do nowych funkcji - na przykład punktu widokowego. O dalszych losach rudzkiego kolosa zadecyduje jednak jego właściciel - firma Stalmag.
Objęty ochroną konserwatorską wielki piec powstał w latach 60. ubiegłego stulecia. Huta Pokój została uruchomiona w 1840 roku pod nazwą Friedenshuette. "Wtedy znajdował się tam jeden wielki piec opalany koksem. Podczas kolejnych lat funkcjonowania z jednym piecem, zakład w 1858 roku stał się hutą, w której funkcjonowały już cztery takie jednostki" - powiedział dr Łukasz Urbańczyk, miejski konserwator zabytków. Rozmiary i pojemności tych instalacji pozwalały na zaliczenie rudzkiej huty do grupy największych zakładów na Górnym Śląsku.
W 1904 roku na terenie przedsiębiorstwa istniało już pięć pieców. Rozwój hutnictwa w tym okresie miał też istotne znaczenie dla powstania Rudy Śląskiej w jej dzisiejszym kształcie. "Istnienie huty bardzo silnie wpłynęło na proces miastotwórczy, którego wynikiem był szybki rozwój urbanizacyjny Nowego Bytomia" - zaznaczył Urbańczyk.
Następne piece powstawały na terenie huty również w kolejnych latach - najwięcej, bo aż siedem, było ich w roku 1937, kiedy to wybudowano najnowocześniejszy w kraju wielki piec typu europejskiego. W 1968 roku na terenie huty stanął "kolos", który zastąpił jeden z dotychczasowych pieców.
Najcenniejszym zachowanym świadectwem dawnej świetności huty jest górujący do dziś nad Nowym Bytomiem "kolos". Funkcjonowanie pieca zostało zawieszone w 1997 roku. W tym czasie podjęto kolejne etapy unowocześniania obiektu oraz przystosowywanie go do wymogów ochrony środowiska. Ponowny rozruch nastąpił w maju 2004 roku. Produkcja nie trwała jednak długo - ze względów ekologicznych i ekonomicznych piec wygaszono ostatecznie w lutym 2005 roku.
Dziś rudzki "kolos" inspiruje wielbicieli architektury przemysłowej, czyli tzw. "industrialu". W ostatnim czasie obiekt stał się źródłem artystycznego natchnienia dla pięciu studentek z katowickiej Akademii Sztuk Pięknych, które zorganizowały na terenie huty sesję zdjęciową - z wielkim piecem w roli głównej.(PAP)
kon/ ls/
