Ceny żywności w Polsce będą spadać aż do pierwszego kwartału 2015 roku. Za kilka miesięcy możemy spodziewać się natomiast podwyżek opłat za energię. _ - __ Energia to jednak mały procent całego koszyka. Tragedii nie będzie _ - uspokaja prof. Stanisław Gomułka.
Obecny spadek cen żywności to głównie efekt krótkiej, łagodnej zimy w Polsce i całej południowej Europie. Udane zbiory przełożyły się na wyższą podaż i niższą wartość rynkową owoców i warzyw. W związku z wprowadzeniem przez Rosję embarga na import mięsa wieprzowego wyższa podaż i niższe ceny występują również na rynku mięsnym.
Z lipcowego Raportu NBP o inflacji wynika, że sytuacja ta w najbliższym czasie się nie zmieni. Podwyżek cen żywności możemy spodziewać się dopiero w 2016 roku, jednak i wtedy inflacja cen żywności sięgnie zaledwie 3 proc.
Wcześniej, bo już w przyszłym roku, doczekamy się podwyżek cen energii. Na razie wciąż mamy do czynienia z ich spadkiem - w tym roku średnia dynamika cen, podobnie jak w roku ubiegłym, będzie nadal ujemna i wyniesie -0,4 proc. To skutek korzystnych zmian taryf dla energii elektrycznej i gazu ziemnego z ubiegłych miesięcy oraz obniżających się cen ropy naftowej na rynkach światowych. Z raportu NBP wynika, że wzrost cen energii ograniczają również utrzymujące się obecnie na bardzo niskim poziomie ceny uprawnień do emisji CO2, które jedynie w umiarkowanym stopniu zwiększają koszty sektora energetycznego.
Ceny energii wzrosną za kilka miesięcy, w I kwartale 2015 roku, po zmianach taryf energii elektrycznej i gazu ziemnego. Podwyżka opłat za prąd będzie związana z tzw. ustawą kogeneracyjną, która nakłada na sprzedawców obowiązek zakupu certyfikatów pochodzenia energii - poniesione przez nich koszty zostaną zapewne uwzględnione w nowych taryfach. NBP przekonuje jednak, że inflacja cen energii i tak pozostanie na poziomie istotnie niższym od wieloletniej średniej, bo ograniczać ją będzie powolny wzrost cen surowców energetycznych na rynkach światowych.
_ - Energia to mały procent całego koszyka, więc nawet jeżeli ceny pójdą o 10-15 proc. w górę, nie będzie tragedii _ - uspokaja prof. Stanisław Gomułka, były minister finansów._ - Nie wiadomo zresztą, jak będą kształtować się ceny gazu i ropy. Na skutek energetycznego uniezależniania się Europy od Rosji Rosjanie mogą być bardziej skłonni do ustępstw, co ma szansę przełożyć się na spadek cen gazu. _
Do dalszego spadku cen ropy naftowej może z kolei przyczynić się m.in. rosnące wydobycie ropy z łupków w Stanach Zjednoczonych oraz normalizacja sytuacji w objętych konfliktami militarnymi krajach wydobywających ropę, takich jak Irak czy Libia.
Znaczące, że w przyszłym roku po raz pierwszy od ponad dziesięciu lat nie zostanie podniesiony podatek akcyzowy na wyroby tytoniowe. Obniży to inflację bazową, ale jest dobrą wiadomością dla palaczy, którzy – na razie – nie muszą obawiać się kolejnych podwyżek cen papierosów.
Mniej niż zero, czyli... lepiej?
Niespodziewanie duże obniżki cen żywności są jedną z głównych przyczyn niskiej inflacji, która w tym roku – zgodnie z lipcowymi przewidywaniami NBP – ma wynieść 0,2 proc., a w latach 2015 i 2016 odpowiednio 1,4 oraz 2,3 proc. (cel inflacyjny NBP to 2,5 proc.). W najbliższych miesiącach może to doprowadzić do zapowiadanej przez ekonomistów deflacji. Na dłuższą metę wiąże się ona m.in. ze zmniejszoną opłacalnością produkcji i recesją. W krótkim okresie oraz w określonych warunkach (rozwijająca się gospodarka, małe bezrobocie)
może jednak okazać się zjawiskiem pozytywnym i atrakcyjnym - zwłaszcza z punktu widzenia konsumentów, ponieważ wiąże się z dużo niższymi cenami (w uproszczeniu: za mniej kupimy więcej).
