Sylwetki i losy przedstawicieli łódzkiej opozycji demokratycznej końca lat 70. są tematem wystawy dostępnej od czwartku w stołecznej siedzibie IPN. Ekspozycji towarzyszyła promocja wydawnictwa zawierającego relacje uczestników tamtych wydarzeń.
Na wystawie "+Puls+ - nieregularny kwartalnik literacki 1977-1981 - fenomen wolnego słowa" zaprezentowano sylwetki twórców i współpracowników pisma, m.in. Jacka Bierezina, Witolda Sułkowskiego, Tadeusza Walendowskiego, Tomasza Filipczaka, Leszka Szarugi i Ewy Sułkowskiej-Bierezin. Znalazły się na niej także dokumenty SB z ich inwigilacji oraz maszyny do pisania i powielacze z tamtego okresu.
"Środowisko +Pulsu+ w dużej mierze związane było z działalnością łódzkiego Komitetu Obrony Robotników. Historia opozycyjnej działalności bohaterów wystawy sięgała udziału w protestach roku 1968, później była kontynuowana, a wielu z nich zostało w stanie wojennym internowanych. Poprzez tę ekspozycję chcieliśmy przypomnieć, że w +czerwonej+ Łodzi także miała miejsce działalność opozycyjna; publikowano również wydawnictwa" - mówił szef łódzkiego oddziału IPN Marek Drużka.
W ocenie jednej z bohaterek wystawy, Ewy Sułkowskiej-Bierezin, fenomen "Pulsu" polegał przede wszystkim na tym, że do tej pory dobrze się go czyta, także jako czasopismo. "Wydaje się, że może to być związane z faktem, że twórcy +Pulsu+ nie nastawiali się tylko na walkę o prawdę czy strategię opozycyjną, ale nie unikali opisu szarej, komunistycznej codzienności, wydobywając przez to jej absurdy. Sądzę, że jego (+PULSU+) prawdziwość wynikała także z faktu, że został stworzony spontanicznie, z potrzeby serca" - podkreśliła Sułkowska-Bierezin.
Prezentacji ekspozycji towarzyszyła promocja wydawnictwa "Niezależność najwięcej kosztuje. Relacje uczestników opozycji demokratycznej w Łodzi 1976-1980". To zbiór relacji opracowanych na podstawie rozmów z 18 działaczami łódzkiej opozycji ze środowisk m.in. Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Komitetu Obrony Robotników, Ruchu Wolnych Demokratów, Ruchu Młodej Polski czy Konfederacji Polski Niepodległej. W publikacji znalazły się relacje m.in. Benedykta Czumy, Marka Niesiołowskiego, Zdzisława Jaskuły, Józefa Śreniowskiego czy Bartosza Pietrzaka.
"Poprzez tę publikację chcieliśmy przybliżyć, zwłaszcza mieszkańcom innych miast, że w robotniczej Łodzi także działała opozycja. Postanowiliśmy poprzez osobiste relacje, opowieści uczestników tamtych wydarzeń opowiedzieć mało znaną historię ich działalności, celów, zadań, ich stosunku do władzy oraz przedstawić siebie wówczas i obecnie. Nie ingerowaliśmy w te opowieści, co dało możliwość stworzenia wyjątkowego świadectwa historii lat 70." - powiedział współredaktor publikacji, Leszek Próchniak z Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Łodzi. (PAP)
akn/ abe/ gma/
