Stosunki Rosja-UE. Chcą szybkiego podpisania umowy

Kwestia ta była jednym z tematów zakończonych w Moskwie dwudniowych konsultacji rządu Rosji i Komisji Europejskiej. Ze strony unijnej uczestniczyło w nich 16 komisarzy. Była to największa delegacja KE, jaka kiedykolwiek wyjeżdżała poza granice UE.

Rosja i Unia Europejska rozpoczęły negocjacje w sprawie nowej umowy o partnerstwie i współpracy (PCA II) w 2008 roku. Ma ona zastąpić podobne porozumienie z 1994 roku, a także zapewnić podstawę prawną czterem priorytetowym obszarom współpracy Rosji i UE. Te cztery wspólne obszary to: gospodarka; wolność, bezpieczeństwo wewnętrzne i wymiar sprawiedliwości; bezpieczeństwo zewnętrzne; badania naukowe i edukacja.

Miedwiediew podkreślił, że Moskwa przywiązuje ogromną wagę do tego dokumentu, zwłaszcza w kontekście niedawnego przystąpienia Rosji do Światowej Organizacji Handlu (WTO).

"Uzgodniliśmy, że będziemy szukać kompromisów, by w stosunkowo krótkiej perspektywie podpisać tę umowę. Poprzednia została zawarta w 1994 roku. W przyszłym roku będziemy obchodzić jej 20-lecie" - oznajmił.

Barroso zauważył, że miałoby symboliczne znaczenie, gdyby stronom udało się podpisać nowe porozumienie w 2014 roku, w 20. rocznicę zawarcia poprzedniej. Szef KE zaznaczył, że UE traktuje Rosję jako ważną część europejskiej cywilizacji i chce rozwijać z nią konstruktywne partnerstwo.

Oficjalnie rozmowy reprezentantów rosyjskiego rządu i Komisji Europejskiej dotyczyły całego spektrum stosunków dwustronnych - od wspomnianej umowy po problemy w handlu, kwestie współpracy w sferze energetycznej i zagadnienia ruchu osobowego, w tym liberalizacji przepisów wizowych. Miedwiediew podkreślił, że wizy są główną przeszkodą w rozwoju stosunków między Rosją a Unią Europejską.

Rozmawiano również o kryzysie finansowym na Cyprze. Strona rosyjska zapowiadała wcześniej, że chce "bardzo aktywnie" omówić ten temat z przedstawicielami KE.

Na zakończenie rozmów podpisano kilka dokumentów, w tym mapę drogową współpracy Rosji i UE w sferze energetycznej do 2050 roku. Strony nie podały szczegółów. Miedwiediew i Barroso jedynie żartowali, iż mają nadzieję, że dożyją do 2050 roku, by sprawdzić, czy wszystkie nakreślone plany zostały zrealizowane.

Przewodniczący Komisji Europejskiej przypomniał, że UE jest największym odbiorcą nośników energii z Rosji. "80 proc. rosyjskiej ropy, 70 proc. rosyjskiego gazu i połowa rosyjskiego węgla trafia do UE" - podkreślił. Dodał, że strona unijna jest zainteresowana przejrzystością, otwartością i przewidywalnością współpracy w tej dziedzinie.

Z kolei Miedwiediew po raz kolejny zaapelował do Unii Europejskiej, aby - jak to ujął - wsłuchała się w rosyjskie argumenty dotyczące tzw. trzeciego pakietu energetycznego, który zdaniem Moskwy godzi w interesy Rosji i jest sprzeczny z niektórymi porozumieniami między Rosją a UE.

Te unijne przepisy wymagają m.in. dostępu stron trzecich do gazociągów na terytorium UE oraz likwidują kontrolę dostawców nad przesyłem i dystrybucją gazu. Tymczasem dużą część gazociągów w UE stanowią magistrale współfinansowane przez rosyjski Gazprom, który nie chce dopuszczać do nich konkurencyjnych dostawców.

Unijny pakiet daje możliwość wyłączenia - w określonych przypadkach - inwestycji spod zasad trzeciego pakietu energetycznego. Z takiego wyłączenia skorzystał gazpromowy gazociąg Nord Stream z Rosji do Niemiec po dnie Bałtyku. Teraz strona rosyjska zabiega o podobne preferencje dla projektowanej magistrali South Stream, która ma prowadzić z Rosji do Europy Południowej i Środkowej przez Morze Czarne.

Barroso przyznał, że w sprawach związanych z energetyką między UE i Rosją utrzymują się rozbieżności.