Być może w maju br. sąd wyda wyrok w procesie cywilnym, który znany niegdyś dziennikarz Edward Mikołajczyk wytoczył MON za zapis na jego temat w raporcie z weryfikacji Wojskowych Służb Informacyjnych z 2007 r.
We wtorek Sąd Okręgowy w Warszawie przesłuchał prawdopodobnie ostatniego świadka w tym procesie, ostatniego szefa komisji weryfikacyjnej WSI Jana Olszewskiego. Zeznał on, że nie znał sprawy Mikołajczyka.
Raport, ujawniony w lutym 2007 r. przez Lecha Kaczyńskiego, a sygnowany przez ówczesnego szefa komisji Antoniego Macierewicza, głosił o Mikołajczyku: "Dziennikarz, pracownik koncernu ITI. Typował dziennikarzy do współpracy z WSI".
Mikołajczyk - w latach 70. współprowadzący popularny program TVP "Studio 2", później m.in. rzecznik PZPN i pracownik ITI - zaprzeczał, by miał związki z WSI (powstałymi w 1991 r., a rozwiązanymi za rządów PiS w 2006 r.). "W latach 1981-1982, kiedy pracowałem jako korespondent Polskiego Radia i Telewizji w Jugosławii, byłem obiektem zainteresowania ataszatu militarnego przy Ambasadzie PRL w Belgradzie. Z placówki zostałem odwołany przez kierownictwo telewizji stanu wojennego. Nigdy wcześniej ani nigdy później nie miałem żadnych związków z żadnymi służbami PRL ani RP" - oświadczył. "W raporcie na mój temat prawdziwe jest tylko to, że jestem dziennikarzem; pracownikiem ITI byłem jedynie w początku lat 90." - dodawał.
Pozwał on MON i L. Kaczyńskiego (sąd uznał już, że prezydent RP nie może być pozywany za raport). Oprócz przeprosin w prasie i odszkodowania, Mikołajczyk chciał, by szef SKW sporządził, a prezydent opublikował aneks do raportu ze stwierdzeniem, że informacje o Mikołajczyku były nieprawdziwe. Pozwani wnoszą o oddalenie pozwu.
We wtorek 80-letni Olszewski zeznał, że to jego poprzednik Antoni Macierewicz opracował raport. "Nie znałem dokumentów źródłowych, na których podstawie w raporcie znalazł się powód" - dodał b. premier. Wcześniej Macierewicz zeznał, że Mikołajczyk współdziałał z tajnymi służbami wojska PRL, a potem z WSI. Mówił, że "realizował on działania wykraczające poza ich zadania, bo tworzenie agentury w mediach w Polsce nie jest zadaniem wywiadu wojskowego". "To wszystko jest jedną wielką insynuacją Macierewicza" - replikował powód.
Poseł PiS powoływał się na akta WSI, o które wystąpił sąd. Służba Kontrwywiadu Wojskowego oraz Wywiadu Wojskowego odpowiedziały, że w ich archiwach nie odnaleziono dokumentów mogących być potwierdzeniem zapisów raportu nt. powoda.
W 2008 r. stołeczny sąd umorzył sprawę karną o zniesławienie, którą Mikołajczyk wytoczył Macierewiczowi za umieszczenie swego nazwiska w raporcie. Sąd uznał, że Macierewicz nie może być sądzony za raport, bo sporządził go nie jako osoba prywatna, lecz funkcjonariusz publiczny (zapadło już wiele podobnych wyroków).
Toczy się kilkanaście procesów wytoczonych MON przez osoby wymienione w raporcie jako agenci WSI. Sąd prawomocnie nakazał MON przeprosiny za raport wobec m.in. b. posła SLD Jana Sieńki, b. wiceministra w kancelarii premiera Jerzego Buzka Jerzego M. Nowakowskiego, b. szefa PKOl Piotra Nurowskiego (zginął w katastrofie smoleńskiej). Od jesieni 2007 r. prokuratura prowadzi śledztwo w sprawie niedopełnienia obowiązków przy tworzeniu raportu i zniesławienia osób w nim wymienionych.
W 2008 r. Trybunał Konstytucyjny uznał za sprzeczne z konstytucją m.in. pozbawienie osób z raportu prawa do wysłuchania przez komisję weryfikacyjną, prawa dostępu do akt sprawy oraz odwołania do sądu od decyzji o umieszczeniu w raporcie. Lech Kaczyński po tym wyroku zdecydował nie ujawniać przygotowanego przez Macierewicza aneksu do raportu.
Łukasz Starzewski (PAP)
sta/ bno/ gma/
