Z okazji Dnia Kobiet w Dolnośląskim Centrum Fotografii "Domku Romańskim" we Wrocławiu można obejrzeć wystawę jednej z najwybitniejszych polskich artystek w dziedzinie fotografii - Fortunaty Obrąpalskiej. Ekspozycja czynna do 21 kwietnia.
Na wystawie prezentowanych jest ponad 50 prac tej wybitnej artystki; są to fotografie pejzażu, zwierząt, martwych natur. Pochodzą one ze zbiorów Muzeum Historii Fotografii w Krakowie.
Wystawa ma charakter przekrojowy, pokazywane na niej są prace Obrąpalskiej z różnych okresów twórczości.
"Na przykład w drugiej połowie lat 40. zmieniają się zainteresowania artystyczne Obrąpalskiej i zaczyna tworzyć abstrakcyjne prace, dzięki którym znalazła się w gronie najznamienitszych twórców awangardowych" - powiedział PAP Jan Bortkiewicz, szef Dolnośląskiego Centrum Fotografii "Domku Romańskiego".
Fortunata Obrąpalska (ur. w 1909 r. we Włodzimierzu Wołyńskim , zm. w 2004 r. w Poznaniu). Po maturze zamiast na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, poszła na wydział chemii Uniwersytetu Wileńskiego.
W 1935 r. wzięła ślub z Zygmuntem Obrąpalskim - fotografikiem i pod jego wpływem, jak i zaprzyjaźnionego Jana Bułhaka zaczęła interesować się fotografią. Będąc pod wpływem nurtu "fotografii ojczystej", Obrąpalska tworzyła prace w manierze piktorialnej. W mieszkaniu Obrąpalskich w Wilnie odbyły się nawet dwie konspiracyjne wystawy fotografii (w 1941 i 1942 r.).
Po II wojnie światowej artystka wraz z mężem przeprowadziła się do Poznania, gdzie kontynuowała swą fotograficzną pasję. Jej twórczość zaczęto doceniać na licznych wystawach (Nowoczesna Fotografika Polska, Warszawa, Kraków 1948; I Wystawa Sztuki Nowoczesnej, Kraków 1948-1949).
Współredagowała pierwszy powojenny periodyk poświęcony fotografii artystycznej "Świat Fotografii".
Na początku lat 50. artystka tworzyła fotografie w manierze socrealistycznej, ale poziom artystyczny jej prac - jak zaznaczył Bortkiewicz pozwolił uniknąć taniej propagandy. Tworząc nowatorskie kompozycje, często posługiwała się specjalnymi technikami, np. solaryzacją, pseudosolaryzacją czy wielokrotnym naświetlaniem. Do zainteresowania fotografią eksperymentalną powróciła po 1955 r. Stworzyła cykl prac pokazując mikroświat w skali makro.
Należała do poznańskiej grupy 4F+R, w szeregach której znajdowali się m.in. Alfred Lenica, Ildefons Houwalt, Feliks M. Nowowiejski.
Ostatni okres działalności fotograficznej Obrąpalskiej zdominowała fotografia przyrodnicza; było to po części konsekwencją prac wykonywanych od początku lat 50. na zlecenie Akademii Rolniczej w Poznaniu. Była to dokumentacja naukowa, ale nie pozbawiona waloru artystycznego. W ujęciu fotografowanych elementów odnaleźć można specyficzny dla artystki sposób widzenia świata, charakterystyczną dla niej wrażliwość.
Ze względu na uczulenie na chemikalia stosowane przy wywoływaniu zdjęć, Obrąpalska musiała zrezygnować z działalności artystycznej.
Największymi wystawami retrospektywnymi były prezentacje w Galerii Miejskiej "Arsenał" (1999); Muzeum Historii Fotografii w Krakowie (2001/2002), Galerii Fotografii B&B w Bielsku-Białej (2004). (PAP)
umw/ abe/
