Pogrzeb Bolesława Bieruta, prywatne ujęcia Józefa Cyrankiewicza i Niny Andrycz czy sceny z warszawskiej ulicy lat 50. znalazły się na wystawie zdjęć fotoreportera Władysława Sławnego. Wystawa będzie czynna od środy w stołecznym Domu Spotkań z Historią.
Wystawa "Świat Sławnego. Warszawa, Polska, Europa w latach 50. na zdjęciach Władysława Sławnego" przybliża fotografie szefa działu fotograficznego tygodnika "Świat" w latach 1951-57.
"Zdjęcia pochodzą głównie z lat 1955-57 i ocalały tylko dzięki temu, że autor w 1957 r. wyjechał do Francji i zabrał ze sobą swoje prace. Archiwum fotograficzne +Świata+ niestety przepadło, kiedy w 1969 r. pismo zlikwidowano. Ocalały jedynie zdjęcia Sławnego. Jego synowie pieczołowicie je przechowali i częściowo zeskanowali. My natknęliśmy się na zdjęcia Władysława Sławnego podczas przygotowywania wystawy o socrealizmie w Warszawie. Udało nam się zdobyć kontakt do jego synów do Paryża. Okazało się, że jego archiwum nigdy nie było pokazywane i rodzina chętnie je udostępni na wystawę" - opowiadała PAP kuratorka wystawy Katarzyna Madoń-Mitzner.
"Wyjątkowość tych zdjęć polega przede wszystkim na tym, że jest to taka fotografia prasowa w stylu zachodnim. Sławny zresztą specjalnie, by pracować dla tygodnika +Świat+ przyjechał z Francji do Polski. I właściwie też stworzył taką szkołę polskich fotoreporterów, których brakowało w Polsce po wojnie. Był więc nie tylko fotografem, ale także uczył fotoreportażu" - dodała Madoń-Mitzner.
Na ekspozycji będzie można zobaczyć ponad 70 zdjęć i slajdy z reportaży powstałych po wyprawach Sławnego poza Polskę - do ZSRR, NRD, Jugosławii i Holandii. "To zdjęcia jeszcze sprzed odwilży, z Polski stalinowskiej. Oczywiście staraliśmy się też zamieścić jak najwięcej zdjęć z Warszawy. Można na nich zobaczyć m.in. pogrzeb Bolesława Bieruta, wydarzenia października 1956 r. czy wyjątkowe panoramiczne zdjęcie z Pałacu Kultury. Na fotografiach można zobaczyć zarówno oficjalne życie polityczne, jak i scenki uliczne, ponieważ on był mistrzem takiej obserwacji, wyłapywania charakterystycznych momentów i postaci" - podkreśliła kuratorka.
Wystawa ukazuje np. targ gołębiarzy na Pradze, karuzele nad Wisłą czy przechodniów na Krakowskim Przedmieściu. Zdjęcia przybliżają liczne detale ówczesnej Warszawy i wyglądu mieszkańców. Na ekspozycji znalazły się także fotografie ze Światowego Festiwalu Młodzieży z 1955 r. oraz prezentujące postacie życia politycznego w mniej oficjalnych okolicznościach np. premiera Józefa Cyrankiewicza z Niną Andrycz w ich mieszkaniu w al. Róż.
Władysław Sławny urodził się w 1907 r. w Nowym Korczynie (woj. świętokrzyskie). Dzieciństwo i wczesną młodość spędził w Łodzi. Jako 12-latek zainteresował się fotografią i zbudował swój pierwszy aparat fotograficzny. W drugiej połowie lat 20. wyjechał do Paryża, podjął studia na wydziale malarstwa i zaczął fotografować zawodowo. Potem zdobył uprawnienia fotografa prasowego i pracował jako fotoreporter.
Po wybuchu II wojny Sławny wstąpił do armii polskiej we Francji. Jako żołnierz Brygady Strzelców Podhalańskich uczestniczył w bitwie o Narwik, przede wszystkim jako fotoreporter. W 1940 r. wrócił do Francji, gdzie został zdemobilizowany. Zamieszkał w Lyonie i ożenił się z Tolą Wajnberg, którą znał jeszcze z Łodzi. Po wojnie powrócił z rodziną do Paryża. Podjął pracę w "Gazecie Polskiej", dla której realizował fotoreportaże z życia Polonii.
W 1950 r. otrzymał propozycję współpracy przy tworzeniu nowego czasopisma, w którym eksponowaną rolę miały pełnić fotografie i fotoreportaż. Zdecydował się osiąść z rodziną w Warszawie i został kierownikiem działu fotograficznego tygodnika "Świat". W 1957 r. za namową żony, obawiającej się nastrojów antysemickich w Polsce, zdecydował się wrócić do Paryża. Wszedł w skład redakcji polonijnego "Tygodnika Polskiego". Znów fotografował życie emigrantów, ale także artystów lub polityków francuskich udających się do Polski lub polskich przyjeżdżających do Francji. Władysław Sławny zmarł w Paryżu w 1991 r.
Wystawa będzie czynna do 31 marca 2013 r. (PAP)
akn/ ls/
