Nałęcz: Niech partie nałożą kaganiec zajadłym

prof. Tomasz Nałęcz, historyk, polityk, doradca prezydenta Bronisława Komorowskiego: Oczywiście jest to, że w Polsce narasta atmosfera agresji, pogłębiająca się szczególnie w sferze językowej. To jest zjawisko niepokojące, które jednak politycy starali się ignorować i marginalizować.

To trochę tak jak z gromadzeniem środków łatwopalnych. Nikt nie zdaje sobie sprawy jakie to niebezpieczne, do czasu aż wybuchnie pożar. W przypadku polityki takim pożarem były wydarzenia w Łodzi.

Rozróżniłbym tutaj dwa typy postaw polityków. W pierwszym typie część świata polityki mówi, że wszyscy jesteśmy w jakimś stopniu winni. Uznają, że należy szukać winy w sobie, a nie w sąsiedzie i gotowi są na kompromisy. Natomiast druga postawa winą obarcza wszystkich dookoła za wyjątkiem siebie. Udają gołębie pośród jastrzębi. Taka postawa powoduje, że wszelkie rozmowy stają się niemożliwe. Jeżeli te _ gołębie _ nie zmienią swojego podejścia, to nie ma mowy o żadnym złagodzeniu i ta spirala nienawiści będzie narastać.

Moim zdaniem ludzie, którzy są przekonani, że trzeba tonować to napięcie, sami je tworzą i podsycają. Najlepiej żeby każdy dokonał rachunku sumienia i obiecał poprawę postępowania.

Nie chcę wchodzić w te epitety, bo to do niczego nie prowadzi. Każda ze stron tego sporu mogłaby przytoczyć dziesiątki takich negatywnych przykładów. Jednak jeśli chcemy ten spór zakończyć i zmienić atmosferę politycznej debaty, to należy przestać sobie wypominać te epitety, to po pierwsze.

Drugim warunkiem, który należy spełnić, to zmienić swoje własne nastawienie. Nie ma wątpliwości, że gdy jedna strona się zmieni, to agresja drugiej zostanie mocniej wyeksponowana. Jednak pod wpływem opinii publicznej i ta druga strona w końcu będzie musiała zrezygnować z nadmiernej agresji. Moje samoograniczenie spowoduje, że będzie mniej agresji z drugiej strony.

Konflikt jest stałym elementem polityki. To co się zmienia to sposób jego prowadzenia i jej tabloidyzacja. Kiedyś politycy skakali sobie do oczu w zaciszach gabinetów, czy ustronnych salach Sejmu. Tymczasem dziś wewnętrzne porachunki załatwiają na oczach wyborców. Upowszechnienie mediów, zwłaszcza elektronicznych doprowadziło do tego, że niemal wszystko jest jawne.

Żeby była jasność, ja nie oskarżam mediów, że pokazują brutalne zachowania, bo to tak jakby oskarżać lustro, że pokazuje naganne zachowania. Jednak jeszcze 10 czy 50 lat temu, ten morderca z Łodzi nie żywiłby się tym jadem, którym tryskają politycy. Teraz media stale mu go dostarczają, stąd pojawiają się takie skrajne zachowania w społeczeństwie.

Dlatego widząc do jakiej tragedii ten jad doprowadził uważam, że należy go zmniejszyć. Nie zlikwidować zupełnie, bo to tak jakby kobrze wyrwać zęby jadowe – bez nich by zdechła.

Mogę tylko przemówić głosem premiera Donalda Tuska, żeby nie deklarować w sposób obłudny. Niech politycy nie przyrzekają sobie, że nie będzie w ogóle konfliktów i zapanuje zgoda między partiami. Niech przyrzekną sobie, że będą unikać skrajnych poziomów agresji. Jeżeli każde ugrupowanie zadba o zmniejszenie poziomu agresji u siebie, gdy nałoży kaganiec na tych najbardziej zajadłych, to jest szansa, że sytuacja się poprawi.

Ależ oczywiście, że tak. Tylko uzupełniłbym to stwierdzenie, że wśród winnych polityków poważne miejsce zajmuje Jarosław Kaczyński. Udział w tych zjawiskach ma także prezes jak i PiS. I jeśli chce coś zmienić, niech zacznie od siebie.