Archiwalne zdjęcia i dokumenty, przedruki ulotek, opisy najważniejszych wydarzeń stanu wojennego - oglądać można na plenerowej wystawie "586 dni stanu wojennego", otwartej w niedzielę w centrum Białegostoku.
Przygotował ją białostocki oddział Instytutu Pamięci Narodowej, z okazji 30. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. Wystawa rozpoczęła miejscowe obchody tej rocznicy.
Prezentowana jest na placu przed białostocką katedrą. Na planszach w formie kalendarza są m.in. zdjęcia, przedruki dokumentów czy ulotek, opisane są także najważniejsze wydarzenia z okresu stanu wojennego.
Jest m.in. zdjęcie generała Wojciecha Jaruzelskiego podczas występu w telewizji, kiedy ogłosił stan wojenny. To także fotografie i opis tragicznej w skutkach pacyfikacji kopalni "Wujek", gdzie 16 grudnia 1981 roku od milicyjnych kul zginęło 9 górników, 21 innych doznało ran postrzałowych.
Są też wpisy dotyczące Białegostoku, np. "spacerów" młodych ludzi przez centrum miasta w czasie trwania dzienników informacyjnych. Była to forma protestów społecznych przeciwko polityce i propagandzie. Według informacji zaprezentowanych na wystawie, w pierwszym takim spacerze wzięło udział ok. tysiąca osób, w kolejnych było ok. czterech tysięcy uczestników, głównie młodych ludzi.
Jak powiedział dyrektor białostockiego oddziału IPN prof. Cezary Kuklo, wystawa skierowana jest ona przede wszystkim do młodych ludzi, aby mogli zapoznać się z historią, której nie znają, aby "zrozumieli tragiczne wydarzenia, których nie przeżyli".
Kuklo podkreślił, że w najnowszej historii nie ma wydarzenia, które by "w podobnym stopniu jak stan wojenny wpływało na dzisiejszą rzeczywistość". Zaznaczył, że pamięć o stanie wojennym wciąż nie jest jednoznaczna, ciągle trwa spór m.in. o to, czy wprowadzenie stanu wojennego i związane z nim zbrodnie mogą być usprawiedliwione.
Metropolita białostocki abp Edward Ozorowski, który patronuje białostockim obchodom 30. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego, powiedział, że wystawa jest nie tylko po, aby "patrzeć i wspominać" ale również po to, by była nauką na dzisiaj.
Obchody w mieście organizują wspólnie: zarząd Regionu Podlaskiego NSZZ "Solidarność", Instytut Pamięci Narodowej, Klub Więzionych, Internowanych i Represjonowanych oraz Niezależne Zrzeszenie Studentów.
W trakcie kilkudniowych obchodów zaplanowano również promocję książki "Województwo białostockie w ocenie SB 1980-1985" wydanej przez IPN w Białymstoku. W dniu rocznicy, 13 grudnia, uczestnicy uroczystości - jak co roku - przejdą pod pomnik błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki, gdzie złożą kwiaty. Na Rynku Kościuszki studenci będą prezentować umundurowanie milicji, planowana jest też rekonstrukcja pacyfikacji manifestacji. (PAP)
swi/ rof/ tot/
