Najlepsi gospodarze obiektów zabytkowych i konserwatorzy zabytków otrzymali we wtorek na Zamku Królewskim w Warszawie nagrody, odznaki i wyróżnienia za badania, ochronę i konserwację zabytków. Przyznano je z okazji Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków
Uroczystość, pierwotnie miała odbywać się 12-13 kwietnia w Sulejowie, jednak ze względu na katastrofę samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem, została przełożona na maj. Jedną z ofiar katastrofy był wiceminister kultury, generalny konserwator zabytków Tomasz Merta.
Zamkowa uroczystość rozpoczęto od wręczenia pani Magdalenie Mercie statuetki nagrody specjalnej Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków "Spiritus Memoria Materia" przyznanej pośmiertnie jej mężowi za wybitne zasługi dla ochrony dziedzictwa narodowego.
"Proszę pozwolić, że przytoczę słowa, które wszyscy znamy: +Na miły Bóg, życie nie tylko po to jest by brać+. Słowa te tak bardzo wpisują się w credo życiowe laureata (...) W tym gronie dalsze słowa są niepotrzebne" - powiedział prezes Stowarzyszenia prof. Jerzy Jasieńko.
"Jestem głęboko wzruszona i głęboko wdzięczna za nagrodzenie w ten sposób mojego zmarłego męża (...) Chciałabym powiedzieć państwo jak bardzo głęboko mój mąż szanował i cenił państwa pracę" - zaznaczyła Magdalena Merta. Jak mówiła, nagroda jest dla niej tym bardziej cenna, gdyż jej mąż zajął się tematyką konserwacji zabytków zaledwie kilka lat temu, gdy został wiceministrem i dostał ją "z rozdzielnika". "Pamiętam długie miesiące, gdy wieczorami i w nocy, z piętrzącymi się wokół książkami, czasopismami uczył się tego nowego zadania (...) Robił to skrupulatnie i z dużą potrzebą zgłębienia wiedzy" - opowiadała.
"Pani Magdalena Merta powiedziała, że Tomasz był generalnym konserwatorem zabytków z przypadku. Nie miałem nigdy wątpliwości, że znał się on świetnie nie tylko na wszystkich zagadnieniach z dziedziny humanistyki, w tym na ochronie zabytków, ale że posiadał też to coś, co jest niesłychanie istotne - to coś w środku: wielką uczciwość, ogromny intelekt oraz odwagę mówienia +Tak+ i mówienia +Nie+" - powiedział wiceminister kultury Piotr Żuchowski, który po śmierci Merty przejął funkcję generalnego konserwatora zabytków.
Zapewnił zgromadzonych, że - tak jak jego poprzednik - we wszelkich problemach, jakie mogą stanąć na drodze konserwatorom w ich pracy zawsze stanie po ich stronie, po stronie ochrony zabytków.
Podczas uroczystości wręczono dyplomy 12 laureatom konkursu "Zabytek Zadbany", w ramach którego od 1975 r. wyróżniani są wzorowi gospodarze obiektów zabytkowych. Wśród tegorocznych laureatów znaleźli się m.in. łódzki oddział Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad nagrodzony za remont zabytkowego mostu spawanego na rzece Słudwi w Maurzycach i prezydent Zamościa Marcin Zamoyski uhonorowany za przeprowadzenie kompleksowych prac remontowo-konserwatorskich zespołu fortyfikacji miejskich.
Wręczono także doroczne nagrody Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków im. ks. Janusza Pasierba za wybitne dokonania w dziedzinie ochrony i konserwacji architektury i sztuki sakralnej. W tym roku otrzymali je: dyrektor Muzeum Archidiecezjalnego w Poznaniu ks. Marian Lewandowski i konserwatorka malarstwa ściennego Ewa Święcicka.
Uhonorowano także 13 laureatów konkursu generalnego konserwatora zabytków i Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków na najlepsze prace z ochrony zabytków i muzealnictwa za 2009 r. Przyznano osiem nagród i pięć wyróżnień.
Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków, obchodzony 18 kwietnia na całym świecie, został ustanowiony przez Komitet Wykonawczy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków (ICOMOS) w 1983 roku i wpisany przez UNESCO do rejestru ważnych imprez o znaczeniu światowym. Celem Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków jest przede wszystkim przybliżenie społeczeństwu problemów ochrony spuścizny minionych pokoleń. W Polsce ideą obchodów jest prezentowanie dóbr kultury o istotnym znaczeniu dla europejskiego i światowego dziedzictwa kulturowego oraz uhonorowanie konserwatorów, opiekunów i właścicieli zabytków, którzy w szczególny sposób przyczynili się do opieki nad nimi.(PAP)
dsr/ ls/ mow/
