To był najgorszy rok w kilkunastoletniej historii funduszy na polskim rynku. Wartość środków zgromadzonych w funduszach spadła o 47 proc., do poziomu z marca 2006 roku.
Środki zgromadzone w krajowych TFI stopniały z 133,5 mld zł na koniec grudnia 2007 roku do 70,9 mld zł na koniec listopada 2008 roku (grudniowe dane nie zostały jeszcze opublikowane). Drastyczny spadek aktywów funduszy to efekt potężnych spadków na rynkach akcji, które dotknęły niemal wszystkie światowe giełdy.
Trzęsienie ziemi na parkietach wystraszyło trzymających oszczędności w funduszach. Stąd umorzenia przeważały nad wpłatami. Wartość aktywów funduszy topniała przez cały rok. Dopiero pod koniec roku sytuacja została opanowana. W ciągu 11 miesięcy 2008 roku inwestorzy wycofali z funduszyzarządzanych przez krajowe TFI o blisko 32 mld zł więcej, niż do nich wpłacili.
Dane w miliardach PLN dla poszczególnych miesięcy od grudnia 2007 do listopada 2008 roku
Ofiary giełdowej zawieruchy
Sytuacja na rynkach finansowych była w mijającym roku daleka od stabilnej. W tym czasie główny wskaźnik giełdy w Warszawie WIG stracił ponad połowę swojej wartości. Na największych światowych parkietach spadki indeksów były niewiele mniejsze.
Z kolei na pozostałych rynkach wschodzących skala przeceny była głębsza niż na naszym rynku akcji. To pogrążyło w 2008 roku wyniki funduszy w Polsce. Najbardziej oberwało się funduszom najmocniej zaangażowanym w akcje.
Otwartym funduszem inwestycyjnym, który w minionym roku zanotował najgorszy wynik, notując ponad 76 proc. stratę, był fundusz UniSektor Nieruchomości: Nowa Europa zarządzany przez Union Investment TFI. Inwestował środki przede wszystkim w akcje spółek deweloperskich i budownictwa z rynków Europy Środkowo-Wschodniej. Kryzys, który dotknął rynek nieruchomości w wielu krajach i spowodował gwałtowny spadek cen akcji spółek związanych z rynkiem nieruchomości.
Bardzo słabe wyniki zanotowały fundusze inwestujące w akcje spółek z Europy Środkowo-Wschodniej. Przykładem funduszu, który mocno stracił na inwestycjach na rosyjskim rynku w 2008 roku, jest ING Rosja notując 71 proc. spadek wyceny swoich jednostek. Fundusz lokował środki w akcjach spółek rosyjskich, za pośrednictwem zagranicznym funduszy inwestycyjnych specjalizujących się w inwestycjach w tym rejonie świata, gdzie zaangażował ponad 90 proc. swojego portfela.
| Raport Money.pl | |
|---|---|
 |
*PKB będzie rosnąć najwolniej od 6 lat * Najgorszy dla Polski będzie 2009 rok. Później mamy szansę na lekką poprawę. W przyszłym roku polska gospodarka będzie się rozwijać najwolniej od 2002 roku. zobacz raport Money.pl |
Równie słabe wyniki notowały fundusze inwestujące wyłącznie na polskim rynku akcji. Najbardziej tego doświadczyli posiadacze jednostek funduszy małych i średnich spółek. W tej negatywnej klasyfikacji wyróżniły się zwłaszcza fundusze DWS Top 50 Małych i Średnich spółek oraz DWS Top 25 Małych Spółek, których jednostki straciły w 2008 roku aż dwie trzecie swojej wartości.
Trudno jednak się temu dziwić w sytuacji, gdy większość spółek na GPW wchodzących w skład indeksów mWIG40 i sWIG80, grupujących małe i średnie podmioty na naszej giełdzie, została drastycznie przeceniona podczas trwającej bessy.
Nieco lepiej wypadły uniwersalne fundusze akcji. Najsłabszy w tej grupie okazał się fundusz BPH Akcji Dynamicznych Spółek, który stracił aż 60 proc. w ciągu roku. Najmniejszą stratą spośród funduszy inwestujących na rodzimym rynku akcji, może się pochwalić SKOK Akcji, który zanotował 39 proc. spadek wartości jednostek.
Obligacje lekiem na bessę
W przeciwieństwie do funduszy akcji, rewelacyjne wyniki osiągnęły fundusze obligacji. Dla tych funduszy decydujący okazał się ostatni kwartał mijającego roku. W wyniku spadających stóp procentowych na świecie, rosły ceny obligacji windując wyceny jednostek funduszy.
Najwięcej fundusze inwestujące w papiery skarbowe denominowane w dolarach. Najlepszy z tej grupy funduszy - UniDolar Obligacje - zarobił aż 26 proc. w skali roku. Ogromne znaczenie miał również fakt znacznego osłabienia złotego wobec dolara w drugiej połowie roku. W tym przypadku podziałał na korzyść posiadaczy jednostek.
Fundusze zaangażowane w polskie papiery dłużne również notowały bardzo dobre wyniki. Najlepszy fundusz PKO/CS Obligacji Długoterminowych potrafił w ciągu roku wypracować 21 proc. zysku. Przeciętnie jednak fundusze inwestujące w polskie obligacje dawały zysk zbliżony do lokat bankowych.
Pośród funduszy obligacji znalazły się również takie, które w 2008 roku wypadły fatalnie. Część funduszy, zamiast obligacji skarbowych, zaangażowała swój kapitał w zagraniczne obligacje korporacyjne.
Fundusz SEB2 Obligacji i Bonów Skarbowych, wbrew nazwie, stracił na inwestycjach w obligacje rosyjskich przedsiębiorstw prawie 29 proc. Z kolei inwestycje w amerykańskie papiery korporacyjne pociągnęły o 27 proc. w dół wyniki funduszu Pioneer Obligacji Strategicznych.
| Najlepsze i najgorsze fundusze 2008 | |
|---|---|
| Fundusze Akcji | *Stopa zwrotu * |
| SKOK Akcji | - 39 proc. |
| ING Akcji 2 | -41 proc. |
| Skarbiec Akcji | - 42,6 proc. |
| Allianz BRIC | - 70 proc. |
| ING Rosja | - 71 proc. |
| Unisektor Nieruchomości: Nowa Europa | - 76 proc. |
| Fundusze Papierów Dłużnych | |
| UniDolar Obligacje | 26 proc. |
| Millennium Dolarowa Lokata | 23 proc. |
| PKO/CS Obligacji Długoterminowych | 21 proc. |
| AIG Obligacji Światowych | - 17 proc. |
| Pioneer Obligacji Strategicznych | - 27 proc. |
| SEB2 Obligacji i Bonów Skarbowych | - 29 proc. |
stopy zwrotu podane są dla okresu od początku roku do dnia 30.12.2008r.
ZOBACZ TAKŻE: