Ponad 80 rycin poświęconych słynnemu dziełu Owidiusza zobaczyć można na wystawie "Metamorfozy. Królewska kolekcja grafiki Stanisława Augusta". Ekspozycja będzie czynna od niedzieli w warszawskich Łazienkach. Dzień wcześniej, w sobotę, odbędzie się jej uroczyste otwarcie.
O wystawie i towarzyszących jej wydarzeniach opowiadali w czwartek na konferencji prasowej dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie Tadeusz Zielniewicz oraz, odpowiedzialna za merytoryczne opracowanie ekspozycji, dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie Jolanta Talbierska.
Wystawa, do 1 września, będzie prezentowana w Pałacu na Wyspie. Sobotnie uroczyste otwarcie połączone zostanie ze spektaklem Włodzimierza Staniewskiego "Oratorium Sybillińskie" oraz odsłonięciem, w otoczeniu Świątyni Sybilli, artystycznej kopii Omfalosa (od gr. "pępek") z Delf, czyli kamienniego stożka, który według mitologicznego przekazu wyznaczał środek świata.
Na ekspozycję "Metamorfozy. Królewska kolekcja grafiki Stanisława Augusta" złoży się 81 rycin - różnych autorów - z kolekcji, które należały do Stanisława Augusta (35 sztychów) oraz Jana Kantego Szembeka. Ryciny te to ilustracje do "Metamorfoz" rzymskiego poety Owidiusza.
Oba zespoły prac pochodzą z tej samej edycji dzieła Owidiusza, wydania "Metamorfoz", opublikowanego przez Pierre'a-Francois Basana i Noela Le Mire'a w latach 1767-1771. Czterotomowa, ilustrowana francuska edycja Basana i Le Mire'a była jednym z najwybitniejszych przedsięwzięć wydawniczych drugiej połowy XVIII w. Zawierała 140 ilustracji. Dzieło do dziś zaliczane jest do najbardziej eleganckich rokokowych druków.
Ryciny, które obejrzeć można w Łazienkach, przedstawiają takie sceny, jak np.: "Artemida w kąpieli zaskoczona przez Akteona" (rytował Augustin de Saint-Aubin według rysunku Francois Bouchera)
, "Śmierć Akteona" (rytował Jean-Jacques-Andre Le Veau wg rysunku Charlesa-Josepha-Dominique'a Eisena), "Herakles ujarzmiający Cerbera" (rytował Emmanuel-Jean-Nepomucene de Ghendt wg rysunku Eisena), "Zeus przemieniający mrówki w ludzi na prośbę Ajakosa" (rytował Francois-Denis Nee wg rysunku Charlesa Monneta), "Porwanie Persefony przez Hadesa" (rytował Jean-Jacques-Andre Le Veau wg rysunku Jeana-Michela Moreau le Jeune), "Zaślubiny Perseusza i Andromedy" (rytował Jean Massard wg rysunku Eisena).
Autor "Metamorfoz", Publius Ovidius Naso (43 p.n.e.-17 lub 18 n.e.), jest uznawany, obok Wergiliusza i Horacego, za jednego z trzech głównych poetów epoki augustiańskiej, okresu największego rozkwitu kultury rzymskiej.
"Cykl grafik poświęconych +Metamorfozom+ oryginalnie był eksponowany w Białym Domku, wzniesionym dla króla Stanisława Augusta w latach 1774-1776. W 1775 r., cztery lata po ukazaniu się w Paryżu ostatniego tomu +Metamorfoz+, rozpoczęto dekorowanie wnętrz pawilonu ogrodowego. Przed rokiem 1783 apartament zachodni pierwszego piętra ozdobiły 102 francuskie ryciny, autorstwa najlepszych ilustratorów i rytowników drugiej połowy XVIII w." - tłumaczą organizatorzy wystawy.
Zwracają uwagę, że spośród ponad stu sztychów, które zdobiły ściany Białego Domku, do dziś przetrwało tylko 35. Będą one pokazane na wystawie. "Zachowały się wraz z oryginalnymi montażami i ramami. Brakujące ryciny zastąpiono odbitkami pochodzącymi ze zbioru Jana Kantego Szembeka (1911-1978), które zakupiono w 1965 r. dla uzupełnienia oryginalnej kolekcji, częściowo rozproszonej w czasie II wojny światowej" - wyjaśniają organizatorzy ekspozycji.
Spektakl Teatru Gardzienice "Oratorium Sybillińskie" w reżyserii Włodzimierza Staniewskiego, wydarzenie towarzyszące wystawie, pokazany będzie w Łazienkach dwa razy, w piątek i sobotę. Aktorzy zaprezentują sentencje z "przykazań Siedmiu Mędrców" - m.in. Talesa z Miletu i Solona z Aten - czyli najwcześniejszego znanego zbioru mądrości Greków.
W "przykazaniach Siedmiu Mędrców" zapisano np.: "Wejrzyj w samego siebie", "Poluj na korzyść", "Władaj kobietą", "Zwlekaj z małżeństwem", "Wsłuchuj się we wszystko", "Szanuj błagalników", "Zawierz przeznaczeniu", "Nie martw się wszystkim", "Sprzyjaj przyjaciołom", "Pogardzaj pychą", "Skoro masz, dawaj", "Nikomu nie zazdrość", "Potępiaj lżenie", "Powściągaj język".
Odsłonięciu artystycznej kopii Omfalosa z Delf ma być w Łazienkach zwieńczeniem sobotniego wieczoru. "Wszystkie trzy momenty naszego wydarzenia: Omfalos jako symbol więzi między światem niebiańskim a ziemskim, sentencje siedmiu mędrców jako archaiczny zapis rozmowy między śmiertelnymi a boskim Apollinem, Owidiuszowe +Metamorfozy+ jako poetycki wgląd w nie-ludzko boskie i nie-bosko ludzkie życie, nie lękające się zmiany i przemiany form i kształtów w przestrzeni, w której bogowie i ludzie czują się jednakowo u siebie i nie u siebie - otóż wszystkie te momenty uznać można za odsłony, ujawniające różne aspekty antycznego świata" - podsumowali organizatorzy wydarzenia.(PAP)
jp/ mlu/
