Cypr ostro krytykowany w Parlamencie Europejskim

Debata w PE na temat cypryjskiej prezydencji w UE pokazała możliwe punkty zapalne w najbliższym półroczu. Prezydent Dimitris Christofias musiał odpierać krytykę złych relacji Cypru z Turcją, zbyt bliskich powiązań z Rosją i najniższego podatku korporacyjnego._ _

_ - Nie pozwólmy ludziom żyć na łasce rynków _, _ musimy zapewnić sprawiedliwy podział dóbr w społeczeństwie _ - apelował prezydent Christofias. Przemawiał w Parlamencie Europejskim w Strasburgu, gdzie prezentował priorytety swego kraju, który do końca roku sprawuje półroczne, rotacyjne przewodnictwo w Radzie UE.

Christofias, jedyny komunistyczny przywódca w UE, skrytykował dotychczasowe metody walki z kryzysem w strefie euro. _ Polityka oszczędności nie zadziałała. Zaatakowaliśmy wzrost (gospodarczy) zamiast pracować na rzecz wzrostu _ - powiedział.

- _ Zwykli ludzie w UE nie są winni błędów, które dotykają strefy euro. Musimy chronić najsłabszych, walczyć z biedą w Europie _. Podkreślał, że jest dumny ze swojej przynależności politycznej, ale zapewnił, że europosłowie nie muszą obawiać się _ rewolucji _.

W otwierającym debatę wystąpieniu prezydent Cypru odniósł się też krótko do problemu podziału wyspy podkreślając, że _ jest to rezultat okupacji północnej części wyspy przez Turcję _. _ Nie pozwolimy, by siły okupacyjne odwracały naszą uwagę od zadań prezydencji _ - zapewnił.

Cypr jest podzielony od 1974 roku na znajdującą się na południu i zamieszkaną przez Greków cypryjskich Republikę Cypryjską oraz Republikę Turecką Cypru Północnego, uznawaną za niepodległe państwo jedynie przez Ankarę i zamieszkaną przez Turków cypryjskich.

Właśnie te problematyczne kwestie - podział wyspy oraz faktyczny brak relacji z Turcją - najbardziej ożywiły debatę z europosłami. Kilkakrotnie dochodziło do ostrej wymiany zdań, zwłaszcza z Brytyjczykami.

Przedstawiciel frakcji liberałów Graham Watson skrytykował władze Cypru za niewystarczające wysiłki na rzecz zjednoczenia wyspy. _ - Musicie zacząć rozmawiać z Turcją _ - apelował. To zdenerwowało europosła Joannisa Kasulidesa, lidera cypryjskich konserwatystów w PE. _ - To wy, Wielka Brytania, byliście mocarstwem kolonialnym i to wy jesteście odpowiedzialni za podział wyspy _ - powiedział.

Krytykę Watsona odrzucił także sam Christofias. _ - Zamiast mnie wzywać do rozmów z Turcją, niech pan im powie, by zaczęli rozmawiać z Christofiasem, bo nie chcą ze mną rozmawiać _ - powiedział. Zapewnił też, że do wygaśnięcia swego mandatu prezydenta będzie zabiegał o zjednoczenie wyspy. _ - Cypr należy do Cypryjczyków _ - powiedział i podkreślił, że losy Cypryjczyków są w ich własnych rękach, nie w rękach Brytyjczyków czy Turków.

Podczas debaty kilku europosłów krytykowało też zbyt bliskie - ich zdaniem - relacje Cypru z Rosją. - _ Fakt, że studiował pan w Moskwie, nie może czynić Cypru zbyt zależnego od Rosji _ - powiedział jeden z europosłów.

Z kolei słowacka eurodeputowana skrytykowała najniższy w UE, 10-procentowy podatek korporacyjny (CIT) obowiązujący na Cyprze, który przyciąga na wyspę wiele europejskich firm, także słowackie. _ - Jak mam to wytłumaczyć moim współobywatelom, którzy za chwilę będą proszeni, by wesprzeć cypryjskie banki? _ - pytała.

Cypr to już piąty kraj w strefie euro, który na skutek kryzysu musiał zwrócić się do partnerów w UE o pomoc dla swych banków, silnie powiązanych z Grecją. Nieoficjalnie mówi się, że mogą one potrzebować do 10 mld euro dofinansowania. Według źródeł dyplomatycznych Nikozja negocjuje też uzyskanie pomocy z Chin; w zeszłym roku kredytu w wysokości 2,5 mld euro udzieliła Cyprowi Rosja.

Mówiąc o celach cypryjskiej prezydencji Christofias zapowiedział, że jego kraj będzie chciał sfinalizować negocjacje w sprawie nowego budżetu UE na lata 2014-2020, a także doprowadzić jeszcze w tym roku do zawarcia porozumienia w sprawie wspólnego systemu azylowego. Zapowiedział też skoncentrowanie się na _ południowym wymiarze _ polityki sąsiedzkiej UE, co jest podyktowane wydarzeniami arabskiej wiosny.

Relacje z Turcją, która ubiega się o przyjęcie do UE, a jednocześnie nie uznaje Cypru z powodu nierozwiązanej _ kwestii cypryjskiej _, są dużym wyzwaniem dla nowej prezydencji. Ankara oświadczyła bowiem, że na czas prezydencji cypryjskiej zawiesi rozmowy z UE. W impasie są także rozmowy między przywódcami cypryjskich Greków i Turków w sprawie zjednoczenia wyspy, prowadzone pod auspicjami ONZ.