Sondaż: Pokolenie lat 70. to najbardziej świadoma i aktywna grupa inwestorów

Obecni 30- i 40-latkowie pamiętają jeszcze czasy PRL, ale w dorosłe życie wchodzili już w trakcie transformacji ustrojowej. Ukształtowało to ich poglądy i zachowania konsumenckie, co ma znaczenie obecnie, kiedy codziennie podejmują decyzje związane z oszczędzaniem i inwestowaniem pieniędzy. Z badania Deutsche Bank PBC zrealizowanego przez Instytut Homo Homini wynika, że osoby te stanowią najbardziej aktywne, a równocześnie najbardziej świadome pokolenie inwestorów.

O ile powszechna wiedza Polaków dotycząca tematów giełdowych jest bardzo powierzchowna, to na tle całej populacji zdecydowanie najlepiej wypadają właśnie osoby pomiędzy 35. a 44. rokiem życia. Najwięcej respondentów deklarujących, że kojarzą skrót WIG to ci, którzy mają co najmniej 35 lat (86 proc. w grupie wiekowej 35-44 lata). Wraz z wiekiem odsetek ten stopniowo maleje. Ankieterzy sprawdzili również, czy Polacy potrafią poprawnie rozwinąć skrót WIG. W tym przypadku, podobnie jak w pytaniu o deklarowaną znajomość tego pojęcia, to w przedziale wiekowym 35-44 lata jest najwięcej osób znających jego znaczenie (68 proc.). Większość respondentów w średnim wieku potrafiła również poprawnie wyjaśnić pojęcia hossa i bessa.

Analizując odpowiedzi ankietowanych z poszczególnych grup wiekowych, można stwierdzić, że inwestujący na giełdzie to przede wszystkim osoby reprezentujące przedział 35-44 lata (29 proc.) oraz powyżej 65. roku życia (20 proc.). Jedyną grupą całkowicie nieinwestującą jest ta najmłodsza (18-24 lata), co prawdopodobnie może być wynikiem braku dostatecznej ilości wolnych środków. Podobnie, najbardziej zainteresowane potencjalnym inwestowaniem na giełdzie są osoby w wieku 35-44 lata (31 proc.) oraz między 25. a 34. rokiem życia. Zdaniem Jacka Buczyńskiego, analityka Biura Maklerskiego Deutsche Bank PBC pozwala to mieć nadzieję, że gdy młodzi ludzie zaczną osiągać większe dochody, część z nich chętnie skorzysta z możliwości inwestycyjnych, jakie daje giełda.

Zdaniem dra hab. Tomasza Zaleśkiewicza, profesora Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, badacza zachowań ekonomicznych, wyniki ankiety nie są zaskoczeniem, a raczej pokazują naturalną konsekwencję przemian społecznych, które w ciągu ostatnich kilkunastu lat dokonywały się w naszym kraju. – Obecni 30- i 40-latkowie mieli już szansę osiągnięcia pewnego pułapu finansowego, dzięki czemu częściej niż osoby w innych przedziałach wiekowych mogą dysponować nadwyżką
w domowych budżetach, którą warto w jakiś sposób zainwestować – mówi dr Zaleśkiewicz. – Świadomi świadkowie pierwszych lat polskiego kapitalizmu uczyli się giełdy tak, jak innych aspektów wolnego rynku. Dlatego traktują ją jako naturalny element krajobrazu na mapie własnych decyzji konsumenckich i inwestycyjnych. Osoby młodsze są wciąż jeszcze na dorobku, a co więcej – na ich aktywność może negatywnie wpływać trwająca już od dobrych 6 lat niestabilność rynków finansowych. Z kolei starszych cechuje znacznie większy inwestycyjny konserwatyzm – dodaje.

Co oczywiste, główną przyczyną podejmowania inwestycji giełdowych wśród respondentów ze wszystkich grup wiekowych jest możliwość zarobienia dodatkowych pieniędzy. O ile jednak w przypadku najmłodszych i najstarszych pokoleń byłby to jedyny powód do inwestowania na giełdzie, to motywacje osób w średnim wieku są znacznie bardziej różnorodne. Co prawda dla ponad trzech czwartych respondentów w wieku 35-44 lata największą zachętą jest możliwość zarobienia, jednak dla 11 proc. z nich impulsem do zainwestowania w akcje są dotychczasowe pozytywne doświadczenia (tzn. udało im się już wypracować zyski w przeszłości, chcieliby więc spróbować ponownie). Najbardziej różnorodne są motywacje 45-55-latków. Ok. 18 proc. wskazywało na możliwość wsparcia domowych budżetów dodatkową gotówką, dla jednej czwartej najważniejsza jest dywersyfikacja inwestycji. Aż 33 proc. wskazało na niezależność w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.

Osoby w średnim wieku cechuje również najbardziej wyważone stanowisko odnośnie do możliwości zarobku, jakie daje inwestycja w akcje. Najbardziej entuzjastycznie nastawieni byli respondenci starsi (17 proc. osób powyżej 55. roku życia uważa, że gra na giełdzie oznacza przede wszystkim zyski). Co ciekawe najbardziej krytyczni są ci najmłodsi (aż jedna trzecia ankietowanych w wieku 18-24 lata uważa, że inwestując w akcje można przede wszystkim stracić). Natomiast aż 75 proc. 35-44-latków i
96 proc. 45-54-latków uważa, że inwestując na giełdzie raz się zyskuje a raz traci.

Badanie na zlecenie Deutsche Bank PBC wykonał Instytut Homo Homini w dniach 10 - 14 września 2012 r. na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie 1 081 Polaków, metodą CATI.