Ekspert prawa kanonicznego i świeckiego, ceniony komentator tych dziedzin i publicysta ks. prof. Remigiusz Sobański zmarł w sobotę wieczorem w wieku 80 lat - poinformowali przedstawiciele Archidiecezji Katowickiej.
Ks. prof. Sobański urodził się w 1930 r. w Miasteczku Śląskim, którego po latach został honorowym obywatelem. Uczył się w pobliskich Tarnowskich Górach, studiował na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz w krakowskim seminarium. W 1954 r. otrzymał święcenia prezbiteratu, uzyskał też stopień doktora teologii.
Po święceniach pracował w śląskich parafiach, w 1957 r. został notariuszem sądu biskupiego w Katowicach. Od 1968 r. był związany z Akademią Teologii Katolickiej w Warszawie, gdzie uzyskał habilitację. W 1974 r. Rada Państwa nadała mu tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1982 r. profesora zwyczajnego nauk prawnych.
W Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie był dziekanem Wydziału Prawa Kanonicznego i przez dwie kadencje rektorem uczelni. Po jej przekształceniu w Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, ks. Sobański został jego profesorem. W 1991 r. został również profesorem w katedrze prawa cywilnego wydziału prawa i administracji Uniwersytetu Śląskiego. Był ceniony przez nie tylko wierzących studentów za życzliwy stosunek do nich i rzeczowy, a jednocześnie barwny i swobodny sposób prowadzenia wykładów.
Jest autorem takich prac naukowych, jak m.in. "Kościół jako podmiot prawa" czy "Teoria prawa kościelnego". Współpracował z naukowcami uniwersytetów w Bonn, Moguncji, Tybindze i Monachium. Gdy pod koniec lat 80. ub. wieku uniwersytet we Fryburgu zaproponował mu objęcie katedry prawa kościelnego, odpowiedział, że ze względu na jego wiek, takie rozwiązanie nie byłoby najlepsze - miał wówczas 58 lat.
Ks. prof. Sobański był członkiem m.in.: Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk oraz Kościelnej Komisji Konkordatowej. Był też ekspertem sejmowej Komisji Konstytucyjnej i Komisji ds. Ratyfikacji Konkordatu, a także konsultorem watykańskiej Kongregacji ds. Duchowieństwa oraz Rady Prawnej Konferencji Episkopatu Polski.
Otrzymał doktorat honoris causa Reńskiego Uniwersytetu Fryderyka Wilhelma w Bonn. Był kawalerem Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski oraz Bizantyjskiego Zakonu Grobu Świętego. Uhonorowany został również m.in. Wielką Złotą Odznakę Styrii i austriackim Krzyżem Zasługi na Polu Nauki i Sztuki I klasy. Nosił tytuł infułata archidiecezji katowickiej.
Ks. prof. Sobański przez lata publikował felietony na łamach tygodnika "Gość Niedzielny". Wielokrotnie był też proszony przez inne media o komentowanie spraw z obszaru pogranicza państwa i Kościoła. Apelował m.in. do obu tych stron o kulturę zaufania do obywateli i osłabienie skłonności do regulowania ich życia.
Na fali sporów o Radio Maryja i Telewizję Trwam w 2006 r. akcentował, że środki przekazu, które występują w imieniu Kościoła, muszą mieć zgodę Episkopatu.
Rok później - wobec sporów o ustawę lustracyjną, w części ostatecznie zakwestionowaną przez Trybunał Konstytucyjny - ks. prof. Sobański wskazywał, że ówczesny jej kształt naruszał prawa człowieka, np. prawo do pracy - uzależniając je od "spełnienia jakiegoś obowiązku określonego przez prawodawcę, w tym przypadku od złożenia oświadczenia lustracyjnego".
Opowiadał się również za funkcjonowaniem Kościelnych Komisji Historycznych, których działanie, jak wskazywał, powinno "wynikać z potrzeby i interesów Kościoła, a nie z faktu, że państwo je do tego przymusza".
W 2008 r. krytykował w mediach działalność kancelarii prawnych świadczących usługi z dziedziny prawno-kanonicznej, np. pomagających w uzyskiwaniu rozwodu kościelnego. Wskazywał, że często kancelarie te tak przygotowują swoich klientów, aby starali się zwodzić sądy duchowne, opowiadając sfabrykowane historie.
W 2007 r. ks. prof. Sobański otrzymał Złotą Wagę - nagrodę przyznawaną przez Naczelną Radę Adwokacką za obiektywne, rzetelne i poparte głęboką wiedzą publikacje na tematy prawne.
Pogrzeb ks. prof. Remigiusza Sobańskiego planowany jest na piątek. (PAP)
mtb/ abe/
