*W związku z ukształtowaniem na wykresie amerykańskiego S&P 500 formacji głowy z ramionami, a na naszym WIG-u dwóch coraz niżej położonych dołków, co w obu przypadkach oznacza zmianę trendów rynkowych na spadkowe, inaczej trzeba spoglądać na przebieg kolejnych sesji, zwłaszcza tych zwyżkowych. *
Istotne jest to, w jak dużym stopniu notowania odbijają się po zniżkach, głównie tych prowadzących do pokonania ważnych wsparć. Liczy się to, jak reagują na pojawiające się korzystne informacje. Wczoraj w obu tych przypadkach mieliśmy niedobre sygnały. Skala odreagowania była niewielka, co podtrzymuje zapowiedzi dalszych zniżek.
Jednocześnie, w danych o liczbie nowych bezrobotnych, inwestorzy mogli znaleźć impuls do zwyżek, ale tak się nie stało. Znaczenie tej informacji zneutralizował wzrost do rekordowego poziomu liczby osób pobierających zasiłki dla bezrobotnych. Jest ich już prawie 6,9 mln. Słabo wypadła też sprzedaż w sieciach handlowych, stanowiąca 1/10 sprzedaży detalicznej. To wszystko potwierdza, ż głównym zmartwieniem gospodarek jest obecnie stan popytu konsumpcyjnego. Od tego, czy będzie on w stanie najpierw ustabilizować się, a potem poprawić, zależeć będzie to, czy spodziewane ożywienie po stronie przedsiębiorstw przybierze rozmiary, czy też firmy widząc słabnący popyt na swoje produkty dalej będą ograniczać produkcję.
Ostatnio znów coraz większą uwagę przyciągają doniesienia z Chin. Tamtejsza giełda jest jedną z tegorocznych perełek, ale też akcje na niej notowane są jednymi z najwyżej wycenianych na świecie. Wskaźnik cena/zysk przekracza tam znacznie 30. dziś dowiedzieliśmy się, że eksport Państwa Środka spadł w czerwcu o 21,4% r/r wobec 26,4-proc. spadku miesiąc wcześniej. Jednocześnie nadwyżka okazała się najmniejsza od dwóch lat, nie licząc danych z dwóch pierwszych miesięcy roku, które są zakłócone przez chińskie święta. Drugi raz w tym tygodniu nie udała się aukcja papierów skarbowych, na co wpływ mają obawy inflacyjne.
Charakterystyczne jest przy tym to, że konieczne stało się wstrzymanie notowań dwóch debiutantów giełdowych-Guilin Sanjin Pharmaceutical Co. i Zhejiang Wanma Cable Co.-po tym, jak ich kursy wystrzeliły na pierwszych sesjach. To pokazuje skalę rozgrzania tamtejszego rynku. W połączeniu z pojawiającymi się głosami o ryzyku pojawiania się coraz ilości złych długów przypomina to coraz bardziej końcowe okresy tworzenia baniek spekulacyjnych.
W tym kontekście rynek chiński, na którym dziś nie zmieniały się ceny akcji, staje się jednym z najważniejszych probierzy nastawienia do emerging markets, a ewentualny odwrót od niego poważnym ryzykiem dla innych giełd w państwach rozwijających się.
WYKRES DNIA
Mimo, że w ostatnim tygodniu przybyło znacznie mniej bezrobotnych w USA, to liczba osób pobierających zasiłki wzrosła do rekordowego poziomu-blisko 6,9 mln osób. Widać więc, że sytuacja na rynku pracy jest wciąż bardzo trudna. Obawy przed jej negatywnym wpływem na konsumpcję znalazły wczoraj odbicie w danych o sprzedaży w sieciach handlowych w czerwcu, która spadła o ponad 5% i szacunkach lipcowego spadku rzędu 5%. Zła sytuacja na rynku pracy w USA ogranicza nadzieje na pojawienie się wyraźnego ożywienia w tym roku.
Premia za ryzyko
Ostatniemu osłabieniu koniunktury na rynkach akcji towarzyszy wzrost premii za ryzyko inwestycji na rynkach wschodzących. Trudno tu jeszcze mówić o odwróceniu trendu spadkowego, ale podwaliny ku temu zostały zrobione.
W porównaniu z rekordowym poziomem z minionego roku premia przez ostatnie miesiące zmniejszyła się o połowę i stała się jedynie o 100% większa od minimalnych poziomów z jesieni 2007 r., kiedy na rynkach wschodzących kończył się okres najlepszej koniunktury. Porównywanie z minimalnym poziomem wskazywałoby, że nie można jeszcze mówić o nadmiernej akceptacji ryzyka, ale to nie jest dobry punkt odniesienia. Porównując ze średnim poziomem z ostatnich lat widać, że premia zaczęła osiągać wartości poniżej przeciętnych. A to już w obecnych warunkach nie jest objawem ostrożności.