Tuskometr Money.pl. Czy premier spełnia obietnice

Od poprzedniego podsumowania Money.pl, w którym oceniliśmy, że realizacja zamierzeń rządu jest na poziomie 6 proc., jest niewielki postęp. Po kilku tygodniach gabinet premiera Tuska może skreślić z listy zadań następne pozycje, co zwiększa bilans dokonań o 3,5 proc.

Mimo tego pięć miesięcy rządów koalicji PO-PSL nie wygląda oszałamiająco. Donald Tusk i jego podkomendni zrealizowali 9,5 proc. planu z expose. W tym czasie wdrożyli przede wszystkim prostsze zmiany: podwyższenie składki rentowej, wprowadzenie składki zdrowotnej dla rolników, uszczelnienie systemu podatkowego przez likwidację możliwości oszczędzania na lokatach bez podatku Belki, podwyższenie pensji policjantów, waloryzację kwotową emerytur i wprowadzenie podatku od kopalin.

Plany przedstawione przez premiera w expose pogrupowaliśmy w pięciu kategoriach odpowiadających, naszym zdaniem, istotnym sferom funkcjonowania państwa (każda z nich warta jest 20 proc.). Jeżeli rządowi PO-PSL uda się przeprowadzić wszystkie reformy i zmiany - wykona 100 proc. planu. Badanie przeprowadzamy cyklicznie.

W każdej z dziedzin przed ministrami Donalda Tuska stoją inne wyzwania - o większym lub mniejszym znaczeniu dla Polaków. Dlatego, tworząc Tuskometr, ustaliliśmy, że nie wszystkie cele rządu będą miały jednakową wagę procentową. Np. podwyższenia wieku emerytalnego nie można stawiać na równi z podwyższeniem składki rentowej. Waga obu zmian spowoduje bowiem inne skutki.

Punkty procentowe za realizację zapowiedzi z expose przyznajemy dopiero wtedy, gdy dana reforma została została przyjęta przez parlament i podpisana przez prezydenta lub przeszła ścieżkę legislacyjną gwarantującą wdrożenie jej w życie. Samo przedstawienie projektu albo zatwierdzenie go przez rząd i parlament nie jest punktowane. Tak wygląda wynik drugiej analizy:

| Zobacz co zrobił rząd w ciągu pięciu miesięcy | | |
| --- | --- | --- |
| Reforma | Zapowiedzi z expose premiera | Wykonanie (w proc.)/ stan realizacji |
| Podatki | | 3 proc. |
| Zmiany w uldze prorodzinnej

BartCo/iStockphoto | Ulga prorodzinna zostanie odebrana rodzinom z jednym dzieckiem, których roczny dochód przekroczy 85 528 zł. W przypadku rodzin z jednym dzieckiem o dochodach poniżej 85 528 zł - ulga pozostanie bez zmian, podobnie jak w przypadku rodzin z z dwójka i większa liczbą dzieci, w których dochód przekracza ten pułap. O 50 proc. ma być za to podniesiona ulga prorodzinna na trzecie i kolejne dziecko, jesli dochód nie przekracza 85 528 zł. | Rząd jeszcze nie przyjął projektu zmian w ustawie o PIT, choć miał to zrobić w pierwszym kwartale. |
| Likwidacja ulgi internetowej | Donald Tusk zapowiedział likwidację ulgi internetowej, ponieważ jej znaczenie społeczne maleje ze względu na rozwój usług internetowych. W ubiegłym roku skorzystały z niej niemal 4 mln osób (16 proc. ogółu podatników), które odliczyły łącznie od przychodu 2,278 mld zł, płacąc dzięki temu podatki niższe o około 400 mln zł. Likwidacja tej ulgi sprawi, że podatek osoby korzystającej dotychczas z maksymalnego odpisu, wzrośnie rocznie o około 136 zł. | Rząd jeszcze nie przyjął projektu zmian w ustawie o PIT, choć miał to zrobić w pierwszym kwartale. |
| Ograniczenie przywileju podatkowego twórców | Według deklaracji premiera, część twórców straci przywilej polegający na 50-proc. kosztów uzyskania przychodów, co zwiększa kwotę, jaką otrzymują na rękę. Dotyczyć to będzie jednak tylko tych, których dochód przekroczy 85 528 zł. | Rząd jeszcze nie przyjął projektu zmian w ustawie o PIT, choć miał to zrobić w pierwszym kwartale. |
| Opodatkowanie lokat antybelkowych | Uszczelnienie zasady pobierania podatku od zysków kapitałowych. Chodzi o tzw.lokaty antybelkowe, które ze względu na dotychczas obowiązującą metodę liczenia podstawy opodatkowania pozwalały uniknąć płacenia daniny fiskusowi. | Weszło w życie 31 marca. Resort finansów szacuje, że przychody państwa z tego tytułu wyniosić będą około 380 mln zł rocznie. |
| Likwidacja podatku rolnego | Premier zapowiedział likwidację podatku rolnego oraz wprowadzenie w jego miejsce podatku dochodowego dla rolników. Rząd zakłada objęcie podatkiem dochodów z działalności rolniczej. Proponowane rozwiązania to m.in.: modyfikacja podatku rolnego wynikająca z wprowadzenia podatku dochodowego; zniesienie ceny żyta jako podstawy do ustalania stawki podatku rolnego i wprowadzenie stawki kwotowej, waloryzowanej każdego roku wskaźnikiem inflacji; ograniczenie zwolnień i ulg w związku z objęciem dochodów z działalności rolniczej podatkiem dochodowym. | Trwa obecnie przygotowanie projektu ustawy o podatku rolnym. |
| Emerytury i ubezpieczenia społeczne | | 3 proc. |
| Zrównanie i podwyższenie wieku emerytalnego