_ - Inflacja na poziomie 0,2 proc. to wskaźnik poniżej prognoz analityków, ministra finansów oraz wcześniejszego, marcowego raportu NBP. Pytanie brzmi: czy to realne? Moim zdaniem tak _ - mówi prof. Marian Noga, ekonomista i były członek Rady Polityki Pieniężnej. _ - Faktycznie balansujemy na krawędzi deflacji, jednak wcale nie musi to być dla nas zła wiadomość. W historii gospodarki świata, szczególnie pod koniec XIX i XX wieku, gdy deflacja, wzrost gospodarczy i wydajność pracy szły w parze, mieliśmy do czynienia z tzw. dobrą deflacją. Dopiero gdy w czasie deflacji wzrost gospodarczy i wydajność spadają, sytuacja staje się dla społeczeństwa tragiczna i mamy do czynienia z deflacją złą, kiedy nie tylko nie powstają nowe miejsca pracy, ale likwiduje się te istniejące, rośnie bezrobocie itd. _
Prof. Noga zastrzega jednak, że w chwili obecnej kreślenie tak pesymistycznego scenariusza dla Polski mija się z celem.
_ - Obecne wskaźniki sugerują tendencję do dobrej deflacji. W związku z tym, że rośnie PKB i wydajność pracy, nie widzę zagrożeń. Co najważniejsze, nie widzę również szans na zmianę stóp procentowych NBP, choć wiem, że opinie na ten temat są różne. Moje zdanie jest następujące: stopy - stop, nawet na dwanaście miesięcy. _
Podobną opinię ma wielu ekonomistów. Ich zdaniem w obecnej sytuacji w niskiej inflacji tkwi szansa na dalszy rozwój gospodarczy i nie ma potrzeby, by Rada Polityki Pieniężnej wykonywała nerwowe ruchy, obniżając stopy procentowe, ustalone obecnie na poziomie 2,5 proc. w skali rocznej.
_ - W perspektywie najbliższych miesięcy letnich faktycznie pojawia się możliwość ujemnego wskaźnika inflacji rocznej - niewiele poniżej zera _ - mówi ekonomista, prof. Dariusz Filar, były członek Rady Polityki Pieniężnej. _ - Traktuję to jednak jako zjawisko przejściowe, związane z sytuacją na rynku żywności oraz rynku paliw - czyli czynników spoza inflacji bazowej - które ciągną wszystko w dół. Ogólnie rzecz biorąc, mamy do czynienia z korzystną sytuacją, w której rosnąca gospodarka idzie w parze z niską inflacją. Oby ten proces dalej się rozwijał. Nie należy niczego zmieniać. _
W podobnym tonie wypowiada się prof. Stanisław Gomułka: - _ Ryzyko spowolnienia gospodarki jest w tym obszarze znikome - wtóruje mu prof. Stanisław Gomułka. - Malejące ceny nie wpłyną negatywnie na popyt. Nikt nie będzie zwlekał z zakupem żywności, licząc na to, że za miesiąc czy dwa będzie taniej. Ceny po sezonie mogą być zresztą wyższe. Nie ma powodu, żeby Rada Polityki Pieniężnej wykonywała jakieś duże ruchy. Minimalne obniżenie stóp procentowych jest możliwe, ale na pewno nie jest konieczne. _
Dodaje również, że dla zwykłego zjadacza chleba najważniejszy będzie najbliższy rok czy dwa lata, a ten okres jego zdaniem zapowiada się całkiem dobrze_ : - Spadająca stopa bezrobocia, lekko przyspieszające tempo wzrostu płac oraz polepszająca się koniunktura, związana z liczbą inwestycji i wzrostem gospodarczym - to wszystko sprawia, że mówimy o zadowalającej sytuacji, w której niska inflacja może okazać się pomocna. _
_ Czytaj więcej w Money.pl _
_ 1. [ ( http://static1.money.pl/i/h/16/m306192.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/deflacja;w;polsce;mateusz;szczurek;ryzyko;jest;duze,115,0,1573235.html#utm_source=money.pl&utm_medium=referral&utm_term=redakcja&utm_campaign=box-podobne) Szczurek: Ryzyko deflacji jest duże 2. [ ( http://static1.money.pl/i/h/192/m276416.jpg ) ] (http://www.money.pl/pieniadze/wiadomosci/artykul/slabsze;dane;o;inflacji;nie;uderzyly;w;zlotego,146,0,1563538.html#utm_source=money.pl&utm_medium=referral&utm_term=redakcja&utm_campaign=box-podobne) Słabsze dane o inflacji nie uderzyły w złotego 3. [ (
http://static1.money.pl/i/h/89/m141145.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/inflacja;w;polsce;zaskakujace;dane;gus,222,0,1563358.html#utm_source=money.pl&utm_medium=referral&utm_term=redakcja&utm_campaign=box-podobne) Są najnowsze dane o cenach w Polsce 4. [ ( http://static1.money.pl/i/h/14/m149006.jpg ) ] (http://www.money.pl/pieniadze/wiadomosci/artykul/inflacja;co;przyniosa;letnie;miesiace,164,0,1563044.html#utm_source=money.pl&utm_medium=referral&utm_term=redakcja&utm_campaign=box-podobne) Inflacja. Co przyniosą letnie miesiące? _
_ _