W wieku 81 lat zmarł Janusz Stanny - wybitny grafik, plakacista i rysownik, karykaturzysta, autor ilustracji do kilkuset książek, pedagog i wychowawca - podała Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie na swojej stronie internetowej. Stanny zmarł w czwartek w Warszawie.
Jan Zielecki pisał o nim tak: "Z jednej strony rozsmakowani beletryści rysunku, z drugiej - rozpruwacze tnący piórem niczym skalpelem. W obu nurtach jaśniały dwa nazwiska. Niemal rówieśni - Janusz Stanny i Andrzej Czeczot. Im zaś genialniejsza była w swym skrócie kreska Czeczota, tym bardziej wyrafinowana graficznie opowieść Stannego".
Janusz Stanny urodził się 29 lutego 1932 roku. Wychowywał się na warszawskim Grochowie, jego ojciec był ślusarzem i tokarzem. Stanny od dziecka chciał być plastykiem. "Nic nie interesowało innego, tylko siedzieć i rysować" - wspominał po latach w rozmowie z Teresą Madej.
W latach 50. studiował na Wydziale Grafiki warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Tak wspominał czas swoich studiów: "Pamiętam, jakby cały czas było słońce. Bo to były moje studia! Akademia, plenery... Nie pamiętam deszczu nie dlatego, że był piękny ustrój, tylko dlatego, że ja byłem piękny. I dziewczyny były piękne. I dziś żałuję, że nie widzę, jak jakaś piękna panna idzie ulicą w pepegach malowanych na biało pastą do zębów".
Dyplom uzyskał w 1957 roku w pracowni Henryka Tomaszewskiego. Następnie został zatrudniony w Pracowni Ilustracji, którą prowadził Jan Marcin Szancer. W latach 1975-2002 kierował Pracownią Projektowania Książki. Tytuł profesora otrzymał w 1986 roku. "Profesor przez ćwierć wieku kierował Pracownią Książki i Ilustracji na Wydziale Grafiki, należał do ścisłego grona najlepszych polskich ilustratorów książkowych, rysowników prasowych, satyrycznych i plakacistów. Był Twórcą ponad 200 ilustracji do książek, w tym w większości dla dzieci, wielokrotnie nagradzanym w kraju i za granicą. Żegnamy wyjątkowego dydaktyka, przyjaciela młodzieży, człowieka niezwykle ciepłego, który na zawsze pozostanie w naszej pamięci" - podała ASP.
Jako satyryk i karykaturzysta debiutował w 1951 r. na łamach "Szpilek". Zamieszczał też rysunki w czasopismach: "Dookoła Świata", "Świat", "Wiadomości Kulturalne", a także w "Gazecie Wyborczej" i "Przeglądzie". "Rysunek prasowy Janusza Stannego to szkicowe, dowcipnie ukazane postacie w zwyczajnych sytuacjach codzienności. Od dwóch lat, ulubionym bohaterem rysunkowych komentarzy artysty stał się telewizor. Kilkoma muśnięciami pędzla Stanny potrafi wyczarować przestrzeń, a w niej nas grających samych siebie w neonowym świetle wybałuszonego ekranu. Jak w starym kinie snop światła rozcina półmrok ciasnego mieszkanka i wyznacza granicę między dobrem a złem. W iluzjonistycznej poświacie dokonują się niezwykłe metamorfozy. Szarzy obywatele przeobrażają się w herosów i mistrzów wszech kategorii albo niepoprawnych marzycieli. Pod wpływem sączącej się z ekranu ektoplazmy starannie ucharakteryzowani, w doskonale dobranych kostiumach z początku XXI wieku nasi rodacy po czterdziestce poddają się teleportacji i doznają
oświecenia" - pisał w katalogu wystawy "Słuszna sprawa" z 2002 roku Zygmunt Januszewski.
Główny nurt twórczości Stannego to ilustracja książkowa. Wykonał ilustracje do kilkuset pozycji, zarówno z literatury dla dzieci jak i z literatury klasycznej, m.in. "Bajki" La Fontaine'a, "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza, "Baśnie" Hansa Christiana Andersena, "Ziemia obiecana" Władysława Reymonta, a także Biblię. Stanny jest również autorem książek dla dzieci i ilustracji do nich - m.in. "Baśni o królu Dardanelu", "O malarzu rudym jak cegła", a także autorem wielu opracowań plastycznych do różnych filmów m.in. serialu animowanego dla dzieci "Miś Kudłatek"(1971-1973 r.) czy filmu animowanego "Gwiazda Kopernika" (2009 r.)
Otrzymał wiele nagród w dziedzinie ilustracji książkowej, m.in. Grand Prix na wystawie sztuki ilustratorskiej w Bolonii, złoty medal na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Edytorskiej (IBA) w Lipsku, nagrodę "Premio Europeo" w Padwie. Był też nagradzany za swoją twórczość satyryczną - trzy razy otrzymał Srebrną i dwa razy Złotą Szpilkę, a także Grand Prix w konkursie zorganizowanym przez Muzeum Karykatury z okazji 400-lecia stołeczności Warszawy w 1996.
Wielokrotnie był też nagradzany i wyróżniany w konkursach Towarzystwa Wydawców Książek na najlepiej wydaną książkę roku. (PAP)
ren/ aszw/ ls/