Dreamstime.com | Kobiety i mężczyźni mają dłużej pracować - do 67. roku życia. Rząd chce, by zmiany w systemie zaczęły się w 2013 r. W przypadku mężczyzn miałyby się zakończyć w 2020 r., w przypadku kobiet - w 2040 r. Reforma systemu emerytalnego ma zapewnić bezpieczeństwo finansów publicznych (ograniczenie narastania długu publicznego) oraz zniwelować skutki zmian demograficznych w nadchodzących dziesięcioleciach. | PO i PSL doszły do porozumienia w sprawie ulg towarzyszących podniesieniu wieku emerytalnego wprowadzając tzw. emerytury częściowe dla kobiet po 62 roku życia i mężczyzn - w wieku 65 lat. W kwietniu projekt ustawy ma trafić do Rady Ministrów. |
| Zmiany w emeryturach mundurowych | Wiek emerytalny dla policjantów, żołnierzy, funcjonariuszy: BOR, CBA, ABW, wywiadu i kontrwywiadu, straży więziennej, a także strażaków i pograniczników ma być wydłużony do 55 lat, a minimalny staż służby - na 25 lat. Aby dostać emeryturę będzie trzeba mieć zarówno wiek jak i staż służby. Jej wysokość zależała będzie od zarobków z trzech kolejnych lat wybranych przez funkcjonariusza lub żołnierza (nie od wysokości ostatniej pensji jak obecnie). Podstawą wymiaru emerytury będzie średnie uposażenie z trzech kolejnych lat służby wraz z nagrodą roczną oraz dodatkami o charakterze stałym. Emerytury mundurowe nadal będa wypłacane z budżetu państwa w ramach odrębnego systemu. Zmiany będą dotyczyły tylko tych, którzy rozpoczną służbę po wejściu w życie ustawy. | Po zakończeniu konsultacji społecznych MSW przekazało projekt ustawy Radzie Ministrów. |
| Księża i sędziowie w powszechnym systemie emerytalnym | W expose premier zapowiedział też, że duchowni zostaną objęci powszechnym systemem ubezpieczeń społecznych. - Jak będzie to konieczne zastanowimy się nad likwidacją Funduszu Kościelnego - zadeklarował premier. Rząd planował także w połowie 2012 roku zmienić zasady przechodzenia w stan spoczynku sędziów i prokuratorów. | Rząd zaczął rozmowy z Episkopatem Polski na temat |
| Zmiany w emeryturach górniczych | Reforma ma dotyczyć zasad nabywania uprawnień do emerytur - przywileje będą przysługiwać wyłącznie górnikom pracującym bezpośrednio przy wydobyciu. | Trwa przygotowanie projektu. |
| Podwyższenie składki rentowej | Podniesienie składki rentowej po stronie pracodawców o 2 punkty procentowe. Zmniejszy to deficyt Funduszu Ubezpieczeń Społecznych o 13 miliardów złotych rocznie i ograniczy narasatnie długu publicznego. | Zmiana stawki rentowej weszła w życie 1 lutego. |
| Składka zdrowotna dla rolników | Rolnicy, których gospodarstwa przekraczają 6 ha będą musieli płacić składki zdrowotne. To reakcja rządu na wyrok Trybunału Konstytucyjnego. | Ustawa o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników weszła w życie 1 lutego. Za rolników mających mniej niż 6 ha - składkę pokrywa budżet państwa. Ci, którzy mają gospodarstwa od 6 do 15 ha - płacą składkę 18 zł, a powyżej 15 ha - 36 zł. |
| Waloryzacja kwotowa emerytur i rent | Nowe zasady waloryzacji mają pomóc najuboższym emerytom i rencistom i zmniejszyć różnice w wysokości tych świadczeń. | Prezydent podpisał ustawę, ale skierował ją do Trybunału Konstytucyjnego. Mimo tego, waloryzacja rent i emerytur weszła 1 marca. |
| Prawo | | 0 proc. |
| Deregulacja zawodów

