Najstarszy dokument przechowywany w polskich archiwach państwowych - akt fundacji zakonu Cystersów w Łeknie z 1153 roku - można oglądać od czwartku na wystawie "Archiwum Państwowe w Poznaniu - 140 lat dziejów" prezentowanej w Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu.
Wystawa składa się z dwóch części. Pierwszej, poświęconej historii Archiwum jako instytucji i ukazującej jego kolejne siedziby. Otwiera ją rozporządzenie z 8 marca 1869 roku o utworzeniu Archiwum Państwowego w Poznaniu (Staatsarchiv). Druga część obejmuje materiały archiwalne podzielone na kilka grup tematycznych.
Najważniejszym eksponatem wystawy jest dokument fundacji klasztoru Cystersów w Łeknie pochodzący z 1153 r., który jest najstarszym dokumentem przechowywanym w polskich archiwach państwowych. Będzie on eksponowany na wystawie tylko przez kilka dni.
Dokumentowi fundacji towarzyszą dokumenty papieskie, królewskie, miejskie i cechowe z XIV-XVIII w. oraz dokument z zespołu Akta Braci Czeskich, znajdujący się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO.
Ponadto na wystawie można zobaczyć księgi sądów i urzędów grodzkich oraz ziemskich, akta spuścizn i majątków znanych rodów, akta miejskie i cechowe, tłoki pieczętne, księgi metrykalne różnych wyznań oraz urzędów stanu cywilnego, materiały archiwalne powstałe w wyniku działalności urzędów administracji, sądów, szkół, partii politycznych i stowarzyszeń. Całość uzupełniona została mapami, plakatami i zdjęciami.
Wystawa prezentowana jest w Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu - pierwszej siedzibie Archiwum Państwowego w Poznaniu - do 15 listopada w ramach obchodów 140-lecia Archiwum Państwowego w Poznaniu.
"W ciągu najbliższych lat chcielibyśmy rozbudować jedno skrzydło archiwum, w którym będą gromadzone najnowsze dokumenty wielkopolskich firm i instytucji, chcemy także zdigitalizować nasze zbiory, ale jest to zajęcie na lata" - powiedział PAP o planach archiwum jego dyrektor Henryk Krystek.
Archiwum Państwowe w Poznaniu zostało powołane w 1869 r. Powstało jako jedna z wielu placówek w sieci pruskich archiwów państwowych. Jego zasób początkowy tworzyło 800 poklasztornych dokumentów pergaminowych oraz około 4 tys. ksiąg grodzkich i ziemskich.
Obecny zasób przechowywany w Archiwum Państwowym w Poznaniu obejmuje zespoły i zbiory archiwalne od roku 1153 do czasów najnowszych i składa się z ponad 6,7 tys. zespołów, w których znajduje się ponad milion jednostek archiwalnych, co stanowi ponad 12,5 km akt.
Najwięcej, bo ponad połowa zasobu, przypada na akta pozostałe po działalności władz, urzędów i instytucji zaborcy. Do największych zespołów należą: Akta miasta Poznania, Konsystorz Ewangelicki, Dokumenty Namiestnika Rzeszy w Okręgu "Kraj Warty", materiały "Naczelnego Prezydium w Poznaniu" oraz zbiór ksiąg metrykalnych.
Najcenniejsze materiały archiwalne pochodzą z okresu średniowiecza i Polski nowożytnej - jest to prawie 6 tys. dokumentów pergaminowych i papierowych oraz prawie 9 tys. ksiąg grodzkich, ziemskich, miejskich i cechowych.
Oprócz typowej dokumentacji aktowej Archiwum posiada także interesujące zbiory map, fotografii, nagrań dźwiękowych, tłoków pieczętnych i pieczęci oraz plakatów i afiszy. Archiwum wydaje też Poznański Rocznik Archiwalno-Historyczny.(PAP)
kpr/ hes/ jbr/
