Do końca czerwca zarząd PKP zakończy reorganizację struktur. Zaskoczeniem jest powołanie tylko jednej spółki pasażerskich przewozów regionalnych, do której zostanie przekazany majątek wartości 948 mln zł. Trzem innym spółkom - Intercity, Energetyce i Telekomunikacji - przekazane zostaną aktywa wartości ponad 1 mld zł.
Dobiega końca podstawowy etap reorganizacji strukturalnej przewoźnika kolejowego. Kierunek przekształceń wyznaczyła ubiegłoroczna ustawa o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego PKP. Pierwszym krokiem na tej drodze było skomercjalizowanie przedsiębiorstwa i powołanie do życia PKP SA, spółki - matki, która przynajmniej przez jeden rok bilansowy będzie sprawowała pieczę nad kolejno wyodrębnianymi z kolejowego majątku spółkami. Następnym krokiem będzie ich prywatyzacja.
Zaskakująca decyzja
Od kilku miesięcy mówiło się o powstaniu kilku bądź kilkunastu regionalnych spółek przewozowych, w których partycypowałyby samorządy wojewódzkie. Tak się jednak nie stanie.
- Powstanie jedna spółka pasażerskich przewozów regionalnych, do której trafi majątek wartości 948 mln zł. Spółka będzie posiadała 16 centrów, odpowiadających liczbie województw. Powołamy również pięć ponadregionalnych oddziałów, które będą miały większą niż centra autonomię (m.in. otrzymają prawo samodzielnego prowadzenia bilansu i rachunku bankowego) - mówi Krzysztof Celiński, prezes PKP.
Decyzję o powołaniu jednej, a nie kilku osobnych spółek świadczących regionalne usługi przewozu pasażerów prezes uzasadnia tym, że dzięki temu ułatwiony zostanie przepływ dotacji do tych przewozów z kasy budżetowej i kolejowej. Ustawa o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji PKP gwarantuje bowiem dotację do regionalnych przewozów pasażerskich w wysokości 800 mln zł rocznie.
- Środki finansowe na realizację tych zadań zostaną uwzględnione w ustawach budżetowych w latach 2001-2005 w kwotach: w 2001 roku - 300 mln zł, w 2002 - 500 mln zł, w 2003 - 800 mln zł, w latach 2004-2005 co najmniej 800 mln zł rocznie - zapisano w ustawie.
W dwóch pierwszych latach brakujące miliony wyłoży z własnej kieszeni PKP.
Na linii ognia
Przewoźnik reorganizuje również inne obszary działalności.
- Zakończyliśmy wstępne prace nad powołaniem kolejnych spółek. I tak do spółki Intercity przekażemy majątek wartości 541 mln zł, Energetyka otrzyma majątek wartości 386 mln zł (m.in. linie przesyłowe i urządzenia pomiarowe), zaś do Telekomunikacji trafi majątek wartości 141 mln zł (kable miedziane, centrale telefoniczne i telegraficzne) - mówi Krzysztof Celiński.
Wartość majątku przyszłych spółek jest przesądzona, gdyż zakończyła się już ich wycena.
- W przyszłym tygodniu zakończymy prace koncepcyjne nad powołaniem dwóch innych ważnych spółek: Cargo (przewozy towarowe) i Polskie Linie Kolejowe (spółka zarządzająca infrastrukturą kolejową). Zakończy się również wycena majątku, który zostanie do nich przekazany- mówi Krzysztof Celiński.
Skomplikowane procedury
Wycena wartości aktywów, które trafią do spółek, nie oznacza, że z dnia na dzień rozpoczną one działalność.
- Proces powoływania spółek można podzielić na fazę przygotowawczą, obejmującą sformułowanie aktów założycielskich, wystąpienie o koncesje na wykonywanie określonej w statucie działalności (przewozowej, telekomunikacyjnej czy energetycznej), rejestrację oraz podjęcie konkretnej działalności, która obarczona jest dodatkowymi uwarunkowaniami, np. zawarciem umów o udostępnienie linii kolejowej- mówi Krzysztof Celiński.
To są sprawy, których nie załatwia się z dnia na dzień. Przykład - Warszawska Kolej Dojazdowa, Szybka Kolej Miejska w Trójmieście czy Linia Hutnicza Szerokotorowa. Decyzja Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie przyznania tym podmiotom koncesji przewozowych zapadnie wkrótce.
Małe spółki- duże kontrakty
Spółki przewozów pasażerskich, towarowych, energetyczna czy telekomunikacyjna to najważniejsze podmioty, które zarząd PKP wyodrębni z majątku.
- Nie licząc WKD, SKM i LHS, które już zostały powołane, planujemy wyodrębnić z naszego majątku spółki mniejsze, takie jak: Ferpol czy Farmacja. Na ostatnim zarządzie postanowiliśmy także o tym, że z majątku przedsiębiorstwa wyodrębnimy grupę przedsiębiorstw, zajmujących się remontami i utrzymaniem infrastruktury kolejowej. Najważniejszymi będą: pomorska (z aktywami o wartości 14 mln zł), krakowska, poznańska i radomska (13 mln zł), katowicka (12 mln zł) i dolnośląska - mówi Krzysztof Celiński.
Tylko te spółki będą mogły rywalizować o duże kontrakty na modernizację infrastruktury kolejowej. Corocznie tylko z budżetu państwa wydaje się w tym celu 400 mln zł. Dochodzą do tego jeszcze środki pomocowe.
- Komisja Europejska zaakceptowała dwa nasze projekty: modernizacji odcinka kolejowego Siedlce - Mińsk Mazowiecki oraz Rzepin - Kunowice. Czekamy na decyzję w sprawie odcinka Legnica - Opole - mówi Krzysztof Celiński.
Na realizację tych projektów z funduszu przedakcesyjnego ISPA może trafić do kasy nowo powołanych przedsiębiorstw ponad 90 mln EUR, czyli blisko 320 mln zł.
- Procedura przetargowa może zostać uruchomiona jeszcze w tym roku, a na zrealizowanie dotacji kolej ma czas do 2005 roku - mówi Krzysztof Celiński.