Mikdam/Dreamstime | W expose premier zapowiedział uwolnienie od wszelkich regulacji co najmniej połowę zawodów, które sa objęte licencjami i limitami, a tych w Polsce jest obecnie 380. Ogółem zderegulowanych ma być około 200 zawodów, a otwarcie dostępu do wielu z nich ma wpłynąć ożywczo na rynek pracy. Zdaniem rządu wymusi bowiem konkurencję, a co za tym idzie lepsze ceny, oraz doprowadzi do zwiększenia liczby miejsc pracy. Szczególnie będzie to dotyczyło młodych ludzi, którzy mają problem ze zdobyciem zatrudnienia w zawodzie. | Trwają konsultacje społeczne, projekt ustawy rząd ma przyjąć w II kwartale 2012 r. |
| Krótsze rozprawy w sądach | Premier zapowiedział, że zmiany w przepisach (m.in.. Kodeksie postepowania karnego i Kodeksie postepowania skarbowego) ma przyspieszyć procesy sądowe o jedna trzecią. | Planowane przyjęcie przez rząd założeń IV kwartał 2012 r., trwa przygotowanie projektu. |
| Deregulacja zawodu radcy prawnego i adwokata | Projekt ma umożliwić szybsze uzyskiwanie uprawnień do wykonywania zawodu radcy prawnego i adwokata i skrócić terminy postępowań. Ma dojśc również do zrównania uprawnienia adwokatów i radców. | Planowane przyjęcie przez rząd założeń III kwartał 2012 r. |
| Administracja | | 0 proc. |
| Ułatwienia dla przedsiębiorców

Georgy Pchemyan /Dreamstime.com | Rozwiązania, o których mówił premier w expose maja także zmniejszyć obciążenia administracyjne i obowiązki informacyjne dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej oraz zmniejszają koszty wykonywania tej działalności ponoszone przez przedsiębiorców. Zmiany w prawie m.in. w Kodeksie postepowania cywilnego i ustawie o KRS mają usprawnic procedure rejestracji firm i nadawania NIP osobom prawnym. | Rząd ma przyjąć założenia do stosownych projektów w II i III kwartale 2012 r. Obecnie trwa przygotowanie projektu. |
| Szybsze pozwolenie na budowę | Donald Tusk deklarował też zmiany w Prawie budowlanym, które mają zaowocowac skróceniem wydania pozwolenia na budowe do 60 dni w przypadku małych inwestycji i 100 dni - w przypadku dużych. W dokumencie będą uwzględnione rozwiązania, które usprawnią przebieg procesu budowlanego. | Trwa przygotowanie projektu. |
| E-administracja | Premier zapowiedział usprawnienie pracy administracji przez wykorzystanie najnowocześniejszych technik informatycznych. | Trwa przygotowanie pakietu projektów ustaw dotyczących e-administracji m.in.: ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, założenia do projektu ustawy o otwarciu zasobów publicznych. |
| Finanse publiczne | | 3,5 proc. |
| Obniżenie długu publicznego i nadmiernego deficytu

