Szczyt UE będzie trudny. Merkel usztywnia stanowisko

aktualizacja:12:51

Przemawiając w Bundestagu kanclerz Angela Merkel poparła propozycje wzmocnienia roli komisarza ds. walutowych, tak aby mógł on blokować budżety krajów Unii z nadmiernym deficytem. Nie wykluczyła także dyskusji o reformie Parlamentu Europejskiego i umożliwieniu mu podejmowania niektórych decyzji w mniejszym gronie.

Merkel opowiedziała się także za utworzeniem nowego funduszu solidarnościowego dla Europy, zasilanego pieniędzmi z podatku od transakcji finansowych. Jak zastrzegła, instrument ten byłby dostępny dla wszystkich unijnych krajów, a nie tylko tych ze strefy euro. Szefowa niemieckiego rządu po raz kolejny sprzeciwiała się za to planom emisji wspólnych europejskich obligacji.

Zaznaczyła jednocześnie, że Niemcom zależy na utrzymaniu w strefie euro Grecji. W swoim przemówieniu kanclerz Angela Merkel wzywała też do większej odwagi w reformowaniu Europy. - _ Chodzi o pytanie czy Europa z jej wartościami i dobrobytem uchowa się w 21. wieku _ - mówiła niemiecka kanclerz.

Angela Merkel przedstawiła też swój pomysł utworzenia nowego funduszu solidarności na wsparcie reform._ - Przyjmując pakt fiskalny pokonaliśmy spory odcinek drogi w kierunku wzmocnienia dyscypliny budżetowej. Ale - mówię to w imieniu całego rządu - możemy pójść jeszcze dalej, ustanawiając na płaszczyźnie europejskiej prawdziwe uprawnienia do interwencji w narodowe budżety, gdy uzgodnione kryteria stabilności i wzrostu nie są dotrzymywane _ - powiedziała Merkel, przedstawiając w Bundestagu informację rządu przed szczytem UE, który rozpocznie się w czwartek po południu.

Głównym tematem czwartkowo-piątkowego szczytu będzie zacieśnianie integracji w eurolandzie, by skuteczniej walczyć z kryzysem zadłużenia. Zdaniem Merkel kompetencje do takiej wzmocnionej kontroli nad budżetami narodowymi - w tym do zakwestionowania projektu budżetu - mógłby mieć komisarz UE ds. walutowych, co zaproponował kilka dni temu niemiecki minister finansów Wolfgang Schaeuble. Niestety wiele państw UE nie jest gotowych do zaakceptowania tej propozycji - przyznała kanclerz. _ Ale nie oznacza to, że nie będziemy o to zabiegać _ - dodała.

Opowiedziała się też za wzmocnieniem Parlamentu Europejskiego. Jej zdaniem obawy o podziały w UE nie powinny przeszkadzać w dyskusji o tym, czy w podejmowaniu na forum PE decyzji dotyczących tylko eurolandu nie powinni uczestniczyć eurodeputowani tylko krajów strefy euro. _ Będziemy prowadzić taką dyskusję _ - zapowiedziała.

Niemiecka kanclerz ponownie odrzuciła też propozycję uwspólnotowienia długów państw strefy euro np. w formie euroobligacji, czego żąda część krajów UE, w tym Francja. Zdaniem Merkel pomysły takie to _ ekonomicznie zła droga _. _ W ten sposób nie stworzylibyśmy właściwych zachęt, aby naprawdę iść we właściwym kierunku _ - dodała.

Co Merkel proponuje zamiast euroobligacji? Czytaj na drugiej stronie

Dla Niemiec skuteczniejszym mechanizmem solidarności niż wspólne poręczenie za długi byłby nowy fundusz, przeznaczony na wsparcie konkretnych reform, służących poprawie konkurencyjności krajów strefy euro i państw, które zamierzają do niej przystąpić.

Propozycja takiego nowego instrumentu finansowego eurolandu znalazła się w dotyczącym wzmocnienia unii walutowej raporcie przewodniczącego Rady Europejskiej Hermana Van Rompuya, który będzie omawiany na szczycie w Brukseli. Jest o niej mowa - pod nazwą _ fiscal capacity _, czyli osobnego instrumentu finansowego dla eurolandu - również w projekcie wniosków końcowych ze szczytu.

Jak powiedziała Merkel, potrzebne są rozwiązania, które umożliwią podejmowanie krajom członkowskim _ wiążących i możliwych do przeprowadzenia zobowiązań reformatorskich _, bez ingerowania w narodowe kompetencje.

_ - Dlatego wyobrażamy sobie, że państwa członkowskie zawierałyby ze szczeblem UE wiążące porozumienia odnośnie do reform, które następnie byłyby akceptowane przez parlamenty narodowe. W ten sposób zapewniono by demokratyczną legitymację _ - tłumaczyła Merkel.

_ - Aby umożliwić wszystkim krajom realizację takich zobowiązań proponuję, byśmy wprowadzili nowy element solidarności - fundusz, z którego można uzyskać środki w ograniczonym czasie i na konkretne projekty. Nie wszystkie kraje będą bowiem w stanie przeprowadzić jednocześnie konsolidację budżetów i dokonać koniecznych inwestycji w przyszłość _ - powiedziała.

Jej zdaniem mechanizm ten mógłby być zasilany np. dochodami z podatku od transakcji finansowych. W ocenie niemieckiej kanclerz wsparcie finansowe, które nie jest związane z żadnymi warunkami, raczej _ nie pomaga, a nawet może prowadzić do deformacji w krajach członkowskich _. _ Dlatego też uwspólnotowienie długów to zła odpowiedź _ - dodała.

Według Merkel wszystkie kraje, które pewnego dnia chcą przystąpić do strefy euro mogłyby korzystać z funduszu solidarności, jeśli tylko będą gotowe na podjęcie wiążących zobowiązań odnośnie do reform.

Kanclerz ponownie przestrzegła przed pośpiechem w pracach nad utworzeniem wspólnego nadzoru bankowego w UE. _ Jakość jest ważniejsza niż tempo prac _ - powiedziała kanclerz. Berlin uważa, że nie jest realistyczne, by nadzór zaczął funkcjonować już z początkiem 2013 r., jak chciałaby Komisja Europejska. Zdaniem Merkel dopiero gdy powstanie skuteczny nadzór bankowy, możliwe będzie bezpośrednie dokapitalizowanie banków ze środków funduszu ratunkowego EMS. _ Samo przyjęcie ustaw nie wystarczy _ - powiedziała.

_ - Trwała stabilizacja i dalszy rozwój unii gospodarczej i walutowej jest centralnym politycznym zadaniem naszych czasów. Jest to decydujące dla przyszłości całej UE _ - oświadczyła Merkel.