*Sztukę Hucułów i dzieła inspirowane tradycją huculską przypomina Muzeum Narodowe w Krakowie. Zwiedzający wystawę "Na wysokiej połoninie" zobaczą ponad 800 prac: obrazy, grafiki, ceramikę, przedmioty codziennego użytku i rękodzieło ludowe. *
Huculi to mieszana etnicznie grupa górali zamieszkujących część Karpat Wschodnich, dawniej na pograniczu polsko-rumuńskim, obecnie ukraińsko-rumuńskim. Stworzyli oni własną oryginalną sztukę i rękodzieło.
"Ta wystawa to sentymentalna podróż w głąb czasu dla osób, które pamiętają Pokucie i byli z Huculszczyzną związani. Jest ona skierowana także do ludzi młodych, którzy eksplorują ten teren turystycznie" - mówił PAP kurator wystawy "Na wysokiej połoninie" Mirosław Kruk.
Jak podkreślił Kruk, siłą huculskiej sztuki jest przywiązanie do tradycji, zamiłowanie mieszkańców tego regionu do wyrafinowanego zdobnictwa. "To, co urzeka, to ogromna rozmaitość materii i technik użytych przez górali, którzy byli przecież ludem biednym, ale bardzo zdolnym" - powiedział Kruk.
Eksponaty wypożyczono z ponad 30 muzeów, bibliotek i instytucji oraz z kolekcji prywatnych. Wystawa jest dedykowana "Homerowi Huculszczyzny" Stanisławowi Vincenzowi - zmarłemu 40 lat temu prozaikowi, eseiście, badaczowi Huculszczyzny. Tytuł wystawy został zaczerpnięty z dzieła jego życia - opowieści o zwyczajach, legendach i sztuce karpackiego pogranicza.
Zwiedzający będą mogli zobaczyć w krakowskim Muzeum dzieła nie tylko twórców z Huculszczyzny (m.in. Fryderyka Pautscha), ale także prace polskich artystów zafascynowanych odmiennością i oryginalnością tego regionu m.in. Leona Wyczółkowskiego, Teodora Axentowicza, Kazimierza Sichulskiego, Władysława Jarockiego czy Stanisława Witkiewicza.
Na wystawie pokazywane są niepublikowane wcześniej fotografie z Huculszczyzny, ciekawe studia rysunkowe Hucułów autorstwa Stanisława Witkiewicza oraz wyjątkowa XIX - wieczna figura klęczącego św. Onufrego ze zbiorów krakowskiego Muzeum Etnograficznego. Rzeźba wykonana z drewna z elementami z końskiego włosia i owczego runa przeszła roczną, pieczołowitą renowację.
Ekspozycja "Na wysokiej połoninie" została podzielona aż na 15 części. Jej autorzy przypominają m.in. postać Vincenza poprzez jego rękopisy, listy i publikacje. W gablotach można zobaczyć także wydawane w XIX wieku przewodniki, albumy i książki o Huculszyźnie. Malowniczy krajobraz tego regionu utrwalali m.in. Leon Wyczółkowski, Jan Gołębiowski i Stanisław Dębicki.
Wystawa opowiada o miłości Hucułów do koni, o ich fascynacji muzyką, "zbójnickiej" przeszłości i ich obrzędowości. W krakowskim muzeum prezentowane są huculskie tkaniny, meble, wyroby garncarskie, snycerskie i metalowe. Są wśród nich pięknie zdobione szkliwione dzbany, talerze i misy, krzyże i krzyżyki, kropielniczki, toporki, świeczniki, kilimy, serwety i elementy strojów.
W części zatytułowanej "Prawda starowieku" autorzy ekspozycji analizując motywy dekoracyjne sztuki Hucułów - wzór rozety , koncentryczne i tzw. wirujące koła zwracają uwagę, że podobne motywy były obecne także w sztuce koptyjskiej.
Wystawę zamyka prezentacja plakatów i wydawnictw, które w Polsce międzywojennej służyły promocji Huculszczyzny jako regionu turystycznego i uzdrowiskowego.
Dyrektor Muzeum Narodowego Zofia Gołubiew podkreśla, że wystawa przypomina o bardzo atrakcyjnej i niezmiernie ważnej części naszej kultury, a oprócz walorów artystycznych ma też wymiar edukacyjny. "Wydaje mi się, że dzięki tej wystawie można wiele dowiedzieć się o Huculszczyźnie. Mamy tu eksponaty o wielkiej urodzie. Dzięki podziałowi na części, odbiór tej wystawy jest dużo łatwiejszy. Jest w tej ekspozycji także pewna nostalgia i sentyment do miejsca, którego w granicach Polski już nie ma" - mówiła Gołubiew.
Ekspozycja potrwa do 29 maja i towarzyszy Międzynarodowemu Festiwalowi Huculskiemu - "Słowiańska Atlantyda", organizowanemu przez Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK.
Od 26 marca w krakowskim muzeum organizowane będą "Weekendy huculskie". Wystawie towarzyszył będzie także cykl wykładów "Środy z Vincenzem i Huculszczyzną".(PAP)
wos/ abe/
