Polskę i Izrael łączą bardzo bliskie relacje gospodarcze i kulturowe - ocenił w rozmowie z PAP dyrektor Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych Marcin Zaborowski. Jak zauważył jednak, skomplikowana przeszłość historyczna wciąż dzieli oba narody.
W środę w Warszawie, pod przewodnictwem premierów Polski i Izraela Donalda Tuska i Benjamina Netanjahu, odbędą się polsko-izraelskie konsultacje międzyrządowe. Dzień później premier Izraela weźmie udział w uroczystości otwarcia na terenie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, nowej, stałej ekspozycji poświęconej zagładzie Żydów.
Zdaniem Zaborowskiego wciąż jedną z najważniejszych kwestii w stosunkach polsko-izraelskich są "bardzo skomplikowane relacje historyczne". "Polskę i Izrael obecnie łączą bardzo bliskie relacje gospodarcze i kulturowe, natomiast wciąż sprawą bardzo ważną są kwestie historyczne. Pomimo, iż od ponad 20 lat ta historia tłumaczona jest w wolnej atmosferze, to po obu stronach pozostaje sporo ignorancji" - powiedział Zaborowski.
Jak tłumaczył, Polacy wciąż mało wiedzą na temat wkładu gminy żydowskiej w kształtowanie się przedwojennej Polski i dość często posługują się "dziwnymi mitami". Z drugiej strony, wiele środowisk w Izraelu ma bardzo jednostronne i niesprawiedliwe postrzeganie roli społeczeństwa polskiego w czasie II wojny światowej, tzn. określają Polskę jako "aktywnego uczestnika Holokaustu".
"Doskonale widać ten polski, skrzywiony obraz w izraelskich mediach, w których wciąż pisze się o polskich obozach śmierci. Pokazuje to, że pewien element edukacji, który nastąpił w relacjach niemiecko-izraelskich, nigdy nie nastąpił w relacjach między Polską a Izraelem, a młodzi Izraelczycy znają nasz kraj jedynie przez pryzmat obozów zagłady" - podkreślił dyrektor PISM.
Dodał, że inauguracja przez Netanjahu ekspozycji poświęconej zagładzie Żydów na terenie Muzeum Auschwitz-Birkenau może być pierwszym krokiem ku zmianie polskiego wizerunku.
W ocenie Zaborowskiego bardzo ważną sprawą w trakcie wizyty Netanjahu będzie współpraca gospodarcza, m.in. ze względu na duże zainteresowanie Izraela inwestycjami w polski przemysł zbrojeniowy.
"Firma izraelska +Rafael+ jest poważnie zainteresowana inwestycją w polską tarczą antyrakietową; inną sprawą jest planowany przez Polskę zakup izraelskich dronów. Relacje w dziedzinie przemysłu obronnego pomiędzy naszymi krajami są już bliskie, a mogą być jeszcze bliższe i wkrótce może okazać się, że Izrael będzie naprawdę bliskim partnerem strategicznym Polski w tym zakresie" - ocenił Zaborowski.
Jak zauważył, w trakcie rozmów na pewno pojawią się także tematy międzynarodowe, w tym bardzo skomplikowana dla Izraela sytuacja na Bliskim Wschodzie m.in. w Syrii, Iranie i relacje palestyńsko-izraelskie.
"Izrael zawsze był w trudnej sytuacji geostrategicznej, a teraz ta sytuacja wydaje się jeszcze trudniejsza, bowiem na każdej swojej granicy, poza Jordanią, ma poważny problem" - zaznaczył Zaborowski.
Według niego szczególnie istotną kwestią jest sytuacja w Syrii, która dla Izraela "jest okazją do wyciągnięcia tego kraju z osi poparcia dla Iranu".
"Syria jest obecnie bliskim sojusznikiem Iranu, co powoduje, że zainteresowanie Izraela rozwiązaniem konfliktu w tym kraju jest ogromne. Przywódcy izraelscy zawsze podnoszą temat Iranu w wizytach zagranicznych, szukając w ten sposób sojuszników do przyjęcia najtwardszej linii wobec Teheranu, bo dla nich jest to kwestia egzystencjalna i fundamentalna" - powiedział Zaborowski.
Ostatnie polsko-izraelskie konsultacje międzyrządowe odbyły się w 2011 roku w Jerozolimie. (PAP)
agy/ eaw/ jbr/
