Wprowadzenie proponowanych przez Ministerstwo Finansów zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych może pociągnąć za sobą podwyżkę czynszów w ponad 3,5 mln mieszkań spółdzielczych. Więcej zapłacą także członkowie wspólnot mieszkaniowych. Projekt zmiany przepisów krytykują też towarzystwa budownictwa społecznego.
Dochody do opodatkowania
Obawy budzi planowana modyfikacja zwolnienia obejmującego większość dochodów spółdzielni, TBS-ów i wspólnot. Zgodnie z punktem 43, który ma zostać dodany do art. 17 ust. 1 ustawy, wolne od podatku będą dochody spółdzielni mieszkaniowych i wspólnot mieszkaniowych oraz towarzystw budownictwa społecznego uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.
Modyfikacja jest istotna. Oznacza, że ze zwolnienia nie będą mogły korzystać - jak obecnie - fundusze tych podmiotów otrzymane z innych źródeł, a przeznaczane na utrzymanie zasobów mieszkaniowych. Tymczasem większość dochodów spółdzielni, wspólnot mieszkaniowych czy TBS-ów _ Po 1 stycznia 2007 roku TBS-y, spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty mieszkaniowe będą musiały zapłacić 19-proc. podatek od dochodów z wynajmu powierzchni użytkowej _pochodzi właśnie z tych innych źródeł, głównie wynajmu powierzchni użytkowej. Według planów resortu finansów, od 1 stycznia 2007 roku powinny one zostać opodatkowane.
Ryszard Jajszczyk, dyrektor biura Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych cieszy się, że rządowy projekt nie trafił jeszcze do Sejmu, gdyż ma nadzieję, że zostanie zmieniony.
- Jego założenie jest bałamutne. Z jednej strony przywraca dla zarządców zwolnienie z podatku dochodów uzyskanych z gospodarki zasobami mieszkaniowymi w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z drugiej wyłącza ze zwolnienia dochody przeznaczone na te same cele, ale pochodzące z innych źródeł. Zostaje więc zwolnienie dla dochodu, który w rzeczywistości nie istnieje. Najczęściej przychody z czynszów starczają jedynie na pokrycie kosztów zarządzania mieszkaniami - mówi dyrektor Ryszard Jajszczyk.
Zgodnie z danymi związku, spółdzielnie mają około 400 tys. lokali użytkowych. Jeżeli od 2007 roku będą musiały zapłacić 19-proc. podatek od ich wynajmu, ubytek ten będą musiały jakoś pokryć.
- Spółdzielnie podniosą opłaty za użytkowanie mieszkań albo ograniczą nakłady na zasoby mieszkaniowe, co oznaczać będzie obniżenie standardu ich utrzymania. W efekcie za utratę ulg zapłacą mieszkańcy - ostrzega dyrektor Ryszard Jajszczyk.
Po 1 stycznia 2007 roku TBS-y, spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty mieszkaniowe będą musiały zapłacić 19-proc. podatek od dochodów z wynajmu powierzchni użytkowej, nawet w przypadku gdy będą chciały przeznaczyć je na remont budynków
Mniej mieszkań w TBS-ach
W analogicznej sytuacji będą wspólnoty mieszkaniowe, które pieniądze uzyskane z wynajmu lokali użytkowych przeznaczają na niezbędne remonty.
Nie mają powodów do zadowolenia szefowie towarzystw budownictwa społecznego. TBS-y dwa lata temu wywalczyły, by parytet powierzchni użytkowej wynajmowanej do mieszkalnej wyniósł jeden do jednego. Także w ich przypadku przychody z czynszów są niewielkie w porównaniu z przychodami z lokali użytkowych.
Zdzisław Słabkowicz, prezes Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej TBS mówi, że towarzystwa stracą środki przeznaczane na tzw. bufor bezpieczeństwa uruchomiany, w przypadku gdy lokatorzy, którzy popadli w tarapaty finansowe, np. z powodu utraty pracy, przestaną płacić czynsz.
- Połowa z czynszu pokrywa spłatę kredytu zaciągniętego na budowę mieszkania. Jeżeli w razie potrzeby nie będziemy mogli spłacać kredytu z własnych środków, nie dostaniemy nowego na budowę nowych mieszkań. To wpłynie na możliwość dalszego rozwoju budownictwa społecznego - ocenia prezes Izby TBS.
Porządek w ustawie
Zwolnień podatkowych, których likwidacji obawiają się zarządzający mieszkaniami, nie ma w ustawie o CIT. Zostały uchylone nowelizacją z 2003 roku. Wkrótce okazało się, że to był błąd i dlatego tego samego roku przywróciła je ustawa zawierająca przepisy przejściowe. Zgodnie z nimi zwolnienia wygasają 31 grudnia 2006 roku.
Dlatego Ministerstwo Finansów mówi o ich przywróceniu. Póki co, mogą z nich korzystać - oprócz spółdzielni, TBS-ów i wspólnot mieszkaniowych - także komunalne zakłady gospodarki mieszkaniowej, osoby prawne administrujące nieruchomościami w imieniu właścicieli i zarządców oraz Wojskowa Agencja Mieszkaniowa.
- Proponowane przez Ministerstwo Finansów zmiany są elementem szukania pieniędzy dla budżetu. Jedynym pozytywnym aspektem sprawy jest to, że zwolnienie podatkowe w końcu trafi wprost do ustawy o CIT i nie trzeba go będzie szukać w innych aktach prawnych - ocenia Artur Cmoch, partner w kancelarii Grynhoff, Woźny i Wspólnicy.