List intencyjny o współpracy przy Muzeum Kraszewskiego w Dreźnie między polskim resortem kultury a miastem Drezno zostanie podpisany w piątek, podczas uroczystego otwarcia nowej ekspozycji w drezdeńskim muzeum. W uroczystości udział weźmie minister Bogdan Zdrojewski.
Wystawa została w całości sfinansowana ze środków polskiego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego - poinformował PAP Maciej Mroczek z Centrum Informacyjnego resortu.
Podczas uroczystego otwarcia wystawy przemówienia wygłoszą pierwszy zastępca burmistrza miasta Drezna Dirk Hilbert, pełnomocnik rządu federalnego ds. kultury i mediów Bernd Neumann, minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski oraz minister nauki i sztuki landu Saksonia Sabine Schorlemer. Następnie podpisany zostanie list intencyjny.
Nowa ekspozycja upamiętnia pisarza i w przystępny sposób opowiada o jego zainteresowaniach, dokonaniach, twórczości i niezwykłej biografii. W każdej z sal znajduje się skrócone kalendarium życia i twórczości pisarza.
W pierwszej sali można zapoznać się z wydarzeniami z życia, twórczości i działalności Kraszewskiego od urodzin w 1812 roku do przyjazdu do Drezna w roku 1863, dokąd się udał po upadku Powstania Styczniowego. Szczególną rolę odgrywa tu Romanów - miejsce urodzenia pisarza, który w jego wspomnieniach stał się na zawsze utraconym szczęśliwym "krajem lat dziecinnych". W tej sali Kraszewski pokazywany jest jako gospodarz w majątkach ziemskich na Wołyniu, jako nowoczesny dziennikarz i publicysta, podróżnik wędrujący po własnym kraju i Europie, którego relacje z podróży opatrywane własnymi rysunkami są do dzisiaj źródłem wiedzy o XIX-wiecznych krajach i obyczajach.
Sala II jest symbolicznym gabinetem pisarza w Dreźnie. Kraszewski zmieniając wielokrotnie od roku 1863 miejsce zamieszkania w stolicy Saksonii, osiadł na dłużej w willi przy Nordstrasse 27 (dziś 28) - mieszkał tam od marca 1873 r. do roku 1879, kiedy nabył większą willę przy Nordstrasse 31 (ten dom dzisiaj nie istnieje). Zachowały się drzeworyty wydawnicze pokazujące wnętrza obu drezdeńskich pracowni pisarza. W Dreźnie napisał około 160 powieści, m.in. słynną saską trylogię ("Hrabina Cosel" - 1874, "Bruehl" - 1875 i "Z siedmioletniej wojny" - 1876).
Trzecia sala kontynuuje opowieść o wydarzeniach w życiu Kraszewskiego - do śmierci w roku 1887. Dzięki zachowanym fotografiom zaprezentowana została najbliższa rodzina: bracia Lucjan i Kajetan, synowie Franciszek i Jan, córki Konstancja i Maria Augusta oraz żona - Zofia z Woroniczów. Przypomniany jest jubileusz 50-lecia twórczości Kraszewskiego, obchodzony we wszystkich trzech zaborach, z centralnymi uroczystościami w Krakowie, celebrowany również w Dreźnie i w Wiedniu, a także jego proces o szpiegostwo na rzecz Francji zakończony uwięzieniem w twierdzy magdeburskiej (lata 1883-1885) i wreszcie śmierć w hotelu w Genewie.
Uzupełnieniem ekspozycji poświęconej Józefowi Ignacemu Kraszewskiemu jest przypomnienie najwybitniejszych Polaków, którzy mieszkali w Dreźnie pod koniec XVIII i w XIX wieku, m.in.: Tadeusza Kościuszki, Jana Henryka Dąbrowskiego, Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego i wspomnienie znaczenia tego miasta w XIX wiecznej historii Polski.
Nowa ekspozycja została przygotowana przez Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Eksponaty i materiały ikonograficzne pochodzą także ze zbiorów Muzeum J.I. Kraszewskiego w Romanowie, Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Biblioteki Jagiellońskiej oraz Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie.
Wystawa powstała dzięki MKiDN, Wolnemu Krajowi Związkowemu Saksonia i Miastu Drezno. Jest efektem wieloletniej współpracy między warszawskim Muzeum Literatury i Muzeum Historii Miasta Drezna.
Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego w Dreźnie powstało w 1960 roku. Władze miasta Drezna udostępniły dom Kraszewskiego, a ekspozycję przygotowało Muzeum Adama Mickiewicza w Warszawie - obecne Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Wystawę zmieniano w 1976 r., 1987 r. i - po generalnym remoncie budynku - w 2001 roku. Przygotowane przez Muzeum Literatury ekspozycje prezentowały życie pisarza przeplecione z polskimi i europejskimi wątkami historycznymi i artystycznymi.
W grudniu 2011 roku, w związku z brakiem możliwości przedłużenia zgody na wywóz czasowy obiektów za granicę, eksponaty stanowiące depozyt Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza zostały przetransportowane do Polski. Powodem był fakt, że ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 roku przewiduje możliwość wypożyczenia dóbr kultury starszych niż 50 lat maksymalnie na pięć lat. Wypożyczone w większości z warszawskiego Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza eksponaty w Dreźnie pokazywane były od lat 60. XX wieku.
W maju ub. roku pojawiły się informacje medialne dotyczące zamiaru definitywnego zamknięcia muzeum przez władze Drezna. Wiceminister kultury Małgorzata Omilanowska zaproponowała władzom Drezna, że strona polska opracuje scenariusz nowej wystawy stałej muzeum.
Józef Ignacy Kraszewski (1812-1887) napisał ponad 250 powieści, 25 utworów dramatycznych, kilka zbiorów poetyckich, relacje z podróży. Kraszewski pisał powieści społeczne, obyczajowe, ludowe i historyczne. Wyjechał do Drezna po powstaniu styczniowym. Poświęcone mu muzeum utworzono w willi, w której mieszkał. (PAP)
agz/ abe/
