Brak rozwiązania problemu finansowania budowy autostrad, niegospodarność przy wydawaniu środków na finansowanie prac firm świadczących usługi doradcze, niewykorzystanie środków pomocowy z Unii Europejskich – to główne zarzuty postawione kolejnym rządom w latach 2000-2003 przez Najwyższą Izbę Kontroli (NIK) w raporcie opublikowanym we wtorek.
„W rezultacie w skontrolowanym okresie obejmującym lata 2000-2003 (I kwartał) oddano do eksploatacji zaledwie 136 km autostrad (najnowszy program zakładał 250 km średniorocznie) wybudowanych w systemie tradycyjnym za pieniądze podatników, choć podstawowym miał być system koncesyjny” – czytamy w komunikacie.
Wiceprezes NIK Krzysztof Szwedowski powiedział podczas wtorkowej konferencji prasowej, że firmy doradzające przy budowie autostrad wybierane były z „wolnej ręki”.
„Mimo tego, że formalnie były zgody szefa Urzędu Zamówień Publicznych dostrzegliśmy, że nie było merytorycznych przesłanek do takie trybu wybierania doradców. W efekcie dwie zagraniczne firmy zdominowały w Polsce wykonywanie usług doradczych w zakresie budowy autostrad” – powiedział Szwedowski.
Wiceprezes NIK powiedział także, że nie wykorzystano wszystkich środków finansowych na budowę autostrad.
„Sumy te idą w setki milionów złotych” – powiedział Szwedowski.
Na przykład w 2002 roku nie wydano zaplanowanych 297,3 mln zł na budowę siedmiu odcinków autostrad.
„Nie rozstrzygnięto przetargu na koncesjonariusza, do zadań którego należałoby przystosowanie autostrady na odcinku Wrocław-Katowice, w wyniku czego Skarb Państwa został pozbawiony środków w wymiarze ok. 170 mln zł rocznie” – stwierdził Szwedowski.
NIK zarzuca także niegospodarność przy przeprowadzaniu prac konstrukcyjnych. Szwedowski podał przykład, w którym do budowy kilunastokilometrowego odcinka drogi zakupiono 12 samochodów i całe laboratorium geologiczne.
Jak wynika z dokumentu, dokonywano zakupu działek, na których nie planowano budowy autostrad, a także wykonywano badania archeologiczne na niewykupionych działkach.
We wtorek po południu wicepremier i minister infrastruktury Marek Pol planuje ustosunkować się do zarzutów NIK zawartych w raporcie.
W poniedziałek wicepremier i minister infrastruktury Marek Pol zapowiedział, że w ciągu dwóch lat w Polsce zostanie oddanych prawie 360 km autostrad, a na koniec 2005 roku w trakcie budowy będzie znajdować się 564 km autostrad.
