Rosja liczy na reaktywację projektu bułgarskiej elektrowni w Belene

Oficjalne stanowisko Rosji w tej sprawie przekazał w piątek władzom bułgarskim wiceminister energetyki Anatolij Janowski. Jego spotkanie z szefem bułgarskiego resortu gospodarki i energetyki Dragomirem Stojnewem odbyło się przy drzwiach zamkniętych. Według Stojnewa _ bez względu na trudną sytuację finansową kraju nie jest wykluczone zaktualizowanie finansowo-ekonomicznej analizy projektu _ siłowni w Belene.

Janowski poinformował, że państwowa korporacja Rosatom, która wniosła pozew przeciw Bułgarskiemu Holdingowi Energetycznemu, jest gotowa go wycofać, jeżeli wstrzymany przez poprzedni bułgarski rząd projekt budowy siłowni atomowej w Belene będzie reaktywowany. Projekt miał być realizowany przez Atomstrojeksport, wchodzący w skład Rosatomu. W swej skardze Rosatom domaga się 1,250 mld euro odszkodowania za wykonane dotąd prace i wyprodukowany sprzęt.

Przed rozpoczęciem obecnych rozmów z Rosjanami, premier Bułgarii Płamen Oreszarski nie ukrywał w wywiadzie dla piątkowego wydania dziennika _ Trud _, że negocjacje będą trudne. - _ Na razie możemy tylko prosić stronę rosyjską o maksymalne odłożenie terminu rozpatrzenia skargi (przez Trybunał), żebyśmy mogli zapoznać się w całości ze stanem projektu i przebiegiem dotychczasowych negocjacji _ - powiedział szef rządu.

Jeśli chodzi o reaktywacje projektu budowy siłowni, to _ powinniśmy ocenić na trzeźwo stan projektu i dopiero wtedy opracować stanowisko, które będzie odpowiadało bułgarskim interesom _ - dodał premier.

Decyzja o przyszłości drugiej w Bułgarii siłowni atomowej ma być podjęta w warunkach, kiedy w tym kraju dochodzi do nadprodukcji energii elektrycznej i drastycznego spadku popytu. Według obliczeń resortu gospodarki i energetyki z kwietnia łączna moc bułgarskich elektrowni wynosi 13 tys. megawatów, gdy konsumpcja w szczytowych okresach zimowych dochodzi do około 7,5 tys., a eksport energii elektrycznej drastycznie spada.

Część istniejących mocy energetycznych jednak jest przestarzała i eksperci podkreślają, że za jakiś czas trzeba je będzie zamykać. Dotyczy to także dwóch reaktorów w siłowni atomowej w Kozłoduju.

Projekt budowy siłowni atomowej w Belene powstał w latach 80. Zamrożono go na początku lat 90. i reaktywowano w 2003 roku, kiedy Bułgaria, przygotowując się do wejścia do UE, powinna była zamknąć cztery starsze reaktory swojej jedynej elektrowni atomowej w Kozłoduju.

W 2008 roku Bułgarski Holding Energetyczny podpisał kontrakt z Atomstrojeksportem na budowę elektrowni oraz dostawę dwóch reaktorów o łącznej mocy 2 tys. megawatów. Wartość kontraktu wynosiła 3,9 mld euro, jednak znalazły się w nim nieprecyzyjne zapisy dotyczące kosztów budowy, które podniosły cenę. Między innymi nie uwzględniono wskaźnika inflacji i ostatecznie cena - według strony rosyjskiej - wzrosła do 6,3 mld euro. Bułgaria odrzuciła tę cenę, chociaż w projekt zainwestowano już prawie 1 mld euro.

W marcu 2012 roku centroprawicowy rząd Bojko Borysowa zdecydował o rezygnacji z budowy. Reaktywowanie projektu było jedną z obietnic Bułgarskiej Partii Socjalistycznej przed majowymi wyborami parlamentarnymi. Z poparciem tej partii w ubiegłym tygodniu wybrano koalicyjny rząd, na którego czele stanął finansista Oreszarski.