Stanislaw Kowalczuk/East News | Do końca 2012 roku premier chce wyprowadzić Polskę z nadmiernego deficytu, tak by osiągnął on pułap 3 proc PKB. Dług publiczny w tym roku rząd chce sprowadzić do poziomu 52 proc. PKB, a w 2015 r. - do 47 proc. To wszystko uda się zrobić, ale kosztem cięć, które dotkną wszystkich obywateli. Do końca kadencji deficyt sektora finansów publicznych ma spaść jeszcze bardziej i wynieść 1 proc. PKB. | Czy zamierzenia rządu dojdą do skutku przekonamy się najwcześniej na początku przyszłego roku, kiedy znane będą wyniki za 2012 r. |
| Zmiany w becikowym | Rząd zamierza wprowadzić kryterium dochodowe, które będzie warunkować wypłatę becikowego. Będzie przysługiwało tylko rodzinom, których dochód nie przekracza 85 tysięcy złotych rocznie. | Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach rodzinnych. |
| Podwyżki dla mundurowych | Premier obiecał w expose po 300 zł podwyzki od 1 lipca dla wszystkich policjantów i żołnierzy. Zapowiedź ta wywołała fale protestów innych służb mundurowych, które uznały to za niesprawiedliwe. Podwyżka dla policjantów pochłonie w tym roku 202 mln zł. | Rozporządzenia umożliwiające wypłatę podwyżek policjantom rząd przyjął 3 kwietnia. Nie została jeszcze zatwierdzona podwyżka dla wojskowych. |
| Podatki od kopalin i surowców | Zgodnie z zapowiedzią premiera, nowe przepisy mają zapewnić państwu udział w zyskach wynikających z eksploatacji niektórych surowców naturalnych należących do państwa takich m.in.: jak miedź, srebro, węglowodory (w tym gaz łupkowy). Według resortu finansów podatek od wydobycia miedzi i srebra przyniesie w 2012 r. budżetowi około 1,8 mld zł, a w kolejnych latach mniej więcej po 2,2 mld zł. | Prezydent podpisał 27 marca ustawę o podatku od wydobycia niektórych kopalin. Trwa przygotowanie projektu ustawy o podatku od wydobycia węglowodorów - rząd przesunął przyjęcie założeń do tej ustawy z pierwszego na II kwartał 2012 r. |

Na drugiej stronie czytaj komentarz do zrealizowanych ostatnio zapowiedzi premiera

Kontrowersyjny podatek od kopalin

Wprowadzenie podatku od wydobycia miedzi i srebra według planów rządu ma zapewnić państwu udział w zyskach wynikających z eksploatacji tych surowców i będzie dochodem budżetu. Prezydent podpisał już ustawę przyjętą przez Sejm mimo sprzeciwu całej opozycji. W trakcie burzliwej debaty, która towarzyszyła uchwalaniu, wiceminister finansów Maciej Grabowski przekonywał, że wysokość polskiej wersji tego podatku nie będzie najwyższa na świecie - wynosi bowiem 12-17 proc. przychodu KGHM. Bo to właśnie ten koncern będzie głównym płatnikiem nowej daniny.

Podobne argumenty podała Rada Ministrów, uzasadniając potrzebę udziału państwa w zyskach pochodzących z wydobycia rud miedzi i srebra. _ - Przykładowo udział państwa w zyskach z produkcji rud miedzi w Chile wynosi około 57 proc., w Botswanie - 55 proc., w Indonezji - 45 proc., a w Polsce - około 20 proc. (głównie z CIT) _ - czytamy na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Rząd stoi także na stanowisku, że _ w naszym kraju rozwiązania podatkowe odnoszące się do bogactw naturalnych odbiegają od standardów światowych _.

- _ Generalnie każdy podatek nie jest dobry, ale opodatkowując miedź i srebro resort finansów chciał znaleźć taki sposób, żeby czerpać dochody ze spółki oraz by jednocześnie miała ona więcej pieniędzy na inwestycje _ - mówi Antoni Mężydło, poseł PO i wiceprzewodniczący sejmowej Komisji Gospodarki. Jak tłumaczy dotychczas do budżetu wpływały pieniądze z dywidendy, ale zysk wypracowany przez KGHM trafiał także do innych akcjonariuszy. Podatek od kopalin będzie zasilać kasę państwa bez konieczności wypłacania dywidendy. Część zysków KGHM będzie mógł zatem wykorzystać na rozwój.

Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/166/m201638.jpg ) ] (http://www.money.pl/gielda/wiadomosci/artykul/akcje;kghm;mocno;w;dol;powod,205,0,1055949.html) *Mocne tąpnięcie KGHM. Co się stało? * Zobacz, czy to początek głębszych spadków miedziowego giganta. Analitycy oceniają jednak krytycznie tę koncepcję. - _ Podatek od kopalin znacznie obniży poziom gotówki w KGHM. W zasadzie oznacza to tak naprawdę transfer pieniędzy ze spółki do budżetu państwa _ - mówi Paweł Puchalski, szef Działu Analiz Domu Maklerskiego BZ WBK. Zaznacza, że na szczęście jeśli ceny metali na światowych giełdach będą niskie, wówczas spółka nie będzie płacić podatku.

- _ Inwestorzy wiedzą już jednak, że porównanie inwestycji w KGHM i w podobną spółkę poza Polską wypada niekorzystnie dla KGHM-u. Wzrost cen metali oznaczać będzie bowiem znacznie niższy wzrost zysku netto w polskiej spółce. To najprawdopodobniej negatywnie przełoży się na relatywne kursy akcji. Na spółkach zagranicznych będzie można znacznie więcej zarobić _- tłumaczy Paweł Puchalski.

Według Antoniego Mężydło, być może nie odstraszy to wszystkich inwestorów. - _ Spółką mogą być dalej zainteresowani tacy, którzy nastawiają się na długoterminowe inwestycje _- mówi.

KGHM już próbuje uciec od kontrowersyjnego podatku, przejmując zagraniczne spółki z branży wydobywczej. Taka strategia, to zdaniem Pawła Puchalskiego, świetny pomysł. - _ Nie tylko oznacza to rozwój i zwiększanie bazy zasobowej dla KGHM, ale także ucieczkę od wysokich kosztów w Polsce - dzięki zagranicznym złożom średni koszt wydobycia będzie mniejszy _- wyjaśnia analityk DM BZ WBK.

Emerytalna rewolucjaOd poprzedniej oceny Money.pl rząd poczynił też postępy na polu najtrudniejszej chyba reformy - podniesienia wieku emerytalnego dla Polek i Polaków do 67 lat. Po wielu dniach negocjacji liderzy PO i PSL ogłosili, że koalicjanci znaleźli kompromisowe rozwiązanie.

Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/216/m209112.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/zmiany;w;emeryturach;zobacz;ile;mozesz;stracic,130,0,1056642.html) *Nie interesuje Cię Twoja emerytura? Przeżyj za 300 zł miesięcznie * Money.pl policzył, ile na pomyśle Tuska i Pawlaka stracą przyszli emeryci. Jest nim złagodzenie ciężaru reformy polegające na możliwości wcześniejszego zakończenia pracy i pobierania emerytury częściowej. Uzyskają je mężczyźni w wieku 65 lat i kobiety - 62 lat. Drugim warunkiem będzie minimalny staż pracy - w przypadku kobiet 35 lat, a mężczyzn - 40 lat.

Częściowa emerytura będzie wypłacana z kapitału uzbieranego przez przyszłego emeryta i stanowić będzie 50 proc. zgromadzonych środków. Z tego względu właściwa emerytura, wypłacana po 67. roku życia będzie niższa o połowę.

Kompromis w obrębie koalicji i deklaracja poparcia rządowego projektu przez Ruch Palikota w zamian za kolejne ustępstwa, to jednak dopiero pierwszy krok na drodze do podwyższenia wieku emerytalnego. Według zapowiedzi, projekt ustawy ma być gotowy w drugiej połowie kwietnia i wtedy zajmie się nim Rada Ministrów. Potem zapewne koalicja będzie musiała stoczyć kolejny bój o jej przeprowadzenie przez parlament.

Komentarz Money.pl Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej

Zajrzyj na fanpage autora na Facebooku i zobacz jego publikacje