Przez niemal tydzień kilkudziesięciu uczniów i studentów z całego kraju prowadziło w Odolanowie (Wielkopolska) eksperymenty, związane z niskimi temperaturami. W sobotę zakończyły się w tej miejscowości 25. Warsztaty Naukowe "Lato z helem".
Młodzi pasjonaci fizyki wysłuchali też wykładów najwybitniejszych autorytetów o helu, zwanym w środowisku naukowym "arystokratą wśród gazów".
W ostatnim dniu warsztatów młodzież zaprezentowała wyniki swoich badań oraz uczestniczyła w specjalnej sesji poświęconej jubileuszowi 25 - lecia spotkań w Odolanowie. Przyjechali wychowankowie dawnych edycji Warsztatów, m.in. z Londynu.
Jak poinformował PAP doc. dr hab. Zbigniew Trybuła, młodzież skupiła się w tym roku m.in. nad oglądaniem atomu przez specjalny mikroskop oraz na badaniu przewodnictwa nadprzewodników. Uczniowie testowali także pewne rozwiązania związane z właściwościami helu.
Organizatorami tych nietypowych wakacji byli naukowcy i pracownicy miejscowego Zakładu Fizyki Niskich Temperatur Instytutu Fizyki Molekularnej PAN (Zakład). W miasteczku od 30 lat prowadzone są badania naukowe, w których wykorzystywany jest ciekły hel - najzimniejsza ciecz na Ziemi (-269 stopni Celsjusza). Zakład istnieje na terenie odolanowskiego PGNiG SA, w którym gaz skraplany jest na skalę przemysłową. Jest to jedna z pięciu takich firm na świecie.
Większość uczestników zostało skierowanych na warsztaty z Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci. "To najzdolniejsza młodzież w kraju. Obecnie uczestnicy pierwszych edycji Warsztatów są już doktorami, docentami i profesorami. Tak bardzo zafascynowała ich kiedyś fizyka, że związali z nią całe swoje życie" - powiedział PAP Trybuła, szef Zakładu.
"Zależy nam na tym, by ludzie usłyszeli, że fizyka to coś fajnego. Jednocześnie pokazujemy, że trzeba się jej uczyć' - powiedziała koordynator warsztatów, Małgorzata Trybuła. Według dziekana wydziału fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu profesora Ryszarda Naskręckiego, warsztaty w Odolanowie mają niespotykany charakter, jest to chyba jedyne na świecie miejsce, gdzie młodzi ludzie prezentują wyniki swoich badań naukowych. "Poziom ich wystąpień jest imponujący, czasem porównywalny z pracami magisterskimi" - ocenił profesor.
Uczeń Michał Nowacki z Malborka, zachwycony warsztatami w Odolanowie, uważa, iż dają one młodym ludziom możliwość rozwoju, a same wykłady naukowców są dla wszystkich bardzo interesujące.
Przez okres 25 lat do Odolanowa przyjechało prawie stu wykładowców, którzy wygłosili ponad 230 wykładów dla 500 uczniów i studentów. "Warsztaty są znakomitym sposobem w kształtowaniu młodych adeptów fizyki, którzy w przyszłości będą tworzyć nowe technologie i rozwiązywać skomplikowane zagadnienia naukowe" - powiedział Trybuła.
Tegoroczni wykładowcy mówili m.in. o kriogenice w służbie spektroskopii, zastanawiali się, czy fizyka jest nauką o wszystkim oraz jak fizyka zrobiła kłopoty sztuce. Dyskutowano także o nadprzewodnictwie helu, które jest jednym z najbardziej tajemniczych i fascynujących problemów fizyki ciała stałego.
Po raz pierwszy hel udało się skroplić 101 lat temu.
Warsztatom towarzyszyła wystawa "Fascynujący świat fizyki".(PAP)
zak/
