Słabe ratingi polskich banków. Bać się o oszczędności?

Na zdjęciu Paweł Zawadzki

Dodatkowo od lat banki działające w Polsce nie są zbyt wysoko oceniane. Wśród dziesięciu największych z nich pod względem sumy bilansowej żaden nie zasłużył - według Moody's - na ocenę wyższą niż C-, w skali od A do E.

Tylko nieco lepiej działające w Polsce banki oceniają analitycy Fitch Ratings, jednej z trzech obok Moody's oraz Standard&Poors najważniejszych tego typu firm na świecie.

źródło: Money.pl, na podstawie ocen agencji ratingowych

W przypadku kolejnych cięć ratingów ocena części polskich banków zostałaby obniżona do najniższych poziomów. W tej sytuacji może rodzić się więc pytanie, czy nasze oszczędności ulokowane w bankach są bezpieczne?

Jak na razie obawy te wydają się być jednak trochę na wyrost. Zdecydowanego pogorszenia kondycji polskiego sektora bankowego nie obrazują bowiem wyniki publikowane przez banki obecne na polskim rynku i notowane na warszawskiej giełdzie. Trzynaście z nich uwzględnionych w zestawieniu Money.pl w trzecim kwartale 2011 roku zarobiło niemal o jedną czwartą więcej niż przed rokiem.

Źródło: Money.pl na podstawie raportów finansowych publikowanych przez spółki

Po dziewięciu miesiącach 2011 roku skala wzrostu zysku netto jest jeszcze większa. Od stycznia do września banki zarobiły ponad 10 miliardów złotych, co jest wynikiem niemal o 40 proc. lepszym niż w analogicznym okresie 2010 roku. Co więcej żaden z badanych banków nie poniósł straty, a tylko jeden - Bank Handlowy - pochwalił się niższym zyskiem niż przed rokiem.

O bardzo dobrej kondycji finansowej banków, operujących na polskim rynku, świadczy również poziom współczynnika wypłacalności, czyli relacja kapitałów własnych do aktywów ważonych ryzykiem. W Polsce ustawowe minimum to 8 procent, a według KNF średnia dla rodzimego sektora bankowego to aż 14 procent.

Dla porównania europejskie banki mogą mieć duży problem z osiągnięciem nawet 9 procent do czego zostały zobligowane ostatnio przez Unię Europejską. Muszą one osiągnąć ten poziom do końca czerwca 2012 roku, co według szacunków wymaga dokapitalizowania kwotą ponad 100 mld euro.

Sytuacja finansowa polskich banków jeszcze ma się poprawić. Według zapowiedzi szefa Komisji Nadzoru Finansowego Andrzeja Jakubiaka, ma ona zamiar apelować do banków o budowanie _ buforu kapitałowego _ na trudne czasy. W dużym uproszczeniu może to oznaczać zatrzymanie w bankach części zysków zamiast podzielenia się nimi w postaci dywidendy.

Czytaj dalej o przyczynach tak słabych ocen

Na decyzje agencji ratingowych wpływa przede wszystkim postrzeganie Polski przez pryzmat naszego położenia w Europie Środkowo - Wschodniej. A region ten uważany jest ciągle jako dużo bardziej ryzykowny dla inwestorów niż gospodarki rozwinięte.

Najlepiej obrazuje to porównanie ratingów Polski i Włoch, czy Hiszpanii. Kraje te, choć borykają się z ogromnymi problemami gospodarczymi, otrzymują wyższe oceny od naszej gospodarki, która jako jedyna w Europie w ostatnim kryzysie nie wpadła w recesję.

Zdecydowanie bardziej uczciwy w ocenie gospodarek jest rynek. Włoskie obligacje dziesięcioletnie, pomimo że Włochy należą do strefy euro, mają rentowność na poziomie 7 procent. Oprocentowanie hiszpańskich sięga niemal 6,5 procent. Polskich natomiast nie przekracza 6 procent.

Bankierzy nie mogą spać jednak spokojnieW najbliższym czasie rodzime banki będą musiały zmierzyć z szeregiem zagrożeń. Przede wszystkim zapowiadane obniżenie tempa wzrostu PKB w naszym kraju w przyszłym roku automatycznie przełoży się na mniejsze niż się spodziewano zainteresowanie kredytami.

Gorsza sytuacja gospodarcza może też skutkować pogorszeniem spłacalności kredytów. Banki szczególnie odczuć to mogą przy kredytach denominowanych w walutach obcych, które stanowią niemal 38 proc. w ogólnym zadłużeniu gospodarstw domowych. W przypadku kredytów mieszkaniowych relacja ta przekracza aż 60 procent.

Od początku roku - najbardziej popularne wśród kredytobiorców - euro i frank szwajcarski, umocniły się w stosunku do złotego o ponad 12 procent.

Jeżeli niepokoje o przyszłość światowej gospodarki, a przede wszystkim strefy euro, nie zmniejszą się, to należy oczekiwać dalszego osłabienia rodzimej waluty.

Kurs euro i franka szwajcarskiego od stycznia

Warto również pamiętać, że zdecydowana większość banków działających w Polsce ma zagranicznych większościowych udziałowców (z pierwszej dziesiątki jedynie PKO BP i Getin Noble Bank takowych nie posiada). A część z nich duże problemy i będzie szukać pieniędzy.

Źródło: Money.pl na podstawie danych przekazanych przez banki

Przykładowo Unicredit, który jest głównym akcjonariuszem Pekao SA, w trzecim kwartale poniósł 10 mld euro straty, a w najbliższym czasie musi znaleźć 7,5 mld euro na zwiększenie kapitałów własnych. Bank Millennium i Kredyt Bank już zostały wystawione na sprzedaż, bo portugalski BCP i belgijski KBC potrzebują kapitałów.